Ký sự Thành Đô - Tây Tạng - Thanh Hải (2010)

[yilka]

Thanks bạn sysconfig, mình xin tiếp tục bài viết

====


Trên đường về chúng tôi còn ghé vào khu suối nước nóng Yangpachen (Yangpachen Hot Springs) nổi tiếng, nằm giữa đoạn đường từ Nam-tso về Lhasa. Khu vực này rộng hơn 40km2 bao gồm nhà máy điện (cung cấp 45% điện cho Lhasa) và khu an dưỡng gồm các bể bơi nước nóng trong nhà và ngoài trời dành cho khách du lịch. Trừ bên trong khu an dưỡng, các khu vực bên ngoài đều cấm chụp ảnh vì liên quan đến các công trình quốc gia. Bên trong khu an dưỡng, du khách có thể đi thăm các bể nước nóng tự nhiên được quảng cáo là luộc chín trứng trong ít phút (có cả trứng cho bạn thử để xác nhận :D), các khu bơi lội xông hơi khá rộng và nhiều khách.





Không mấy hứng thú với khu an dưỡng, chúng tôi đi dạo 1 vòng chóng vánh rồi quay ra. Điểm thú vị duy nhất của Yangpachen có lẽ là hình ảnh suối nước nóng bốc hơi nghi ngút trên nền trời là những núi tuyết lạnh cao sừng sững, phong cách y như Băng Hoả Đảo trong truyện chưởng Kim Dung :D tưởng tượng ra ngâm mình trong bể nước nóng ngoài trời và vô tình bắt gặp những bông hoa tuyết rơi lả tả giữa khung cảnh cao nguyên quả cũng thi vị lắm :P

Trời về chiều, nắng có phần bớt gắt gao, chúng tôi về đến Lhasa sau 5h. Bữa tối hôm nay chúng tôi quyết định đổi món, chuyển sang ăn ở 1 quán Quảng Đông thử xem hương vị nấu có ngon miệng không, và đây quả là 1 quyết định sáng suốt ^^



Ăn tối xong tôi lại dạo phố đêm Lhasa một lần nữa, nhưng không giống hôm qua chụp ảnh Potala, tối nay tôi chỉ đi quanh khu Bát Giác Nhai (Barkhor Square) để mua quà Lhasa mang về. Khu chợ Bakhor thường chỉ mở cửa đến 10h tối, đường đi đầy những trạm gác với lính canh và camera đặt trên các nóc nhà. Đêm cuối giữa lòng thủ đô, tôi chỉ kịp tranh thủ ghé thăm vài tiệm bán đồ ngay trước cửa Shangbala Hotel và Snowlands Hotel. Phần lớn các cửa hiệu này đều của người Hán, giá cả đắt đỏ nên du khách nên mặc cả nhiệt tình, giá thực đôi khi chỉ từ 10%-20% giá đề :D Về đến khách sạn sắp xếp đồ đạc, tôi thầm nói lời tạm biệt với Lhasa, đêm nay là đêm cuối chúng tôi còn ngụ tại vùng U, sáng mai cả đoàn sẽ đi sớm để bắt tàu ra vùng Thanh Hải, tiếp tục hành trình khám phá cao nguyên Thanh-Tạng.

8.2. Truyện kể dưới đèn:

Để thay lời kết ngày 8, xin chia sẻ với bạn đọc một câu chuyện phiếm đàm giữa chúng tôi và hướng dẫn viên du lịch trên đường đi hồ Nam-tso sáng nay về 1 chủ đề khá "nhạy cảm" mà không phải lúc nào cũng có điều kiện tìm hiểu được; đó là việc mai táng của người Tạng.

Chắc bạn đọc đều đã biết ít nhiều về hình thức Điểu táng hay còn gọi là Thiên táng (Sky Burial) của người Tạng, khi xác đã qua khâu xử lý sẽ được mang lên các địa điểm riêng trên núi hay phía sau các tu viện (sky burial site) để các loài chim chóc tìm đến ăn. Ngoài hình thức này ra còn có 4 hình thức khác nữa ít gặp hơn mà chúng tôi được nghe kể:
- Hình thức Mộc táng: mang vào rừng và bỏ trên các cây lớn cho chim chóc và thú rừng
- Hình thức Thuỷ táng: thả trôi bằng các bè nhỏ trên sông cho cá và động vật thuỷ sinh
- Hình thức Hoả táng: đem thiêu trên lửa. Tuy nhiên hình thức này hiếm gặp và chỉ dành cho những người giàu có hay có địa vị tôn quý trong xã hội Tây Tạng (như các Lạt Ma) bởi vùng cao nguyên này rất hiếm củi khô, nguồn đốt chính lấy từ phân bò Yak, như vậy cần tích trữ lâu dài hoặc dùng nhiều tiền mua nguyên liệu cho việc hoả táng.
- Hình thức Địa táng: đem chôn xuống đất. Hình thức này chắc là phổ biến nhất trên thế giới nhưng với người Tạng lại là hình thức ít được dùng nhất!

