Khi bạn chụp hình với người mẫu [Archive]

View Full Version : Khi bạn chụp hình với người mẫu

Nikonian2006

13-12-2011, 09:02 AM

Mục đích của bài viết

1. Em viết bài này chỉ có một mục đích duy nhất. Nó dùng để cung cấp thông tin, và kèm theo bằng chứng, để cho những bạn chụp ảnh nào mà trong tương lai sắp đến cần phải làm việc với người mẫu nên làm theo để loại bỏ hoàn toàn những rủi ro tranh chấp có thể xảy ra giữa hai bên liên quan đến việc đụng chạm vào cơ thể người mẫu.

2. Bài viết này được tạo ra trong room Thảo Luận vì nó chỉ dành cho những bạn nào là thành viên đã có nhiều tham gia vào diễn đàn. Bạn cần phải có ít nhất 50 bài viết mới đủ quyền tham gia viết bài trong topic.

Không nên đụng vào người mẫu trừ phi được phép

3. Bản thân em chưa bao giờ chụp người mẫu ở Việt Nam cho nên thật sự em không biết về nguyên tắc quan trọng nhất trong việc làm việc với mẫu (không đụng vào mẫu) các anh và các bạn ở Việt Nam có tuân thủ hay không. Bản thân em có chụp studio portraits (và đa số người mẫu nữ đều là luật sư) và ngay từ đầu em đã có biết nguyên tắc này. Nghĩa là không bao giờ đụng chạm vào mẫu, nhất là đụng vào phần gần trước ngực (khoan nói đến những nơi khác nhạy cảm hơn) mà chưa hỏi trước và chưa được phép.

4. Hoàn toàn là sự thật khi chúng ta chụp hình sẽ xảy ra tình huống tóc không đúng hoặc áo bị tuột mà mẫu không thấy chúng ta sẽ thấy và một số trong chúng ta thật sự lúc đó hoàn toàn đụng vào chỉnh sửa là vì công việc thuần túy. Tuy nhiên, việc mẫu có cảm nhận tương tự hay không là một rủi ro rất lớn như sau:

4.1 Rủi ro thứ nhất là mẫu cảm thấy không thoải mái. Khi trường hợp này xảy ra, tâm trạng mẫu sẽ thể hiện trên ống kính nếu ảnh có cho thấy biểu hiện khuôn mặt.

4.2 Rủi ro thứ hai (và lớn hơn) là rủi ro bị liên lụy đến luật pháp. Ở các quốc gia có luật pháp tốt chống việc lạm dụng tình dục với phụ nữ, nếu như chúng ta đụng vào phần nhạy cảm của phụ nữ, những người mẫu này sẽ ngay lập tức khai báo với cảnh sát và cảnh sát sẽ mời chúng ta lên phỏng vấn để lấy bằng chứng. Sau đó, dựa vào bằng chứng cả hai bên, cảnh sát sẽ quyết định có khởi tố trường hợp này hay không.

4.3 Nếu như chúng ta nhận được trát hầu tòa của cảnh sát, việc chúng ta có bị phạt tiền hay ở tù hay không là do thẩm phán quyết định và dựa vào tranh luận tại tòa. Tuy nhiên, để đi ra tòa, chúng ta phải thuê luật sư và chi phí thuê luật sư nước ngoài rất đắt tiền.

4.4 Luật pháp vn có thể chưa đến mức mạnh mẽ như thế nhưng trong tương lai, khi Việt Nam trở thành nước phát triển và có luật pháp tốt, điều này sẽ xảy ra.

5. Chính vì rủi ro nêu lên trong điểm 4, những người chụp ảnh chuyên nghiệp professional ở nước ngoài đều tạo ra những nguyên tắc bất thành văn khi làm việc với mẫu. Em xin gửi vào topic này năm links làm bằng chứng ở điểm đang nêu. Trong tất cả năm links này, nếu các bạn có thể đọc tiếng Anh được, bạn sẽ thấy những professional photographers đều khuyên rằng "không được đụng vào mẫu khi trừ phi được phép".

http://learnmorephoto.com/team-effort/tips-for-photographers/6-golden-rules-for-working-with-models.php

http://www.alexpounds.com/photography/articles/workingwithmodels.php

http://www.lightstalking.com/10-tips-for-working-with-models

http://www.apogeephoto.com/aug2008/adler82008.shtml

http://www.frankdoorhof.com/site/2011/05/how-to-work-with-your-models/

6. Em muốn các anh và các bạn lưu tâm đến link cuối cùng trong đó nhấn mạnh nguyên tắc không đụng vào mẫu là nguyên tắc đầu tiên và rất quan trọng (first and very important) đối với bất cứ ai làm việc với mẫu. Đây là hình minh họa của họ cung cấp:

http://www.frankdoorhof.com/site/wp-content/uploads/2011/05/Nadine-24-Mei-2011-146.jpg

Điều cần nhớ cho cả photographer và mẫu ở Việt Nam

7. Theo em nghĩ, đối với những anh đang làm việc với người mẫu ở Việt Nam, sự việc vừa qua không có nghĩa là các anh nên giới hạn mình chỉ làm việc với một thành phần người mẫu nào đó. Làm như vậy là giải pháp tự giới hạn tầm hoạt động làm việc của mình.

8. Em mong rằng, qua bài viết nhỏ bé này, cả hai phía photographer và người mẫu nữ sẽ làm việc với nhau theo một phương thức mới. Tốt nhất là không bao giờ đụng chạm vào mẫu. Nếu như cần phải sửa cho mẫu, hoặc là nói cho mẫu biết vạ họ tự đứng trước gương sửa lại hoặc là đề nghị stylist con gái đến sửa cho mẫu và phải hỏi ý của mẫu trước khi chạm vào.

