Tò mò, thắc mắc, rối trí - tiếng ta và tiếng Tây

[Wandering man]

Em chào các bác,
Vấn đề này em cũng đã thắc mắc từ lâu lắm rồi, không chỉ trong lĩnh vực ảnh ọt mà cả trong đời sống, nhưng đến hôm nay mới đủ...rảnh để mạn đàm (em đang nghỉ hè ạ).
Tình hình là thế này, em nhận thấy có rất nhiều người Việt Nam yêu tiếng Tây, cụ thể là tiếng Anh. Họ yêu đến nỗi dù đang trò chuyện với đồng bào mình trên chính quê hương hương mình mà vẫn phải đệm vào một vài từ nước ngoài. Và vấn đề làm em băn khoăn nằm ở chỗ này đây. Có một số từ tiếng Anh mà khi phiên dịch ra tiếng Việt rất khó khăn hoặc là...kì quái, hoặc những từ tiếng Anh đã được sử dụng qua thông dụng nên người ta...quen luôn thì việc dùng tiếng Anh thay cho tiếng Việt là tạm chấp nhận được. Nhưng những từ ngữ mà quá thông dụng với người Việt thì thật sự là có cần thiết không? Thay vì bảo là màu xám thì người ta nói "màu grey", thay vì nói ống kính thì lại là "lens", thay vì nói "trắng&đen" thì lại là "black&white", thay vì "không gương lật" thì lại là "mirrorless" vân vân ( à, phải thêm cả cái ví dụ các anh nghệ sĩ đi tìm con "art" thay vì đi tìm nghệ thuật nữa). Em thật tình không hiểu nổi tại sao lại có chuyện này!
Theo em, nếu muốn nói thì một là 100% tiếng Việt, hai là 100% tiếng Anh trừ những trường hợp đặc biệt như dân nước ngoài nói "pho" thay cho "phở" và dân ta nói "bia" (beer) chứ đừng cứ cái kiểu nửa nạc nửa mỡ. Như thế nhìn thật tình là chẳng hay ho gì. Thêm nữa là dân tộc ta đã qua biết bao cuộc chiến tranh, đô hộ. Máu của cha ông đã đổ ra để đảm bảo rằng "tiếng Việt còn, nước Nam còn" mà nay lại thế này thì có lẽ là không hay cho lắm.
Em không biết các bác thế nào, chứ em là em không thích thế. Thẳng thắn là em kì thị hiện tượng này! Nhưng mỗi người mỗi suy nghĩ nên cũng không thể lấn xa hơn.
Em đó giờ vẫn luôn thắc mắc tại sao hiện tượng này lại xảy ra? Chẳng biết có bác nào rảnh rỗi chém gió cùng em không? Em xin hỏi các bác hay dùng tiếng Anh thay những từ tiếng Việt cơ bản là tại sao các bác lại làm vậy? Em không có ý đả kích gì nhưng mà xét về mặt lý luận thì em không hiểu được các bác ạ!

[Tran Hoang]

Tán dóc thêm (lạc đề chút xíu)
Tiếng Việt bây giờ thật là thê thảm
Dân ta đã xóa được nạn mù chữ trên nửa thế kỷ, nhưng nói & viết tiếng Việt cho đúng chính tả và văn phạm lại hơi bị hiếm

Thí dụ gần đây nhất có thread dùng chữ "MÁY KỸ THUẬT SỐ"
Thế là có gẩn 3 trang tán vô, mỗi người hiểu chữ "MÁY KỸ THUẬT SỐ" theo một kiểu, người thì cho đó là máy chụp hình DSRL, người thì cho đó là máy chụp hình compact, người thì tưởng tượng ra máy piont & shot, ... !!!

Rồi còn có cái tính bắt chước nhau thật là nhanh, thấy có người dùng chữ này nghe là lạ, thế là không cần biết cái nghĩa của nó, không cần suy nghĩ sâu thêm một chút, hùa nhau dùng.
Thí dụ như: VS (nhiếu người xem đó là chữ VỚI bên tiếng Việt), THẨM DU, ...