Sở dĩ người Tạng có hình thức mai táng người đã khuất theo cách riêng của họ bởi họ tin vào tính Vô thường (Impermanence) theo quan niệm Phật giáo, hiểu đơn giản là vạn vật trong vũ trụ đều không trường tồn mãi mãi nguyên trạng, sẽ luôn có sinh, có diệt, và có tái sinh. Sau khi phần hồn đã lìa khỏi xác, những nhà sư sẽ tụng những bài chú đặc biệt cho việc siêu sinh linh hồn, còn phần xác phàm kia sẽ trở nên trống rỗng, cách tốt nhất là thuận theo Tự Nhiên; có thể là các loài chim thú sẽ có thêm nguồn sống hoặc thời gian sẽ phân huỷ dần những gì còn lại! Tuy nói có thể Địa táng để làm tốt cho đất nhưng toàn cao nguyên Thanh-Tạng đều là đất đá sỏi rất cứng và khó đào sâu được, nên hình thức Điểu táng vẫn là tập quán lâu đời của người Tạng. Họ còn mô tả sơ lược hình thức này trong sách vở cũ và những bức thangka cổ hay trên tranh tường mural. Người Tạng không muốn, không cho, và không khuyến khích người ngoài tham dự vào những nghi lễ như vậy. Những thông tin trên đây là hiểu biết hạn hẹp của người viết và có qua trao đổi với hướng dẫn viên du lịch người Tạng, chỉ mang tính tham khảo, mọi đúng sai hay dở xin được tránh bàn.

[yilka]

9.1. Đôi nét về tuyến đường sắt Thanh-Tạng:

Chính thức đưa vào vận hành từ tháng 7 năm 2006, tuyến đường sắt Thanh-Tạng (Qingzang Railway) trở thành tuyến đường sắt duy nhất và cực kỳ quan trọng nối liền Tây Ninh (Xining), thủ phủ tỉnh Thanh Hải (Qinghai) với Lhasa, thủ phủ Tây Tạng. Dài tổng cộng 1956km và vượt qua 675 cây cầu, đường sắt Thanh-Tạng chia làm 2 phần chính: phần 1 từ ga Tây Ninh đến ga Golmud dài 815km, và phần 2 từ ga Golmud đến ga Lhasa dài 1142km. Nhờ sự ra đời của đường sắt Thanh-Tạng mà ngày nay, du khách có thể đi tàu suốt từ Bắc Kinh (Beijing), Thượng Hải (Shanghai), Tây An (Xian), Quảng Châu (Guangzhou), Trùng Khánh (Chongqing), Thành Đô (Chengdu), và Lan Châu (Lanzhou) đến Tây Ninh (Xining) để từ đó đi tiếp vào Lhasa:



Bản đồ chi tiết các ga từ Xining đến Lhasa:



Những cái nhất mà tuyến đường sắt này chiếm giữ:
- Là tuyến đường sắt cao nhất thế giới: trung bình trên 3000m so với mặt nước biển, hơn 960km đường ray nằm ở độ cao trên 4000m
- Có ga tàu cao nhất thế giới: ga Tanggula cao 5068m
- Có đường hầm cao nhất thế giới chạy qua vùng băng tuyết: ngầm Phong Hoả Sơn (Mt. Fenghuo Tunnel), dài 1338m trên cao độ 4905m
- Có đường hầm dài nhất thế giới chạy trên cao nguyên: ngầm Côn Lôn Sơn (Mt. Kunlun Tunnel) dài 1686m
- Là đường sắt dài nhất và chạy nhanh nhất trên vùng đất có băng vĩnh cửu: 550km trên tổng số 1956km chiều dài của đường sắt Thanh-Tạng chạy qua vùng đất có băng vĩnh cửu (Permafrost)

Cũng phải kể đến những kỳ tích công nghệ khác trong quá trình xây dựng quãng đường sắt này như việc xử lý và bảo quản đường ray chạy qua những vùng băng tuyết, kể cả nước dùng trên tàu và nước xả toilet cũng được làm ấm để chống đóng băng! Vỏ tàu được thiết kế để thích nghi với thay đổi nhiệt độ giữa các miền, khoang tàu đều có trang bị hệ thống điều tiết không khí nhằm giữ không khí ở áp suất thường (thay vì mức loãng 68-70% ở những vùng cao trong Tây Tạng) và cả các máy thở oxi trong trường hợp cần thiết. Được biết còn có các nhà máy cung cấp oxi xây trên tuyến để cung cấp cho tàu.