9. Chúng ta hãy nhớ là, ở xã hội Đông Á hiện tại, để một người con gái (nhất là còn trẻ) mang việc bị sờ mó lên public (forum hay tòa án công khai) là một việc không vui vẻ gì và còn ảnh hưởng đến gia đình tương lai của họ. Đây là kinh nghiệm làm việc của em khi tiếp xúc với thân chủ là con gái Á Đông và con gái Tây liên quan đến vụ liên quan đến trai gái. Con gái Tây họ khác. Những việc này họ sẵn sàng mang ra tòa án. Con gái Á nhất là còn ở Việt Nam sống trong xã hội hiện tại nó khác. Họ cần phải kín đáo hơn. Một người con gái đàng hoàng sẽ không bao giờ sử dụng những vụ tai tiếng về tình dục để tạo chỗ đứng trong xã hội cho mình như Paris Hilton.

10. Chính vì quan niệm xã hội trong điểm 9 đã nêu, và nếu như chúng ta photographer tuân theo nguyên tắc là không đụng chạm vào mẫu chưa cho phép một cách rõ ràng, sẽ rất khó xảy ra trường hợp mẫu lên public la lên là photographer lạm dụng tình dục với mẫu.

11. Đừng vì vấn đề đang xảy ra mà hạn chế cơ hội của mình khi làm việc với tất cả các thành phần người mẫu chuyên nghiệp hay không chuyên nghiệp.

12. Cám ơn mọi người đã dành thời gian đọc bài viết của em.

siriusB

13-12-2011, 09:14 AM

Hamaru

13-12-2011, 09:24 AM

Mục đích của bài viết
4. Hoàn toàn là sự thật khi chúng ta chụp hình sẽ xảy ra tình huống tóc không đúng hoặc áo bị tuột mà mẫu không thấy chúng ta sẽ thấy và một số trong chúng ta thật sự lúc đó hoàn toàn đụng vào chỉnh sửa là vì công việc thuần túy. Tuy nhiên, việc mẫu có cảm nhận tương tự hay không là một rủi ro rất lớn như sau...

Hoàn toàn đồng ý với anh Nikonian. Ngay cả khi chụp bình thường, em cũng chỉ nhắc mẫu để họ tự sửa trang phục, hạn chế tối đa việc tự ý đụng chạm mẫu, mình thì vô tư nhưng đối phương có cùng cảm nhận không mới là vấn đề.

banhmitrung

13-12-2011, 09:39 AM

5 phút cho quảng cáo.

Tất cả các bác chụp mẫu các thể loại, hãy chuyển sang sài lens 135 trên crop và 200 trên FF. Lúc đó bảo đảm chỉ vài lần di chuyển thì các bác sẽ chán và dùng...loa để điều khiển mẫu hoặc hô hào stylist làm hộ.

Bác nào cảm thấy tâm mình còn hay dậy sóng thì nên đầu tư lens...400mm

11002

13-12-2011, 09:56 AM

Cám ơn bài viết của bác Nikonian2006, rất bổ ích.
Trong thực tế ở VN: Nếu bạn cần thiết chỉnh sửa trang phục cho mẫu, hay xin phép mẫu trước khi làm và nhất thiết phải có sự đồng ý của mẫu.

Xin phép hh chú Huy Viên, cháu post link minh họa:
http://www.vnphoto.net/forums/showthread.php?t=19280&p=279910#post279910
Chuyện xãy ra giữa thanh thiên bạch nhật và có sự chứng kiến của hơn 50 con mắt, trong đó có cả Hoa Hậu Quý Bà cùng vài nhân vật tên tuổi khác.

aknight

13-12-2011, 09:56 AM

Thực ra em dám cá xưa nay các bác chụp ảnh cũng ít để ý tới vụ đụng chạm mẫu để sửa áo, dáng etc là chuyện "lạm dụng tình dục". (Giả dụ là không có tà ý gì) Cũng giống ông bà ta xưa nay toàn hôn hít cháu nhỏ mà không ai nghĩ là chuyện "yêu râu xanh". Ngày trước em ra tiệm chụp ảnh cưới, ông thợ toàn sửa váy, dáng, nhiều lúc kéo lại tua ren ở ngực, eo... mình cũng thấy mất bình tĩnh và không thoải mái, nhưng mà cũng cho qua vì không nghĩ đến chuyện bị lạm dụng tình dục, mà chỉ thấy chắc là việc cần phải vậy.

Giờ thì văn hóa phát triển, người ta ngày càng quan tâm đến cái tôi của mình, chuyện đụng chạm trở thành nhạy cảm, do đó các bác nhiếp ảnh gia và người mẫu cũng nên trao đổi về các nguyên tắc làm việc trước khi bấm máy để khỏi bị chuyện trớ trêu. Ở Việt Nam chưa có luật/ tiền lệ về vấn đề này nên ranh giới giữa tác nghiệp và cái gọi là lạm dụng tình dục trở nên mong manh, tùy vào quan điểm và đánh giá của người trong cuộc. Kẻ xuề xòa thì cho là chuyện "phải đụng mới sửa dáng được", người nghiêm trọng thì thấy không ổn. Em thấy nên có ê kip làm việc, hoặc nếu chụp với phó nháy solo thì nên có người đi chung.

Vài dòng góp thêm ý kiến.

vagabond1410

13-12-2011, 10:25 AM

KN của em là khi thấy chi tiết cần chỉnh gọi ngay stylist, make up yêu cầu chỉnh, còn nếu đi chụp chơi thì tùy mẫu nếu mẫu thoải mái thì mình hỏi mẫu rồi xử luôn cũng được, nếu không thì kêu mẫu tự xử hoặc nhờ bạn của mẫu xử.