Có những chữ chỉ cần 1 chữ là đủ, nay lại làm nó thêm dài dòng
Thí dụ như VÙNG MIỀN, chỉ cần 1 trong 2 chữ trên là quá dủ rồi, sao lại cứ phải nhân đôi lên
Thí dụ khác tương tự: DI DỜI, ĐỀN BÙ, NGÃ ĐỔ, NGANG BẰNG, ...

Ngược lại, lại có tình huống viết thiếu tính từ hoặc trạng từ,
Thí dụ như: món đó có CHẤT LƯỢNG, hàng CHẤT. Chất lượng TỐT hay chất lượng XẤU ???

Liệt kê ra thì vài chục trang cũng không đủ, thôi thì chỉ nêu thế thôi

Mod thì chỉ quan tâm chữ lớn chữ nhỏ, chữ xanh chữ đỏ thôi
Văn phạm, chính tả thì mod bỏ qua !!!

[11002]

Tán gẫu hở bác?
Thì cũng có nhiều chuyện trên vnphoto thấy rất bực mình, nhưng sức không thể làm hết.

1. Thôi thì cố làm vậy:
- Ống kính, thường được viết tắt thành OK, kết quả là có nhiều thành viên mới vào hỏi OK là đồng ý hay OK là "áo mưa bảo vệ" thiết bị nhiếp ảnh...
- Camera hay body được dùng thay thế cho từ "Máy ảnh - không bao gồm ống kính", có dài dòng và rườm rà không ạ.
- "Máy ảnh không gương lật" mới là từ đầy đủ chứ "không gương lật" cũng là từ thiếu, mirorless cũng thiếu nốt, nhưng MRL thì lại hiểu là không thiếu, giống như DSLR thay cho từ "Máy ảnh kỹ thuật số ống kính đơn, có gương phản xạ ".
- .....

Tán dóc thêm (lạc đề chút xíu)
Tiếng Việt bây giờ thật là thê thảm
Dân ta đã xóa được nạn mù chữ trên nửa thế kỷ, nhưng nói & viết tiếng Việt cho đúng chính tả và văn phạm lại hơi bị hiếm

Thí dụ gần đây nhất có thread dùng chữ "MÁY KỸ THUẬT SỐ"
Thế là có gẩn 3 trang tán vô, mỗi người hiểu chữ "MÁY KỸ THUẬT SỐ" theo một kiểu, người thì cho đó là máy chụp hình DSRL, người thì cho đó là máy chụp hình compact, người thì tưởng tượng ra máy piont & shot, ... !!!

Rồi còn có cái tính bắt chước nhau thật là nhanh, thấy có người dùng chữ này nghe là lạ, thế là không cần biết cái nghĩa của nó, không cần suy nghĩ sâu thêm một chút, hùa nhau dùng.
Thí dụ như: VS (nhiếu người xem đó là chữ VỚI bên tiếng Việt), THẨM DU, ...

Có những chữ chỉ cần 1 chữ là đủ, nay lại làm nó thêm dài dòng
Thí dụ như VÙNG MIỀN, chỉ cần 1 trong 2 chữ trên là quá dủ rồi, sao lại cứ phải nhân đôi lên
Thí dụ khác tương tự: DI DỜI, ĐỀN BÙ, NGÃ ĐỔ, NGANG BẰNG, ...

Ngược lại, lại có tình huống viết thiếu tính từ hoặc trạng từ,
Thí dụ như: món đó có CHẤT LƯỢNG, hàng CHẤT. Chất lượng TỐT hay chất lượng XẤU ???

Liệt kê ra thì vài chục trang cũng không đủ, thôi thì chỉ nêu thế thôi

Mod thì chỉ quan tâm chữ lớn chữ nhỏ, chữ xanh chữ đỏ thôi
Văn phạm, chính tả thì mod bỏ qua !!!

