Bài được chép lại từ tạp chí PhotoYou số Xuân 2011.
Trong quá trình tìm kiếm ảnh minh họa và thông tin về tác phẩm mình có chỉnh sửa lại cho chính xác một số tên tác giả, tác phẩm mà báo viết sai. Và bổ sung một số thông tin ngòai lề vào mục "Xem Thêm".
Chúng ta hãy cùng xem qua những bức ảnh làm nên lịch sử và tìm hiểu điều gì tạo nên câu chuyện qua hình ảnh.
Tất cả chúng ta đều muốn ghi lại một hình ảnh mang tính biểu tượng ( Iconic ) cho một thời đại; một bức ảnh sẽ xuất hiện trong tin tức, tạp chí, sách, điện ảnh. Thực tế là chỉ có vài bức ảnh như thế thật sự tạo nên đẳng cấp. Tuy nhiên luôn có cơ hội để bạn trong vai trò một nhiếp ảnh gia có thể ghi lại một khoảnh khắc đặc biệt sẽ được đón nhận như một sự kiện lịch sử và nếu may mắn, những bức ảnh của bạn có thể mang ý nghĩa quan trọng về mặt văn hóa.
Nhận định của Oprah Winfrey "May mắn sẽ xảy ra khi sự chuẩn bị gặp đúng cơ hội" rất ăn khớp với phát biểu của Thomas Jefferson "Tôi nỗ lực càng nhiều thì dường như tôi càng có nhiều vận may hơn". Đa số những bức ảnh được chọn trong bài viết này được chụp bởi một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp khi đang tác nghiệp; một công việc mà không có gì có thể thay thế cho kinh nghiệm và sự thực hành.
Điều cốt yếu là phải có mặt tại hiện trường, sẵn sàng và hiểu tòan bộ tình huống có thể diễn ra theo chiều hướng nào. Khi đó, tất cả những gì bạn cần là một cơn gió mạnh thổi tung chiếc váy của Marilyn, cái lưỡi trơ tráo của Einstein hoặc vẻ mặt thách thức và trầm tư của một nhà lãnh đạo cách mạng. Trong thức tế đó không phải là điều mà một nhiếp ảnh gia sẽ gặp hàng ngày, nhưng ai mà biết được điều gì sẽ xảy ra tại một góc phố, vì thế hãy sạc đầy pin và cứ tiếp tục tìm kiếm. Sẽ luôn có chỗ cho những bức ảnh mang tính biểu tượng mới cho nhân loại.
1. Cô gái Afghanistan ( The Afghan Girl ) - Steve McCurry
Nhiếp ảnh gia Steve McCurry nghĩ rằng ông sẽ không bao giờ biết được tên của cô gái xinh đẹp với đôi mắt mầu xanh ( sea-green eyes ) đầy ấn tượng trong bức ảnh đọat giải của tạp chí Nationnal Geographic năm 1985.
Theo tục lệ, phụ nữ Afghanistan không bao giờ được tiết lộ tên mình cho người lạ biết. Tuy nhiên 17 năm sau đó, sau một cuộc tìm kiếm quy mô lớn của National Geographic, người ta đã tìm được tung tích của thiếu nữ này tại một ngôi làng xa xôi hẻo lánh của Afghanistan và tên của cô được tiết lộ là Sharbat Gula. Có nghĩa là hoa Sherbet,. Trong cuộc tìm kiếm, nhiều người đàn ông đã lên tiếng tuyên bố rằng cô gái là vợ mình. Cuối cùng cô gái cũng đã được xác định bằng cách nhận dạng mống mắt từ những hình ảnh phóng to vùng mắt của cô.
Bức ảnh được chụp trong thời kì Afghanistan bị Nga chiếm đóng, khi Gula chỉ mới 12 tuổi. Cô đã chạy trốn đến môt trại tị nạn tại Pakistan sau khi ngôi làng của mình bị phá hủy. Cả bố và mẹ của cô đều bị sát hại. Bộ quần áo rách bươm và khuôn mặt dính đầy bụi bẩn đã nói lên tình trạng thể chất của cô gái lúc bấy giờ, nhưng đôi mắt của cô đã chuyển tại sự ghê rợn của chiến tranh. Chúng sẽ vẫn ám ảnh bạn rất lâu sau khi bạn không còn nhìn vào bức ảnh nữa.
Xem thêm :
+ bức ảnh thậm chí còn được so sánh với bức anh nổi tiếng của danh họa Picaso "nàng Mona Lisa"
+ Steve McCurry đã sử dụng máy Nikon FM2 với ống 105mm f2.5, film Kodachrome để chụp bức ảnh nổi tiếng này.