Colour-Blind

13-12-2011, 10:40 AM

siriusB

13-12-2011, 12:03 PM

Em nói thật với các bác, những điều bác Nikonian2006 nói thì ai chụp mẫu nude hoặc ảnh gợi cảm tí cũng biết hết chứ không phải không biết, đa số người chơi bộ môn này đều có 1 trình độ học vấn nhất định cả chứ ít ai không ăn học lại mê môn này lắm. Những ai tâm sạch và chụp ảnh nghiêm túc thì chắc chắn đều tuân thủ nguyên tắc và biết cách tự vệ cho mình và cho mẫu. Còn lại ai chụp nude mà chỉ 1 mình đối diện với mẫu mà bảo mình sạch ko có ý định gì thì khó tin lắm, cho dù chụp mà không đụng chạm vào mẫu thì chí ít cũng để thỏa mãn cái thị dâm của bản thân. Tốt nhất, chụp mẫu nude hay không nude gì thì ít nhất phải có thêm người thứ 3 tham gia để có gì còn làm chứng, không có thì không chụp.

Cái này tranh luận ở đây thì giống tán gẫu quá nhưng thẳng thắn mà nói thì đó là quan điểm của bác, bác có quyền nói. Nhưng xin đừng dùng những câu chữ khẳng định khi nó chỉ là quan điểm cá nhân. Nhất là nếu bác chưa có trải nghiệm đó thì càng k nên suy luận (còn có rồi và đó là kinh nghiệm của bác thì cũng vẫn chỉ áp dụng cho cá nhân)

Nikonian2006

13-12-2011, 01:39 PM

Cảm ơn bác Nikonian :) Các nguyên tắc này cố gắng tuân thủ sẽ giúp bảo vệ photographer khỏi các phiền toái có thể gặp phải .
Với nếu được bác tư vấn thêm về việc có cái thỏa thuận chụp ảnh gì luôn đi ạ. Tránh luôn trường hợp mẫu kiện NAG sử dụng hình ảnh trái phép :emlaugh:

1. Anh SiriusB vui lòng giải thích thêm chi tiết cho em hiểu anh cần hỏi vấn đề gì để em biết em trả lời. Theo em đoán trong lời viết ngắn gọn của anh là anh hỏi về model release phải không anh?

2. Nếu mà anh hỏi em về việc sợ nếu không ký model release thì model có thể kiện photographer đòi bồi thường thì em chỉ nói sơ qua. Nếu như không có model release trong đó model hoàn toàn đồng ý cho phép photographer sử dụng ảnh cho mục đích thương mại thì lúc đó model sẽ có hai người có thể kiện được theo án dân sự. Ngoài việc kiện thì trong hệ thống luật pháp của em còn cho phép xin khẩn cấp lệnh cấm chế cấm không cho công ty sử dụng hình ảnh đã mua (cho dù đã mua một cách hợp lệ) để chờ phán xét cuối cùng của tòa án. Trong trường hợp đó thì nó sẽ làm cản trở công việc công ty của anh và lại phải quay trở lại đem photographer ra tòa đồi bồi thường do vi phạm hợp đồng (bán ảnh mà không có bản quyền hoàn toàn). Em không biết luật pháp vn hiện tại thế nào liên quan đến lệnh cấm chế tạm thời nhưng em nghĩ là có lẽ không có hệ thống hoàn thiện như thế này.

3. Khi câu hỏi của anh rõ ràng hơn thì em sẽ trả lời cho anh. Anh chỉ lưu ý là những điều em nói áp dụng cho những thương vụ lớn hoặc liên quan đến yếu tố nước ngoài chứ hiện tại cơ chế luật pháp Việt Nam chưa khuyến khích việc kiện tụng như thế này vì hệ thống luật pháp chưa đủ độ phức tạp để tạo niềm tin trong nhân dân liên quan đến tranh chấp thương mại.

siriusB

13-12-2011, 02:09 PM

Cảm ơn bác Nikonian, mình hỏi về model release đó đó :D Và mình cũng muốn tham khảo bác theo luật Mỹ vì tuy luật VN chưa chặt chẽ nhưng nếu mình tham khảo theo luật Mỹ để "tự bảo vệ mình" thì chắc chắn sẽ tốt hơn. Mình xin đặt câu hỏi theo ví dụ để dễ hiểu nhé

1) NAG chụp model và post hình lên diễn đàn: có cần Model Release (MR) không?
2) NAG chụp model và bán: cái này thì dễ hiểu. Có điều ví dụ có MR rồi thì model có quyền đòi share tiền hoặc k cho dùng hình nữa hay k nếu như hình đã đc bán? Ví dụ ở VN đã từng có việc 1 cô gái chụp ảnh quảng cáo (chắc hẳn là phải có MR) nhưng sau đó thấy ảnh dùng quảng cáo thuốc ngừa thai thì kiện
3) NAG chụp 1 ng nào đó và bán cho báo chí chẳng hạn: ví dụ chụp Angelina Jolie, dĩ nhiên cô ta k ký MR, vậy có quyền bán cho báo chí không? Hoặc chụp 1 ng ăn xin đăng báo đc nhuận bút thì sao

Tks bác

Colour-Blind

13-12-2011, 02:47 PM

@siriusB: Sorry bác, đúng là em nhầm lẫn giữa box Tán gẫu và Thảo luận nên bày tỏ quan điểm không đúng chổ.
@Nikonian_2006: Hiện tại em hay chụp streetlife nên trong ảnh hay có dính người vào đó, em muốn hỏi bác trong trường hợp này em không thể tìm người có mặt trong ảnh để ký MR hay xin phép gì được vậy thì quyền hạn của em đối với tấm ảnh đến đâu, quyền hạn của người có mặt trong ảnh thế nào? Có cách nào tốt nhất cho em để giải phóng trách nhiệm giúp em có toàn quyền với bức ảnh đó không ?

doanquocviett

13-12-2011, 06:33 PM

Cảm ơn bác Nikonian đã chia sẻ. Em hay chụp cho khách hoặc mẫu teen để tham dự các cuộc thi đầy rẫy hiện nay. Với người quen thì em không lo nhưng nhiều mẫu chỉ qua giới thiệu thì em cũng hay băn khoăn về quyền sử dụng ảnh về sau. Có thể bây giờ chỉ mới là "hot hit" gì đó nên vui vẻ, sau này "nổi" tiếng rồi thì quay lại kiện hay đòi $ bản quyền hình ảnh hoặc cấm mình sử dụng hình ảnh đó.
Em muốn soạn một bảng "Ghi nhớ' giữa đôi bên để tránh phiền phức sau này nhưng không có tư liệu nào để tham khảo. Không biết bác Nikonian và các bác có ai giúp em được không ah :D

Nikonian2006

13-12-2011, 07:10 PM

1. Sau khi anh đọc hết tất cả nội dung của bài viết này của em, anh sẽ có câu trả lời cho tất cả câu hỏi của anh thay vì em sẽ trả lời theo từng câu hỏi. Ở nơi em không trả lời được câu hỏi nào vì không đủ thời gian viết em sẽ cho biết ở cuối bài và sẽ quay trở lại sau.