2. Giờ có TV muốn thêm nhiệm vụ cho Mod là phải đi bắt lỗi chính tả nữa, mà muốn bắt lỗi thì phải bổ sung điều luật:
- Chỉ được sử dụng từ thuần Việt trong diễn đàn.
- Cấm TV viết sai chính tả.
- Cấm TV viết sai văn phạm.
- ....

Bác nào thích thì mở hẳn một "chủ đề" có mục đích là "Trưng cầu TV ý" giúp em cái vụ này nhé.



Tóm lại: Diễn đàn có tự do thì mới có TV tham gia, những gì cần khống chế để đem lại sự sống còn cho diễn đàn thì mới khống chế, chứ điều gì cũng cấm hết làm gì còn TV?

[Colour-Blind]

Vâng, người Việt mình sính ngoại lắm, em cũng là 1 trong số đó. Nhưng mà em thắc mắc một điều bác chủ đã biết nói thế, sao bác không đặt "biệt danh" (tiếng Anh gọi là nickname) trong diễn đàn VNPT (là một diễn đàn của người Việt, dùng tiếng Việt) là "Người lang thang/du mục" đi mà đặt chi cái tên tiếng Anh "Wandering Man" kia hả bác ?

Xét về mặt lý luận, một người muốn tìm lại sự trong sáng và thuần chất cho tiếng Việt mà bản thân cái tên của mình cũng không dùng tiếng Việt để đặt thì em cũng không hiểu lắm. Em cũng không có ý đả kích.

Bác làm em rối trí, thắc mắc và tò mò quá.

[Colour-Blind]

@11002: Anh không cần giải thích dài dòng đâu. Những ai đã tham gia các diễn đàn trên mạng đều hiểu bản chất của các bài tranh luận, tán gẫu của các thành viên thuộc thể loại gì, nhưng chắc chắn không phải là một bài văn chính luận hay thể loại văn chương hàn lâm và càng không phải là một bản hợp đồng mà cần phải cân nhắc câu cú, chọn lọc từ ngữ.... Và khi hiểu, thì chắc cũng sẽ không đi đặt câu hỏi kiểu thế này :D.

[Colour-Blind]

Có những chữ chỉ cần 1 chữ là đủ, nay lại làm nó thêm dài dòng
Thí dụ như VÙNG MIỀN, chỉ cần 1 trong 2 chữ trên là quá dủ rồi, sao lại cứ phải nhân đôi lên
Thí dụ khác tương tự: DI DỜI, ĐỀN BÙ, NGÃ ĐỔ, NGANG BẰNG, ...

Ngược lại, lại có tình huống viết thiếu tính từ hoặc trạng từ,
Thí dụ như: món đó có CHẤT LƯỢNG, hàng CHẤT. Chất lượng TỐT hay chất lượng XẤU ???

Em cũng tán gẫu,

Trong tiếng Việt có rất nhiều nghệ thuật dùng từ, cấu tạo từ: từ đơn, từ ghép (gồm từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập), từ láy (láy toàn bộ hoặc láy bộ phận).v.v...trong nhất thời em không nhớ hết để liệt kê ra.

Tùy theo mục đích, ý định mà người ta dùng từ đơn hay từ ghép, từ láy... Các từ trong ví dụ của bác Tran Hoang đưa ra hoàn toàn không phải là dài dòng vô ích, các từ đó được ghép và sử dụng có chủ ý, có nhiệm vụ (diễn tả, làm rõ, nhấn mạnh hoặc giảm nhẹ.v.v...) cả. Và khi một từ được ngắt hoặc lược bỏ, thì cũng có tác dụng riêng và chủ đích riêng chứ không phải là do người viết/người nói thiếu từ, gọi là nghệ thuật giản lược (giản lược từ để giảm nhẹ hay nhấn mạnh chủ ý là của câu là tùy thuộc vào từng tình huống).