Đối với Tây Tạng, tuyến đường sắt này mang nhiều ý nghĩa tích cực và tiêu cực: một mặt khai thông con đường huyết mạch nối các vùng, tiết kiệm sức người sức của và đem lại nhiều nguồn lợi kinh tế nhất là du lịch; mặt khác cũng là mối đe doạ tiềm tàng cho môi trường sinh thái độc đáo của Tây Tạng cũng như trực tiếp gây sức ép lên nền văn hoá lâu đời của mảnh đất cao nguyên. Còn đối với khách du lịch nói chung, và đặc biệt khách Trung Quốc nói riêng thì chỉ có lợi mà chưa thấy hại gì!

9.2. Hành trình Lhasa - Xining:

Sáng ngày thứ 9, chúng tôi trở dậy và gói ghém toàn bộ đồ đạc để rời khỏi khách sạn Himalaya. Trên đường ra ga, tôi còn ngoái lại vẫy tay chào Potala ^^ Xe cứ thế chạy, vượt qua dãy phố thấp nhỏ của người Tạng, vượt qua những khu nhà mới xây lát kính hay những cửa hiệu lớn bán ôtô và máy kéo hiện đại của người Hán, vượt qua những bốt gác với lính canh quần áo phẳng phiu bên đường, bỏ lại sau lưng thành phố cao nguyên đang tỉnh cơn say ngủ. Tạm biệt Lhasa, tạm biệt vùng U, sẽ có ngày tôi trở lại chốn này để kiếm chứng một điều rằng dù thời gian dù có xoay vần ra sao thì cái hồn xưa cũ của đất Phật và tình cảm của người khách phương xa đã một lần được đặt chân đến đây sẽ không hề phai nhạt ♥

Chỉ gần 15' chạy xe, chúng tôi đã đến được ga Lhasa, chuyến tàu của chúng tôi số hiệu T28: Lhasa - Beijing West khởi hành lúc 9.20 sáng. Tuy còn sớm nhưng phía ngoài ga đã là hàng dài hành khách xếp hàng một đi vào khu vực đăng kiểm hải quan. Ấn tượng đầu tiên là ga Lhasa phía ngoài rất sạch, bãi đậu xe khá lớn quay lưng vào khuôn viên của toà nhà ngân hàng ICBC:



Nói lời cảm ơn và tạm biệt hướng dẫn viên du lịch cùng lái xe, chúng tôi lần lượt theo hàng đi vào khu đăng kiểm để an ninh nhà ga quét hành lý. Chú ý: với những khách du lịch Tây Tạng, khi ra khỏi Lhasa sẽ không còn bị hỏi giấy thông hành (Tibet Travel Permit) nữa. Những hành khách mang theo nhiều đồ như thuốc men, bình lọ mua trong Tây Tạng đều phải mở ra để kiểm tra. Nước và dao kéo cỡ nhỏ đều được mang lên tàu ^^

Qua khu vực kiểm tra an ninh là quãng đường đi bộ ngắn trước khi vào chỗ soát vé. Trời Lhasa hôm nay nhiều sương, đã hơn 8.30 mà mặt trời vẫn chưa ló dạng:





Sau cửa soát vé, chúng tôi vào phòng đợi phía trên lầu. Bên trong ga Lhasa cực kỳ sạch sẽ, phòng chờ thoáng rộng, biển chỉ đường và thông tin rất rõ ràng, tuy rằng loa thông báo chỉ có 2 tiếng Trung và Tạng:







Tất cả các hành khách đều phải điền vào giấy kiểm tra sức khoẻ, tự chứng nhận rằng mình đủ điều kiện sức khoẻ để đi những vùng có độ cao trên 3000m; sau khi lên tàu sẽ có nhân viên soát vé lần nữa và thu giấy. Giấy này có vẻ thừa cho du khách khi rời Lhasa vì đến lúc này thì ai cũng đã trải nghiệm vài ngày ở những cao độ còn hơn 3000m :D Giấy sức khoẻ được in theo 3 thứ tiếng Anh - Tạng - Trung:



Gần đến giờ tàu chạy, chúng tôi theo hàng ra sân ga, hoàn toàn không có cảnh chen lấn xô đẩy, mọi người đều trật tự qua cửa, dường như ai cũng háo hức cho 1 ngày sắp tới được di chuyển trên tuyến đường sắt huyền thoại ^^ Vài hình ảnh sân ga 4 làn rất rộng và sạch của Lhasa:







Ở các khu vực này đều cho phép chụp ảnh, xếp hành lý vào khoang nằm mềm xong, tôi trở ra chụp thêm vài kiểu trước khi tàu lăn bánh:

[yilka]

Ấn tượng bên trong là toa tàu rất mới và sạch sẽ, hành lang không rộng nhưng đủ để đi lại thoải mái và kéo hành lý, mỗi đầu toa đều là khu lấy nước nóng, nhà vệ sinh, bồn rửa, và hệ thống máy báo độ cao/nhiệt độ ngoài trời/ga sắp tới/tốc độ tàu. So với các tàu chạy ở các vùng khác của Trung Quốc thì tàu Thanh-Tạng chất lượng tốt hơn nhiều.



Bất tiện duy nhất là máy lấy nước nóng tiếp giáp với cửa phòng vệ sinh (>_<)



Khu vệ sinh và bồn rửa rộng và sạch (lúc rời ga Lhasa), còn trên hành trình phải trông vào may rủi nếu các bạn đồng hành chịu khó giữ sạch sẽ thì cả khoang được nhờ ... Cũng may là ở các trạm dừng đều có nhân viên tàu dọn dẹp qua một vòng:





Và đây là chi tiết bên trong mỗi khoang nằm mềm: mỗi giường sẽ có chăn đệm, gối đầu và gối chân. Phía đầu giường là móc treo áo, đèn đọc sách, khe cắm để thở oxi (phải hỏi nhân viên tàu để xin ống dẫn nếu cần), và bảng điều khiển đèn:



Chân giường là màn hình tivi cỡ 10', có thể bật được nhưng không có tín hiệu gì!



Mỗi hành khách sẽ có 1 đôi dép giấy để đi lại trên tàu. Giữa khoang cạnh cửa sổ là bàn chung với ấm đựng nước nóng và lọ hoa Phía dưới bàn là chấu cắm điện để sạc đồ. Ngoài ra mỗi khoang sẽ có 2 tờ tạp chí China's Tibet song ngữ Anh-Trung tặng hành khách làm quà mang về:





Sau khi tàu đã chạy, nhân viên tàu sẽ đi thu vé của hành khách và phát cho mỗi người 1 thẻ nhựa. Thẻ này sẽ được đổi lại thành vé ở ga cuối, và vé này cũng sẽ bị thu lại khi ra khỏi ga cuối:



Đi dọc lên phía đầu tàu, du khách sẽ đến được toa ăn, vị trí ngồi ở đây rất tốt, 2 bên là 5 khung cửa sổ lớn cho hành khách ngắm cảnh bên ngoài, đi hết toa ăn sẽ là các toa ngồi. Đồ ăn trên tàu tốt hơn chúng tôi tưởng, tuy nhiên thực đơn không đa dạng và thường phải ngồi sớm trước khi chật ních hành khách, chưa kể đến khi gần vào các ga cuối sẽ hết món để gọi :D





... Tàu chuyển bánh đưa chúng tôi rời Lhasa, bóng dáng đô thị cũng dần lùi xa:







Chúng tôi chạy qua những cảnh đẹp bình dị vùng đất cao nguyên, xa xa là đàn dê gặm cỏ trên thảo nguyên ướt sương hay đàn bò Yak lông đen mượt tha thẩn uống nước buổi sáng:

[yilka]

Khi tàu vượt qua những chiếc cầu là lúc chúng tôi tranh thủ chụp liên tục cảnh vật thảo nguyên từ trên cao, thu vào ống kính những màu xanh trảng cỏ với núi tuyết trắng làm nền xa xa. Theo lịch trình tàu chạy, chúng tôi lúc này đang vượt qua đoạn giữa ga Damxung (gần thánh hồ Nam-tso) và ga Nakchu:







Chúng tôi ăn trưa bằng mỳ gói và hoa quả trên tàu khi vừa qua Nakchu, quãng đường đi được lúc này là hơn 300km:



Tàu giữ nguyên tốc độ lao nhanh đến ga tiếp theo - trạm Tanggula nổi tiếng - cao 5068m, cũng là ga tàu cao nhất trên thế giới. Đã làm quen với không khí loãng trong Tây Tạng cả tuần qua, chúng tôi dường như không cảm thấy thay đổi gì đáng kể, tuy nhiên không kịp chụp lại ga tàu này :( Tanggula có thể xem là điểm giao cắt giữa khu tự trị Tây Tạng và người anh em Thanh Hải, từ đoạn này trở về sau là địa phận tỉnh Thanh Hải (Qinghai).