Post hình lên diễn đàn

2. Đây là một câu hỏi chỉ có một câu ngắn nhưng để trả lời nó sẽ phải rất dài. Trước hết là em cung cấp link một bản model release (MR) mẫu mà em đã đọc kỹ và em thấy hoàn toàn có thể sử dụng được chỉ trừ thay đổi luật điều chỉnh và loại trừ luật conflict sao cho thích hợp vào từng vùng tài phán sử dụng form này.

http://www.alamy.com/contributors/Alamy-stock-photography-model-release-form.pdf

3. Khi anh post ảnh lên forum có hình mẫu, việc anh có phải bắt ký MR hay không phải tùy thuộc vào:

3.1 Rủi ro thiệt hại tài chính của anh như thế nào trong trường hợp xấu nhất. Nói cách khác, rủi ro mà model sẽ mang anh ra tòa sẽ cao như thế nào. Cho dù trong xã hội em sống, một vấn đề có thể kiện cũng không phải là sẽ mang đi kiện mà thường luật sư sẽ cho biết có nên đi kiện hay không. Nói cách khác là điều đem lại có hơn cái phải bỏ ra hay không vì chi phí luật sư rất cao.

3.2 Vấn đề tranh chấp có lớn hay không.

3.3 Người mẫu của anh có phải là người nổi tiếng hay không và có bị ràng buộc bởi những hợp đồng khác hay không. Em lấy ví dụ như em chụp Federer cầm vợt hiệu A và em bán ảnh cho hãng vợt tên B để quảng cáo. Federer sẽ bị hãng A kiện vì vi phạm quảng cáo cho hãng B. Lúc đó Federer sẽ mang em ra tòa vì gây thiệt hại cho anh ta. Đây chỉ là em ví dụ minh họa.

4. Tất nhiên trong hoàn cảnh chắc ăn nhất là anh yêu cầu model ký vào nhưng trong những trường hợp đơn giản anh không cần phải quan tâm như vậy vì rủi ro không đáng phải quan tâm.

Về việc model đòi share tiền bán ảnh thương mại

5. Để model có quyền đòi lợi ích thương mại trong tấm ảnh, model phải chứng minh cho tòa án biết là model và anh đã có thỏa thuận riêng với nhau. Thỏa thuận riêng đó "overwrite" mặc định của luật pháp là người tạo ra tấm ảnh sẽ là người chủ sở hữu của tấm ảnh.

6. Vì vậy, việc nói trên tòa án sẽ xem xét vào từng bằng chứng cụ thể (nói và viết) của hai bên vào lúc chụp ảnh để phán quyết xem quyền sở hữu của model đến đâu. Em xin lấy ví dụ đơn giản, model nổi tiếng đến tiệm của anh chụp không ký MR và cho anh biết là cần hình làm việc riêng. Anh chụp xong và cho rằng anh là sở hữu chủ và mang bán đi cho công ty A tạo ra một lợi nhuận nào đó. Vì vào lúc này anh không có toàn quyền sở hữu cho nên công ty A tạo ra lợi nhuận là dựa vào sự nổi tiếng của model. Lúc đó, model sẽ phải đòi lại quyền economic rights của cô ta.

7. Em xin nói ngắn gọn lại, nếu muốn đòi lại economic rights khi ra tòa model phải mang nghĩa vụ chứng minh trước tiên (the onus of proof) là model có quyền trong đó khi không có MR. Không phải trách nhiệm của anh phải chứng minh trước tiên. Nếu model không chứng minh được, ánh sẽ là người thắng kiện (và model sẽ phải trả tiền chi phí kiện tụng cho anh).

8. Em đã có đọc bài viết của bạn JimStrong đăng trước đây về việc lấy hình làm lịch mà anh đã nói, em không biết là việc đó tòa án vn đã quyết định thế nào. Vì hệ thống luật pháp ở vn không có online database cung cấp toàn bộ phán quyết như ở bên em cũng như ở vn hiện tại thẩm phán không ghi ra lý lẽ pháp lý một cách rõ ràng trên phán quyết tại sao thắng hoặc thua cho nên em không lý giải cho anh nghe được.

9. Nếu là ở bên em thì em sẽ lấy phán quyết xuống, đọc nó và giải thích bằng ngôn ngữ đơn giản cho anh hiểu tại sao trong vụ đó lại phán như thế. Khi đó anh sẽ hiểu rõ hơn. Đồng thời, em biết cách làm luật ở vn cũng rất khác, cho nên ở phần này em không biết câu trả lời cho anh.

Về ảnh chụp phóng sự và street life

10. Bài viết này đã dài. Em muốn dừng lại cho anh đọc và hiểu phần trên đã. Luật pháp rất khô khan ngược lại với sex hoặc scandal cho nên anh đọc nhiều anh sẽ có thể rất mệt. 24 tiếng đồng hồ sau, anh quay lại đây em sẽ trả lời phần còn lại của câu hỏi.

11. Phần hai tiêu đề headings ở trên em còn có thể đi chi tiết hơn nữa về mặt luật pháp. Vì vậy, nếu phần nào mà anh muốn đi sâu thêm thì vui lòng post tiếp lên cho em biết để em trả lời sau đó.

toanda

14-12-2011, 09:14 AM

Bài viết hay quá, hợp với thời điểm hiện tại nữa......