Để hiểu hết chủ ý của người viết/người nói, ta còn phải xem câu nói, từ đó được dùng trong ngữ cảnh nào, thái độ, hành động miêu tả...kèm theo thì mới nắm được chính xác, chứ nếu đưa ra ví dụ một cách cụt ngủn, tách riêng từng từ không đặt trong một câu, hoàn cảnh, ngữ cảnh nào như thế rồi nói là dài dòng hay thiếu từ thì em thấy không đúng lắm.

Ví dụ: Xuất phát cùng một từ "Trời" dùng trong câu cảm thán, nhưng cách dùng từ sẽ diễn tả một mức độ tâm trạng, tình thế khác nhau:
- Trời !
- Trời ơi !
- Trời ơi trời !

Đây chính là cái tinh tế của tiếng Việt. Xem các tác phẩm văn học nổi tiếng của Việt Nam, sẽ thấy khả năng làm chủ từ ngữ và vận dụng theo từng tình huống của các tác giả đạt đến trình độ bậc thầy thế nào.

[Wandering man]

Tán dóc thêm (lạc đề chút xíu)
Tiếng Việt bây giờ thật là thê thảm
Dân ta đã xóa được nạn mù chữ trên nửa thế kỷ, nhưng nói & viết tiếng Việt cho đúng chính tả và văn phạm lại hơi bị hiếm

Đây là một vấn đề thú vị! Em cũng rất muốn tìm hiểu sâu về vấn đề này nhưng ngặt nỗi là không biết bắt đầu từ đâu. Bác có tài liệu gì hay thì chia sẻ với em ạ. Năm nay em cũng không còn nhỏ nhắn nữa, đôi lúc nghĩ ngợi về tiếng Việt thì chợt nhận ra là mình không thật sự hiểu rõ về văn phạm. Thật là đáng xấu hổ!

Tán gẫu hở bác?
Thì cũng có nhiều chuyện trên vnphoto thấy rất bực mình, nhưng sức không thể làm hết.

Tán gẫu thôi bác ơi! Em đang vào hè, lại rảnh rỗi nên muốn tán dóc cho qua thời gian. Như bác nói thì có những thuật ngữ dịch ra hơi dài dòng. Những thuật ngữ đấy thì dùng tiếng Anh lại dễ dàng hơn. Cái em muốn nói ở đây là những từ ngữ giản dị, gần gũi với đời sống như các màu trắng đen xanh đỏ, các từ như "nghệ thuật", "màu da", "nhiếp anh gia" vân vân thì đâu có cần thiết phải dùng tiếng anh thay thế. Em cũng biết các bác quản trị diễn đàn rất vất vả nên cũng nào dám nói gì thêm. Chỉ là tán dóc mà thôi. Vui là chính mà!

Vâng, người Việt mình sính ngoại lắm, em cũng là 1 trong số đó. Nhưng mà em thắc mắc một điều bác chủ đã biết nói thế, sao bác không đặt "biệt danh" (tiếng Anh gọi là nickname) trong diễn đàn VNPT (là một diễn đàn của người Việt, dùng tiếng Việt) là "Người lang thang/du mục" đi mà đặt chi cái tên tiếng Anh "Wandering Man" kia hả bác ?

Xét về mặt lý luận, một người muốn tìm lại sự trong sáng và thuần chất cho tiếng Việt mà bản thân cái tên của mình cũng không dùng tiếng Việt để đặt thì em cũng không hiểu lắm. Em cũng không có ý đả kích.

Bác làm em rối trí, thắc mắc và tò mò quá.