Thanh Hải đón chúng tôi bằng cảnh vật hữu tình và tiết trời mưa nhẹ:





Đây đó chúng tôi bắt gặp những stupa trắng của người Tạng nằm đơn độc giữa cánh đồng:



Và những vùng đất lạnh (jokul) còn nguyên lớp băng mỏng chưa tan nhìn thấy khi chạy qua ga Buqiangge:



Thêm vài hình ảnh vùng Thanh Hải dưới cơn mưa:





Ga đến tiếp theo của tàu là Tong Tian He ở độ cao 4598m, đồng hồ lúc này đã chỉ sang 4h chiều. Tên ga tàu gắn với tên dòng sông chảy qua khu vực này mà chắc không bạn đọc nào còn xa lạ: sông Thông Thiên Hà trong truyện Tây Du Ký (Ngô Thừa Ân) ^^ Là nơi xưa kia thầy trò Đường Tam Tạng lúc đi thỉnh kinh về, vì không giữ lời hứa hỏi khi nào đắc đạo cho con giải lớn mà bị nó dìm xuống sông, theo đó cũng ứng với kiếp nạn thứ 81. Chẳng biết nơi đây còn giữ lại tảng đá có câu kinh vàng, tương truyền khi Đường Huyền Trang phơi sách cho khô, lúc thu dọn không cẩn thận đã làm rách trang Kinh Đại thừa, câu kinh theo đó mà tạc luôn vào đá :D







Trên bản đồ đường sắt Thanh-Tạng, sau ga Thông Thiên Hà là ga Đà Đà Hà (Tou Tou He). Có lẽ cái tên này bạn đọc không thấy quen thuộc, nhưng với những ai sống trên cao nguyên Thanh-Tạng thì 'Tou Tou' không gì khác chính là thượng nguồn của dòng Trường Giang (Chang Jiang) dài hơn 6300km bắt đầu từ dãy núi Tanggula thuộc cao nguyên Thanh-Tạng chảy xuôi về trung thổ, khi đến Vân Nam thì uốn mình ngoạn mục đổi hướng dòng chảy ngược lên phía Bắc để đi qua Tứ Xuyên - nơi mà người ta đặt cho nó cái tên mỹ miều là Kim Sa Giang (Jinsha River), và cuối cùng chảy qua địa phận tỉnh Giang Tô - được biết đến bằng tên quen thuộc Dương Tử Giang (Yangtze River) - trước khi đổ ra ra biển

Vượt qua ga Tou Tou He, cảnh vật Thanh Hải bên đường hiện ra rất kỳ thú khác với Tây Tạng, những dãy núi xanh không bị băng tuyết phủ đầy, thay vì đó lại rải khắp mặt đường:





Ga tàu tiếp theo chúng tôi đến là ga Chunmae River, ấn tượng để lại chỉ là lòng sông rộng và trũng, tiếp giáp là những vùng đất được quy hoạch để chóng xói mòn:

[yilka]

Liền kề ga Chunmae River là ga tàu Mt. Yuzhu, tên được đặt theo đỉnh Yuzhu cao 6178m trong dãy Côn Lôn. Khu vực này phong cảnh cực kỳ sống động ^^ mưa đã tạnh, ánh nắng chiều trải khắp cánh đồng tôn vinh vẻ đẹp của tự nhiên vùng Thanh Hải với thảo nguyên trải dài và các loài cừu ngựa nhẩn nha ăn cỏ :D









Chúng tôi vào toa ăn để có cái nhìn toàn cảnh hơn, từ đây lại được dịp ngắm kỹ núi đồi dưới nền trời xanh và cả những dấu ấn nhân tạo vô tình lọt vào khung hình:









Trong khung cảnh như thế, chúng tôi ăn tối tại toa ăn luôn, đồ ăn thì thật ra chẳng có gì nhưng vì tinh thần hưng phấn nên cứ gật gù khen ngon :D xong xuôi móc túi trả 30RMB/người cũng thấy vừa tầm. Bạn đọc nếu có dịp di chuyển trên tuyến đường sắt Thanh-Tạng cũng nên thử 1 bữa như thế xem sao, cầm đũa gắp đồ ăn khi tàu đang rung lắc chạy sầm sập giữa 2 bên là núi đồi và thảo nguyên trong chạng vạng nắng chiều cũng có thể xem là một kỷ niệm khó quên ^^

Chúng tôi ăn xong đã gần 7h tối, tàu vẫn mải miết theo đuổi lộ trình muôn đời như một, nhắm đến ga lớn Golmud, đứng ở hành lang tôi còn tranh thủ chụp lại hình ảnh bên đường trước khi mặt trời lặn:





Có lẽ run rủi hay là sự ưu ái của tự nhiên đã hào phóng với người khách lạ, ngay trước khi mặt trời đi ngủ, đồng hồ lúc này chỉ 7.52 tối, trước mắt chúng tôi hiện ra 1 quần thể núi tuyết hư ảo. Không dám chậm trễ, chúng tôi nâng máy lên chụp, lòng vừa bồi hồi vì cảnh đẹp lại vừa pha lẫn chút hồ nghi mà sau này tôi mới có dịp kiểm chứng ...



Khi đã kết thúc chuyến đi, về đến nhà và so sánh giữa thời gian chụp ảnh, lịch chạy tàu, tương quan các ga tàu, và chi tiết các trạm chính trên tuyến Thanh-Tạng, tôi mới nhận ra dãy núi phía Tây nhìn thấy từ cửa sổ tàu tối hôm đó chính là dãy Khả Khả Tây Lý (Kekexili) huyền thoại

Cái tên 'Kekexili' chắc không còn xa lạ gì với độc giả Việt Nam kể từ bộ phim Kekexili: Mountain Patrol của đạo diễn Lục Xuyên ra đời năm 2004 dựa trên câu chuyện có thật về mảnh đất ít dấu chân người - dãy Khả Tây Lý - từ bao đời này đã trở thành ngôi nhà chung cho hệ động vật phong phú và quý hiếm, xây dựng những hình ảnh hút hồn về sự hùng tráng nguyên sơ của Tây Tạng và đặc biệt là cuộc chiến đấu âm thầm khốc liệt đôi khi đánh đổi cả tính mạng của những kiểm lâm chống lại bọn săn trộm linh dương (Tibetan antelopes).



... Không kịp cho chúng tôi ngâm ngợi, dãy Khả Tây Lý lùi lại phía sau, bóng tối trùm lên vùng thảo nguyên, con tàu lúc này có lẽ là thực thể to lớn và ồn ã nhất còn vận động giữa lòng Thanh Hải, tôi trở vào khoang và giết thời gian với hạt hướng dương ...



2 bên tàu đều đã rất tối, ánh sáng từ cửa sổ không đủ để nhìn rõ cảnh vật bên ngoài, hành khách phần lớn đều yên vị trong khoang ... Tàu cứ chạy đều đặn như thế, cho đến khi vào ga Golmud chính xác lúc 11.50 khuya, quãng đường đi được lúc này là 1142km kể từ Lhasa. Golmud cũng là ga tàu dừng lâu nhất trên toàn tuyến hành trình (không kể ga đầu Lhasa và ga cuối Xining), tôi ra khỏi toa đi lòng vòng vài phút trên sân ga, ga Golmud khá lớn, lác đác vài người bán đồ ăn khuya ngay trên sân ga; phần lớn hành khách nam cũng ra ngoài hút thuốc, trời tối như mực và khá lạnh. Một vài hành khách chủ yếu là người Hán lên tàu, cả toa ồn lên một chốc rồi lại lắng xuống. Trở vào, tôi tranh thủ đọc lại cuốn The Potala mua được trong cung Potala để dỗ mắt đi ngủ ...



Giữa đêm tàu rời bến Golmud, cuộn chăn tắt đèn chúng tôi say sưa ngủ, cửa khoang đã kéo lại khiến bên trong khoang tĩnh mịch hơn nhiều. Ánh sáng cột đèn chỉ loang loáng phút chốc rồi tắt hẳn, chúng tôi lao nhanh về ga cuối Xining trong đêm, hẹn sáng mai đón mặt trời trên thảo nguyên Thanh Hải và gặp lại bạn đọc trong nhật trình ngày thứ 10 ^^