Sois

14-12-2011, 03:43 PM

Việt Nam khác nước ngoài khác.

Bản thân mình đi chụp vs mẫu cũng hay chỉnh sửa quần áo, tóc tai cho model là chuyện bt. Và tất nhiên là mình làm việc nghiêm túc, Model của mình cảm thấy rất thoải mái trong mọi tình huống vì tin tưởng mà ;)

Điều cần chú ý ở đây là các bác k nên lạm dụng chuyện này để đụng chạm model... sẽ thành "Hiếp ảnh" chứ ko phải "Nhiếp Ảnh" :))

Nikonian2006

14-12-2011, 08:21 PM

vikhoa

14-12-2011, 09:08 PM

Đây là 1 bản MR form nữa của Getty Images Contributor, các bác nào up hình lên Flickr mà được Getty Images chọn đưa vào danh sách bán thì dùng form này nhé. Hoặc có thể dùng trong các trường hợp khác chắc cũng được (nhờ bác Nikonian2006 confirm lại giùm)

http://ign.vn/vikhoa/Model_Release_English_Dec_2008.pdf

Nikonian2006

14-12-2011, 09:18 PM

1. Trong bài viết này em chia ra làm hai tiêu đề ảnh phóng sự và ảnh đời thường để kết thúc hoàn toàn phần chưa trả lời vào hôm qua.

Ảnh báo chí

1. Ảnh chụp để cung cấp cho thông tin thời sự là loại ảnh bạn không cần phải xin phép mẫu và bạn không quan tâm đến việc mẫu có cho phép bạn chụp hay không nếu như trong tình huống cụ thể đó bạn không vi phạm quy định chụp ở chốn riêng tư (không được phép) và bạn là người được luật pháp cho phép bạn chụp ảnh chỉ để phục vụ cho mục đích thời sự. Em lấy ví dụ bao gồm nhưng không giới hạn như bạn đang có thẻ phóng viên nhà báo và bạn chụp vì phục vụ cho mục đích báo chí.

2. Em lấy một ví dụ thực tế, trong nhiều năm qua em đã chụp chân dung (qua ảnh thể thao) của rất nhiều tay vợt có thứ hạng cao trên thế giới. Em đã cung cấp hình ảnh của họ cho tờ báo sponsor của em (người bảo trợ cho em lấy media pass để vào chụp ảnh). Khi em đeo thẻ media pass, người mẫu đã biết rằng đó là BTC cho phép em chụp họ để cho mục đích thời sự. Nếu như em làm đúng mục đích đã ký, em không cần quan tâm họ có cho phép em hay không. Nguyên tắc này gọi là sự quan tâm của public interest phải cao hơn personal interest của chính model trong xã hội. Nếu như em chụp ảnh thời sự nhưng mang ra bán với mục đích quảng cáo thương mại nhờ vào sự nổi tiếng của model thì đây là vi phạm thỏa thuận đã ký và sẽ bị rủi ro kiện tụng.

3. Tuy nhiên, ở nơi không biết em chụp ảnh để cho mục đích gì em ví dụ như người chụp không có thẻ nhà báo đi ra đường chụp chân dung một người quan tâm nào đó, sẽ xảy ra tranh chấp về tính riêng tư. Nếu như bạn chứng minh được bạn chụp để cho ảnh phóng sự thì mục đích của bạn sẽ cao hơn tính riêng tư. Về vấn đề này hiện là vùng xám của luật pháp mà phải xem trong từng tình huống cụ thể khi tranh chấp giữa hai bên ở tòa án phóng sự hay tính riêng tư sẽ cao hơn.

Ảnh đời thường

4. Đối với thể loại này, phải xem trong từng hoàn cảnh cụ thể của ảnh bạn sử dụng ảnh để làm gì và dựa vào đó sẽ có thể biết bạn cần phải có thỏa thuận với model để loại bỏ rủi ro pháp lý hay không.

4.1 Nếu trong trường hợp bạn chụp một tấm ảnh đời thường phục vụ cho mục đích phóng sự như tiêu đề ở trên, thì nội dung em ghi trong tiêu đề ảnh phóng sự sẽ áp dụng.

4.2 Nếu như trong trưởng hợp bạn chụp ảnh đời thường không phải cho mục đích thời sự, và người mẫu trong hình bạn không phải là sự vượt trội trong ảnh, thì bạn sẽ không cần phải quan tâm đến sự cho phép của người mẫu. Người mẫu trong bức hình như thế có kiện bạn không phải là vì vi phạm bản quyền mà vì bạn lợi dụng vào sự nổi tiếng của họ để tạo ra lợi nhuận và điều đó là không được phép và họ có quyền đòi bạn phải chia lại lợi nhuận cho họ (gọi là account of profits). Nếu như trong hình đời thường của bạn có ảnh của người mẫu mà hình ảnh đó chỉ là một yếu tố nhỏ bé và bổ sung cho điểm nhấn trong hình của bạn thì bạn không cần phải quan tâm đến có cân phải xin phép người mẫu hay không.

Thắc mắc thêm

5. Nếu các anh thấy có điều gì em giải thích chưa rõ ràng, hoặc muốn đi thêm chi tiết, thì vui lòng post lên cho em biết.

6. Đây là phần nằm ngoài câu hỏi của các anh. Em thấy có một số bạn trong forum đã chụp ảnh một số nhân vật nổi tiếng trên thế giới trong một vài sự kiện thời sự và mang đi rao bán ảnh. Ngày mai em sẽ quay trở lại topic này và nêu ra một số rủi ro pháp lý trong vấn đề đó ở nơi bạn bán cho public mà không nêu ra giới hạn với người mua và để cho người mua hoàn toàn sử dụng ảnh theo bất cứ mục đích nào họ muốn (bỏ qua yếu tố vi phạm luật pháp ví dụ như pornography chẳng hạn). Nếu bạn rơi vào tình huống này hiện tại, bạn sẽ cần phải lưu ý một chút về việc bán ảnh để tránh rủi ro pháp lý cho bạn về sau này ở nơi bạn là người tạo ra nhiều tiền hoặc bạn là người có nhiều tài sản.