Á à, ra là bác tò mò nhưng không có ý đả kích về cái biệt danh của em. Thật quý hóa thay!
Vậy thì em sẽ thỏa mãn trí tò mò của bác. Cách đây 9 năm, máy vi tính trở mà internet trở nên thông dụng hơn, và cùng với nó là các dịch vụ thư điện tử (email cho bác vì bác sính ngoại, bác thấy em yêu bác chưa) và nhắn tin qua mạng như Yahoo Messenger. Cái lũ học trò chúng em lúc đó cũng theo trào lưu mà lập ra những tài khoản cho các dịch vụ trên. Lúc đó em còn là một học sinh và trong lớp em có một cô bạn rất xinh. Ở đời thì ai mà chẳng thích các đẹp, thế nên điều tất yếu là cô bạn đó được nhiều người theo đuổi. Trong số các ứng viên thì em và một cậu bạn nữa là nặng ký nhất (em nghĩ thế, hoặc em tự sướng là như thế). Vô tình hay hữu ý, trào lưu tạo tài khoản ảo diễn da ngay trong cuộc chiến căm go đấy.
Đến đây thì chắc bác cũng đoán ra được rồi. Cậu bạn đấy chọn một biệt danh là "heroX" vì tên của cậu ấy sau khi biến tấu và dịch sang tiếng Anh thì có nghĩa tương tự. Người ta nói sống là phải biết quân bình và khi cán cân lệch sang một bên thì cần phát có lực tác động ở bên còn lại cho dung hòa. Thế là em ngu ngơ chọn một cái biệt danh cũng rất kêu, "lonelyhero". Mục đích thì chắc các bác cũng rõ rồi. Tuổi trẻ mà, ngu khiếp ra! Kết quả của những cuộc tán tỉnh đấy thì em không bàn đến.
Bây giờ quay trở lại với hiện tại, mỗi khi nhớ đến sự vụ năm ấy em vẫn không khỏi phì cười. Lý do rất đơn giản: hồ đấy mình ngu vãi, ganh nhau mấy thứ chẳng ra đâu. Thế là mỗi dịp đăng ký thành viên diễn đàn, em lại dùng cái tên "lonelyhero" để nhắc nhở bản thân đừng ngu dại mà phí công tranh dành những thứ hư danh. Rất tiếc là vì quá tin tưởng thằng bạn mất nết nọ em đã bị khóa tài khoản vì "spam nhảm" . Lòng đau như cắt, em đành tạo tài khoản mới. Em đã có lựa chọn dùng tên tiếng Việt, nhưng như vậy thì em sợ rằng mình sẽ quên mất cái sự vụ "lonelyhero" và "heroX" năm xưa. Thế nên em lại để tên tiếng Anh, như là một lời nhắc nhở.
Biệt danh không phải là tên cha mẹ đặt mà là cái tên có thể được tự đặt cho chính mình. Mục đích có rất nhiều. Mục đích cái biệt danh sính ngoại của em là như thế đấy. Hay nói rõ hơn thì một trong những mục đích của em là như thế đấy!
Không biết mục đích của bác là gì?
Thật tình mà nói, em lập chủ đề này chỉ muốn tranh luận cho thỏa mãn trí tò mò và sở thích (vâng, em thích tranh luận). Các bác phải tranh luận theo tinh thần xây dựng vui vẻ thì chúng ta mới có thể thỏa mãn nhau lâu dài chứ nếu không thì lại hổng có vui rồi.
Quay lại với bác trên, em đặt ra vấn đề là thế. Em cũng đã đưa ra lập luận rồi. Nay em đã thỏa mãn trí tò mò của bác thì mong bác nếu muốn tranh luận hãy tập trung hơn vào lập luận của em. Thế thì mới vui được bác ạ.

[Head]

Trong cái công cuộc Âu Hóa này, tiến theo luật tiến hoá chung của xã hội... giữa buổi canh tân này, cái gì là bảo thủ thì bị đào thải đi... =))

[Mr.Q]

hic, bác chủ xướng topic lên xong trả lời tùm lum hết ko đi vô trọng tâm của topic nữa, kì vậy ta?

các vấn đền bác chủ đề ra không mới, ngoài đời ngta dùng Tiếng Anh chêm vô câu chữ còn tào lao hơn nữa. Nhưng các từ bác chủ nêu ra khi dùng trong nhiếp ảnh theo e thấy rất ư bình thường và dễ hiểu.