+ Steve từng thực hiện một dự án ảnh về hiểm họa HIV và hệ lụy của chúng ở Việt Nam cho Magnum
( http://inmotion.magnumphotos.com/essay/access-life-0 )
2. Marilyn Monroe - Matthew Zimmermann
Bức ảnh nổi tiếng về Marilyn Monroe này chứng tỏ thời chụp và cơ hội quan trọng như thế nào trong việc ghi lại một khoảnh khắc tuyệt vời đúng thời điểm. Trong một buổi chụp ảnh vào nửa đêm cho bộ phim "Bảy năm mong chờ" ( The Seven Year Itch ) năm 1954, khi Marilyn Monroe bước chân lên lưới thông gió của một ga tầu điện ngầm tại New York, một cơn gió qua lỗ thông đã thổi tốc chiếc váy siêu nhẹ của nữ minh tinh này trước đám đông các nhiếp ảnh gia, những người hầu như không thể tin vào vận may của họ.
Mặc dù lúc đó có nhiều nhiếp ảnh gia đang chụp ảnh, bức ảnh của Mathew Zimmermann đã trở thành bức ảnh nổi tiếng nhất của ngôi sao điện ảnh biểu tượng này. Không may là sự việc đã làm cho chồng của Marilyn là Joe DiMaggio phẫn nộ và đệ đơn ly hôn. Bức ảnh đã trở thành một hình ảnh tinh túy của Marilyn Monroe, và chiếc váy của cô cũng vậy. Các ngôi sao nhạc pop và ngôi sao điện ảnh cũng thường bắt chước theo bức ảnh của Marilyn với mong muốn có được một chút gì đó của cô. Chiếc váy thật sự ( được William Travilla, một nhà thiết kế trang phục của 20th Century Fox thiết kế ) được bán để làm từ thiện năm 1990 và mang về 3 triệu đô la.
3. Albert Einstein - Arthur Sasse
Thông thường một bức ảnh chân dung tuyệt vời sẽ phá vỡ mọi khuôn mẫu. Năm 1951, vào sinh nhật lần thứ 72 của Albert Einstein, Athur Sasse đã chụp bức ảnh này để thêm vào danh sách chân dung biểu tượng của mọi thời đại. Người được mệnh danh là "thiên tài", có vẻ mặt khá là trái ngược ở đây.
Chuyện kể rằng khi đó Einstein đang rời bữa tiệc của chính mình sau khi bị các nhiếp ảnh gia săn lùng và quấy rầy suốt cả ngày, để tìm kiếm chút thời gian nghỉ ngơi trong chính ngày sinh nhật của mình. Khi rời bữa tiệc vào cuối ngày, Sasse bước đến bên Einstein lúc đó đang mệt nhòai và xin được chụp bức ảnh cuối cùng. Einstein đáp lại bằng cách lè chiếc lưỡi dài bất thường của mình ra và để Sasse có một cơ hội vô tiền khoáng hậu nhìn vào cổ họng của vị Giáo Sư. Cử chỉ này trái với tính cách mà công chúng nhìn nhận về Einstein nhưng nó cũng được xem như là một hành động nổi loạn và chống đối của một trong những bộ óc vĩ đại nhất mọi thời đại
Giấc mơ của nhiếp ảnh gia Sasse đã trở thành sự thật và bức ảnh này là sự hồi tưởng của Einstein, vì nó cho chúng ta thấy rằng cha đẻ của phương trình E=mc2, năng lượng nguyên tử và người đã làm thay đổi nhận thức của chúng ta về vũ trụ, cũng có óc hài hước và hơn hết thẩy, là một con người.
Có nhiều tài liệu ghi lại rằng Einstein rất thích bức ảnh và yêu cầu cho ông nhiều bản để sử dụng làm thiệp chúc mừng, hành động này của ông đã tiên đoán một cách kỳ lạ cách thức chúng ta nhìn nhận về bức ảnh ngày nay.
Xem thêm :
+ Ngày 19 tháng 6 năm 2009, bản gốc của bức ảnh đã được bán giá 74,324$ trong một cuộc đấu giá.
+ Sinh nhật của Albert Einstein vào ngày 14 tháng 3.
4. Che ( Guerrillero Heroico ) - Alberto Korda
Tên thật bức ảnh là Guerrillero Heroico ( người du kích anh hùng ) và được Alberto Korda, nhiếp ảnh gia chính thức của Fidel Castro chụp. Bức ảnh ở trên là bức ảnh nguyên bản.
Bức ảnh được chụp tại một buổi lễ tưởng niệm hơn 100 người Cuba đã mất ngày hôm trước, khi một chiếc tầu hàng chở đầy chất nổ đã nổ một cách đáng ngờ khi đang đậu tại cảng Havana năm 1960.