Bổ sung

Sau khi mình post bài này mới thấy yêu cầu của ViKhoa. Mình sẽ cần phải đọc bản MR đó xem thế nào và sẽ xác nhận với các bạn vào ngày mai.

doanquocviett

14-12-2011, 09:30 PM

1. Em trả lời câu hỏi mới nhất của anh doanquocviet trước khi quay trở lại với vấn đề đã chưa kết thúc vào hôm qua.

2. Về việc anh nói bản ghi nhớ, hôm qua em có quote ra một văn bản về model release. Tuy nhiên, sau 24 giờ suy nghĩ thì em thấy văn bản đó hơi phức tạp nhất là việc dùng tiếng Anh có nhiều từ chuyên về luật pháp quá (như herein chẳng hạn). Đồng thời, đối với một người không giỏi tiếng Anh, sửa bản đó hơi khó khăn. Vì vậy hôm nay nhân dịp anh hỏi, em đưa ra một bản model release khác với ngôn ngữ tiếng Anh dễ dàng hơn. Em đã đọc qua bản này và em thấy hoàn toàn không cần phải chỉnh sửa gì lại về từ ngữ hoặc bỏ bớt gì cả chỉ bỏ ra tên công ty của photographer mà thôi.

3. Em đề nghị bất cứ bạn nào cảm thấy không an tâm về rủi ro pháp lý sau này, nhất là trong trường hợp bạn là một người chụp ảnh tạo ra nhiều tiền nhưng đã chưa quen với việc ký MR này thì hãy cùng nhờ một bạn nào đó dịch bản này ra tiếng Việt và sử dụng chung cho tất cả mọi người thành viên trong forum ở nơi chụp ảnh cá nhân của các anh/bạn.

4. Như em đã nói, việc có ký MR hay không phải tùy thuộc vào cảm nhận của từng cá nhân xem rủi ro ảnh hưởng đến tài chính của bản thân về sau khi có tranh chấp với model là như thế nào. Nếu như tự bản thân cho rằng rủi ro đó không đáng quan tâm thì không cần phải tốn thời gian với MR. Cách an toàn nhất khi bản thân không biết phải đi theo hướng nào là yêu cầu ký vào MR. Nếu sử dụng MR, phải lưu ý đến vấn đề dưới 18 tuổi như đã nêu trong MR em link liên quan đến chữ ký.

http://jhfmellenberghphotography.com/documents/JHF%20Photography%20Model%20Release.pdf

5. Xin chờ đợi trong giây lát em viết tiếp phần đã viết hôm qua liên quan đến ảnh thời sự.

Hôm qua xem có nhiều chỗ chưa rõ định tối nay lên hỏi lại bác. Hôm nay bác gửi thêm cái này đúng là đơn giản và tiện dụng hơn nhiều ạ. Để em xem kĩ, có gì lại nhờ bác tư vấn cho. Đọc lướt qua thì thấy rất đầy đủ, nhất là cái phần cuối dưới 18 tuổi phải có tên và chữ ký của bố mẹ hoặc người giám hộ ^^ Ở VN mình luật pháp chưa hoàn thiện nên trước giờ chẳng bao giờ để ý mấy chuyện này. Cảm ơn bác ạ.

Đây là 1 bản MR form nữa của Getty Images Contributor, các bác nào up hình lên Flickr mà được Getty Images chọn đưa vào danh sách bán thì dùng form này nhé. Hoặc có thể dùng trong các trường hợp khác chắc cũng được (nhờ bác Nikonian2006 confirm lại giùm)

http://ign.vn/vikhoa/Model_Release_English_Dec_2008.pdf

thanks bác Vikhoa nhé

bakura123456

15-12-2011, 02:18 PM

Nikonian2006

15-12-2011, 07:11 PM

1. Em đã đọc kỹ toàn bộ bản model release của Getty cung cấp mà bạn Vikhoa đã đưa link trong trang trước. Bạn Vikhoa có nhờ em xem và kiểm tra giúp xem bản này có dùng được với giao dịch ngoài Getty hay không.

2. Theo em thì hoàn toàn có thể sử dụng được với một số lưu ý nhỏ:

2.1 Chúng ta sử dụng ở Việt Nam cho nên nên sử dụng văn bản tiếng Anh mà sử dụng ngôn ngữ đơn giản để cho người bình thường tiếng Anh trung bình có thể dịch bản MR ra tiếng Việt dễ dàng và dùng làm bằng chứng nếu có tranh chấp sau này. Nếu các bạn đồng ý với suy nghĩ này, nên sử dụng bản kia có tiếng Anh đơn giản hơn. Bản Getty chi tiết hơn một chút tất nhiên sẽ tốt hơn.

2.2 Tuy nhiên có hai thông tin trong đó em cho rằng không cần thiết trong trường hợp từ trung bình đến vụ nhỏ. Thứ nhất là đòi hỏi phải ghi thông tin về ethnicity (gốc) của mẫu và thứ hai là phải có người làm chứng. Hợp đồng riêng rẽ giữa hai bên không cần thiết phải có người làm chứng thì chữ ký mới có hiệu lực pháp lý (nó không phải như di chúc). Chỉ cần hai người đủ tư cách pháp nhân là có thể ký được.

3. Em tóm lại là tùy các anh chị, ở nơi cần phải có MR, sử dụng văn bản nào cũng được cho trường hợp không phải Getty.

4. Nếu như sử dụng văn bản đơn giản hơn mà em quote ra, hôm qua em có nói là nên dịch ra tiếng Việt vì dùng ở Việt Nam và vì chưa chắc mẫu hiểu tiếng Anh là gì. Tuy nhiên, em có ý kiến này và theo khả năng tốt nhất em phân tích, em nghĩ rằng hoàn toàn có thể áp dụng được. Lợi ích của điều em nêu dưới đây là không cần phải dịch ra tiếng Anh.