Ví dụ:
- Skintone nó khác hoàn toàn nghĩa của chữ "màu da - skin's color" (nếu bác chơi ảnh bác chắc hiểu điêu này), vậy mình nên dịch ra sao cho mọi người đều hiểu? và đây là 4rum ảnh, nên đa số moi ng sẽ chấp nhận chữ skintone hơn là chữ Tieng Việt thuần túy nào đó.
- lens, mirrorless, DSLR, B&W... đều là từ viết tắt/ hoặc viết cho ngắn gọn và mọi người đều hiểu (trong 4rum nhiếp ảnh/ cho dân chơi ảnh khi nói chuyện với nhau), ko thể quy chụp người sử dụng những từ này làm cho Tiếng Việt không còn thuần túy gì gì nữa.
- cái chữ "màu grey" e ko biết bác xem ở đâu, nhưng chữ grey trên 4rum này ngta hay dùng cho từ "greycard", mà chữ greycard thì ko thể dịch ra "miếng giấy/tấm bìa/miếng nhựa... màu xám" đc, vì rất stupid ^^ và dài dòng lôi thôi, e chưa bao giờ thấy ai trên này ghi "màu grey" khi đưa cmt (nhận xét) hoặc viết review (bài đánh giá về thiết bị) ^^...
- dạo này e (và rất nhiều bạn teen lẫn hết teen) trên đời này) hay dùng "^^" khi nhận xét hoặc post cmt (ghi ra những câu nhận xét trên diễn đàn), vậy bác thích cuối câu "nháy mắt nhướng lông mày cười mỉm" hay chỉ đơn giản "^^".
- Còn từ "săn con art" hình như mang ý nghĩa châm biếm nhiều hơn, chẳng bao giờ thấy các bác như Hoàng Thế Nhiệm, Tạ Chưởng Lễ... nói phải lên Tây Bắc hoặc Tây Tạng gì gì đó "săn con art", mấy ảnh chỉ đơn giản đi tìm cái gì mới, vậy thôi. Còn chữ "săn con art" toàn thấy mí bác "chém gió" trên này hoặc ở quá cafe a e thân mật nói cho vui. E nghĩ tương tự cho chữ "nhiếp ảnh gia" thôi ạh.

Và quan trọng nhất, như bác Mù Màu nhận xét, trong hoàn cảnh nào đó thì dùng đc, không có gì cần phải quan trọng hóa vấn đề. Ví dụ e chỉ dùng TV + TA trong moi trường văn phòng, 4rum, fb... còn trong gia đình, nói chuyện với ng iu, các bật tiền bối, các đối tượng khác nhau mà mình hiểu họ không hay dùng TA hoặc không rành về máy ảnh... thì tiếng Việt thuần túy 100%.

[duong_pham]

Pha tý cũng đâu có sao, khi người nói và người nghe đều hiểu thì em cho rằng không có vấn đề gì cả. Điều đó thể hiện tiếng Anh đang ngày càng trở nên thông dụng thôi mà. Trong cơ quan em việc dùng tiếng Anh bồi là hết sức bình thường, đây hoàn toàn không phải thể hiện quan điểm sính ngoại hay là ra vẻ giỏi ngoại ngũ gì đâu, quay quanh chỉ một chữ "tiện".

Dùng tiếng Anh như vậy là còn đỡ vì phần lớn đều dùng cho các danh từ chuyên môn. Nhiều bác còn bê tiếng anh vào câu nói thông thường nghe mới sáo. Kiểu như "Sao anh không SHOW nó ra", "bạn làm việc không được AGGRESSIVE lắm nhỉ", "bạn ý rất là NICE và POSITIVE". Hơi khắm.