Bức ảnh này mãi đến năm 1967 mới được công bố bên ngòai Cuba khi triết gia Jean Paul Sartre gửi đến một nhóm người Hà Lan chủ trương vô chính phủ và những người này đã gửi đến cho một nghệ sĩ Ái Nhĩ Lan là Jim Fitzpatrick. Ông là người đầu tiên trong số nhiều người đã khai thác bức ảnh này. Ông đã cắt xén bức ảnh gốc, nâng đôi mắt và thêm vào nền mầu đỏ. Khi làm như vậy, ông đã biến bức ảnh thành hình ảnh biểu tượng của văn hóa đại chúng ( pop culture ) và ngày nay nó được biết đến như biểu tượng của cuộc cách mạng thế kỷ 20.
Trong tất cả những biểu tượng, có lẽ đây là bức ảnh chụp được sử dụng nhiều nhất mọi thời đại, kể cả ngày nay. Ta có thể nhìn thấy bức ảnh này trên áo thun, ly tách và áp phích trên khắp thế giới và nó đã trở thành biểu tượng của tự do và sự đổi mới. Võ sõ quyền anh Mike Tyson thậm chí còn xăm bức ảnh này lên bụng mình.
Là một người Cộng Sản chân chính, Korda tuyên bố chưa bao giờ nhận tiền thù lao từ việc sử dụng bức ảnh. Tuy nhiên khi một công ty ruợu Vodka sử dụng hình ảnh này trái với ngữ cảnh để bán rượu, ông đã kiện và thắng kiện.
Xem thêm :
+ Bức ảnh chụp Che Gueavara vào năm ông 31 tuổi.
+ Bức ảnh về Che chỉ được chụp trong 2 frame hình.
()
+ Để chụp bức ảnh này Alberto Korda đã sử dụng máy Leica M2 và ống kính 90mm với film Kodak Plus-X .
http://en.wikipedia.org/wiki/Guerrillero_Heroico
5. Quảng trường Thiên An Môn ( Tank Man ) - Stuart Franklin
( trong tạp chí Photo You sử dụng ảnh của Jeff Widener/AP )
Dấu ấn lịch sử này diễn ra ngày 5/6/1989, trong cuộc biểu tình tại quảng trường Thiên An Môn. Bức ảnh này thường được gọi là "Người lái xe tăng" ( "Tank Man" ) hoặc "Người nổi loạn vô danh" ( "Unknown rebel" ). Nó dấu một thời khắc đáng chú ý trong lịch sử. Chỉ vài giây trước khi bức ảnh được hụp, một người đàn ông gan dạ lao tới trước chiếc xe tăng chặn đường đi của nó khi chiếc xe lượn quanh người đàn ông trong một cuộc đối đầu căng thẳng đến khó tin. Thế rồi trong khoảnh khắc tất cả lặng im khi hai bên đều chờ đợi bên kia hành động tiếp. Những chiếc xe tăng tắt máy khi người đàn ông giữ vững vị trí của mình với chiếc túi mua hàng trong tay. Sự thách thức của ông là biểu hiện kinh hoàng của sự nổi loạn và không phục tùng được ghi lại trên film ảnh. Cũng đừng quên người anh hùng ẩn mặt - người lái xe tăng - đã không cán qua người đàn ông đó.
Có nhiều chuyện về danh tính người nổi loạn vô danh, nhưng trong thực tế sự thật vẫn là một ẩn số. Lần cuối cùng người ta nhìn thấy ông bị hai người đàn ông trong trang phục mầu xanh lôi đi khỏi hiện trường và biến mất trong đám đông.
Xem thêm :
+ 4 nhiếp ảnh gia đã chụp được cảnh người đàn ông này.
+ Tháng 6 năm 2009, một nhiếp ảnh gia đã công bố một bức ảnh khác được chụp tại tầng 1.
+ Bức ảnh được nhiều người biết đến nhất ngày nay là do Jeff Widener của Associated Press chụp từ tầng 6
của khách sạn Bắc Kinh xa hiện trường tới 800m. Jeff lúc đó sử dụng máy Nikon FE2, ống kính Nikkor 400mm 5.6 ED IF kèm TC-301 teleconverter, film Fuji 100 ASA.
+ Phiên bản trong bài viết của Stuart Franklin của tổ chức Magnum chụp từ tầng năm. Với tầm nhìn rộng hơn cho thấy nhiều xe tăng phía xa. Sau đó film của ông được đưa ra khỏi Trung Quốc bởi một sinh viên người Pháp bằng cách dấu trong 1 hộp trà.
+ Video: ( http://www.youtube.com/watch?v=9-nXT8lSnPQ )










)
Reply With Quote






VNPhoto sponsor Member