4.1 Các anh/bạn hãy đánh lại bản đơn giản đó trừ ra tên photographer riêng không cần thiết trong đó và giữ nguyên bản tiếng Anh. Nếu như có bạn nào cảm thấy không chắc ăn không biết trừ bỏ cái nào thì vui lòng cho em biết. Em sẵn sàng soạn lại trên Word chuyển sang PDF và dùng host của website này để đăng lên cho tất cả mọi người sử dụng như là một bản mẫu.

4.2 Khi mẫu không biết tiếng Anh, hãy giải thích bằng tiếng Việt cho mẫu biết nội dung chính của văn bản là gì. Trong bài post tiếp lần sau em sẽ ghi ra toàn bộ nội dung (bằng tiếng Việt) để các bạn giải thích.

4.3 Rất quan trọng việc model không biết tiếng Anh phải hiểu đơn giản (do bạn nói) nó nói cái gì. Ở vùng tài phán em đang ở, nếu như mẫu không biết và ký vào sau này mẫu sẽ đáp trả lại là mẫu ký đại mà không hiểu gì cả theo nguyên tắc của luật pháp ở đây gọi là unconscionable conduct. Nguyên tắc này hiện tại luật hợp đồng của Việt Nam không có. Dựa vào đó, hợp đồng sẽ không có hiệu lực ngay từ đầu (tiếng Latin gọi là void in ab initio).

4.4 Sau này khi có tranh chấp thì chỉ cần ra phòng công chứng dịch bản tiếng Anh đó ra là có thể dùng bản dịch tiếng Việt kèm bản gốc tiếng Anh làm bằng chứng là được.

5. Hôm nay em làm việc hơi mệt một chút, em xin hẹn lại vấn đề cuối cùng em nói đến điều các bạn phải cần thận khi đăng lên website bán ảnh những người nổi tiếng thế giới mà các bạn chụp ở Việt Nam sau. Đồng thời em giải thích thêm về cách sử dụng MR để mọi người trong forum khi cần thiết lấy ra dùng (theo cách em nêu ngay ở trên) mà không phải quan tâm về tiếng Anh hay tiếng Việt.

6. Nếu các bạn không giỏi tiếng Anh, không nên dịch bản MR ra tiếng Việt mà viết sai một số từ trong đó và ký vào bảng tiếng Việt dịch sai. Làm như vậy rủi ro có thể xảy ra chỉ vì dịch không đúng.

Nikonian2006

20-12-2011, 09:31 AM

1. Xin lỗi mọi người về sự chậm trễ đến hôm nay em mới có thể viết phần cuối cùng của bài viết này cho kết thúc. Trong phần cuối này em nêu lên hai vấn đề như tiêu đề bên dưới.

Ký model release bằng tiếng Anh thay vì tiếng Việt

2. Trong trang trước thì các anh đã có bảng mẫu model release (MR) bằng tiếng Anh. Ở nơi cần phải yêu cầu model ký vào bản này để phòng hờ rủi ro về sau và trong trường hợp model hiểu tiếng Anh nhưng lại không có bản chuẩn tiếng Việt để ký, thì em nghĩ hoàn toàn có thể đánh lại bản mẫu tiếng Anh trong trang trước bỏ đi tên riêng và cho cả hai bên ký vào bản tiếng Anh. Sau này khi có rủi ro tranh chấp thì đem ra phòng công chứng dịch ra tiếng Việt và đóng dấu vào để bản dịch đầy đủ và đúng như hợp đồng. Tòa án Việt Nam sẽ không chấp nhận bản tiếng Anh làm bằng chứng.

3. Trong trường hợp làm như vậy, các anh phải có trách nhiệm giải thích cho model hiểu bản tiếng Anh này có ý nghĩa như sau:

- Model đồng ý cho người chụp hoàn toàn sử dụng ảnh cho mục đích mua bán trừ những hoạt động vi phạm luật pháp (chẳng hạn như quảng cáo xxx).

- Model đồng ý sẽ không đòi người chụp ảnh phải bồi thường thiệt hại cho model phát sinh từ việc sử dụng mua bán ảnh.

- Model đồng ý người chụp ảnh là chủ sở hữu hoàn toàn của bức ảnh.

4. Sau khi giải thích xong, các anh yêu cầu model ký vào bản tiếng Anh và ghi thêm dòng chữ tiếng Việt model đã được giải thích các ý trên và đã hiểu ý nghĩa của bản hợp đồng này.

Về việc bán ảnh các anh chụp những người nổi tiếng đến Việt Nam

5. Em có thấy một số anh chụp người nổi tiếng đến Việt Nam hoặc ở Việt Nam và đem bán ảnh lên mạng một cách tự do.

6. Thông thường những người nổi tiếng nhất là cấp thế giới và trong lĩnh vực thể thao thì họ ký hợp đồng quảng cáo độc quyền với một số công ty thương mại. Nếu như người mua ảnh của các anh sử dụng ảnh cho mục đích thương mại vi phạm hợp đồng kia thì công ty quảng cáo sẽ đòi người nổi tiếng bồi thường thiệt hại. Lúc đó, rất có khả năng người mẫu sẽ nộp đơn lên tòa án yêu cầu công ty mua ảnh ngưng sử dụng và/hoặc bồi thường thiệt hại họ bị kiện tụng. Công ty mua ảnh sẽ đồi bồi thường lại các bạn.

7. Vì lý do này cho nên trước khi em bước vào sân Grand Slam để chụp ảnh em đều phải ký hợp đồng với BTC liên quan đến việc bồi thường nói trên nếu BTC bị kiện tụng vì những tấm ảnh em chụp. Đồng thời, em phải ký vào hợp đồng hứa rằng ảnh chụp những người nổi tiếng kia phải chỉ dùng (hoặc bán) cho mục đích thông tin thời sự. Vì vậy, người được phép mang media pass vào chụp phải được tòa soạn bảo lãnh và tờ báo đó phải có trang thông tin thời sự liên quan đến sự kiện đi chụp. Nếu không, nộp đơn vào xin media pass bị loại từ vòng gửi xe đạp. Ở mức độ quốc tế, những việc này BTC họ rất kỹ lưỡng vì những vụ rủi ro kiện tụng này. Em không biết khi các anh được phép chụp ở Việt Nam thì có bị ràng buộc bởi hợp đồng phải ký hay không. Nếu điều này vẫn còn mới mẻ ở Việt Nam thì cũng nên nghĩ đến rủi ro bị thiệt hại sau này khi bán ảnh mà không ràng buộc mục đích sử dụng với người mua.

adegsm

21-12-2011, 01:05 PM

Trước hết cảm ơn bác Nikonian2006 đã giải thích.

Mình có thắc mắc: khi nào thì paparazzi bị kiện? hay ngược lại họ làm cách nào để chụp những cảnh đặc biệt của những người nổi tiếng mà không bị kiện?!
Tại sao họ bán được ảnh khi (chắc chắn) không có model release? như vậy ảnh của họ chụp chỉ để cung cấp cho mục thông tin thời sự?

Nikonian2006

22-12-2011, 10:23 AM

Anh Adegsm

1. Paparazzi có nghĩa là đây là một phóng viên chuyên đi chụp những người nổi tiếng trong xã hội celebrities để phục vụ cho mục đích thời sự. Nếu như họ chụp ảnh không phải vì định nghĩa này thì họ không phải là paparazzi. Vì vậy, trả lời một phần câu hỏi của anh, anh xem lại phần em đã viết ở trang trước về chụp ảnh người mẫu để phục vụ cho mục đích thông tin thời sự.

2. Về câu hỏi trong trường hợp nào paparazzi sẽ dính vào tranh chấp dân sự ở tòa án thì anh phải xem vào từng hoạt động cụ thể của họ để tính ra rủi ro này. Paparazzi có hai loại. Một loại là những người chụp ảnh như một cộng tác viên độc lập không phải là nhân viên hãng chụp ảnh hoặc tòa soạn nào cả và một loại là nhân viên employee của một hãng thông tấn chuyên chụp ảnh như AP hay AFP chuyên đi bán ảnh cho các tờ báo.

2.1 Trong trường hợp họ là nhân viên employee, khi họ đang trong quá trình làm việc của họ phục vụ cho chủ employer, thì bất cứ tranh chấp dân sự nào liên quan đến việc chụp ảnh của họ đều không kiện đến họ. Người nổi tiếng sẽ kiện chủ của họ theo nguyên tắc chủ chịu trách nhiệm cho nhân viên trong khi nhân viên đang thực hiện công việc phục vụ cho người chủ. Tiếng Anh là vicarious liability. Trong trường hợp này, nếu như paparazzi không làm theo những nguyên tắc mà employer đã đề ra để tránh cho employer bị kiện tụng thì (ngoài việc có thể bị mất việc) employer sẽ có thể tiếp tục kiện paparazzi đòi bồi thường thiệt hại do employee đã vi phạm hợp đồng lao động với employer gây thiệt hại tài chính cho employer. Điều này đã xảy ra trong thực tế và đa số là vào lúc employee là một trong những người có tiếng trong lĩnh vực và tạo ra nhiều thu nhập đủ để cho employer theo đuổi vụ kiện.

2.2 Trong trường hợp paparazzi (từ đây trở xuống em gọi tắt cho nhanh là P) là một người chụp ảnh độc lập, celebrities sẽ kiện trực tiếp họ. Ở đây chúng ta lại phân ra hai trường hợp là dân sự và hình sự tùy thuộc vào hoàn cảnh thực tế của mỗi vụ xảy ra thế nào:

Rủi ro cho paparazzi về mặt dân sự hoặc hình sự

2.2.1 Em ví dụ như như P trong khi chụp ảnh đã vô tình xâm nhập vào những nơi riêng tư privacy của celebrity thì đây là vi phạm hình sự tội nhẹ tiếng Anh gọi là trespass. Có một số trường hợp P tạo ra những tình huống theo đuổi mà gây ra nguy hiểm đến sự an toàn tính mạng của celebrity thì cũng có thể là vi phạm hình sự tội nhẹ tùy thuộc vào luật pháp từng tiểu bang quy định trong trường hợp này.

2.2.2 Em lấy ví dụ như vào năm 2005 diễn viên Nicole Kidman nộp đơn lên tòa án địa phương xin lệnh cấm chế cấm hai phóng viên ảnh Jamie Fawcett và Ben McDonald không được quấy rối Kidman và không được đến gần hơn 20m so với ngôi biệt thự mà Kidman đang ở. Tòa án ra lệnh cấm chế tạm thời nhưng đến trước khi ra phiên xử cuối cùng thì Kidman bỏ không ra tòa và bỏ luôn vụ kiện cho nên lệnh cấm chế vĩnh viễn không có. Sau đó Kidman tiếp tục nộp đơn lên tòa án vào năm 2007 xin lệnh cấm chế Fawcett vì tội quấy rối stalking nhưng cũng thất bại trong việc xin lệnh cấm chế này.

2.2.3 Trong ví dụ trên thì em chỉ cho anh thấy trong thực tế đã xảy ra một số trường hợp P bị liên lụy đến tòa án do chụp ảnh mà ra. Tuy nhiên, có bị buộc tội hay không phải xem bằng chứng của celebrity ở tòa án thế nào.

2.2.4 Một trường hợp P có thể bị kiện nữa là liên quan đến vấn đề dân sự em ví dụ như vu khống defamation chẳng hạn. Trong trường hợp này, em lấy ví dụ như P và một phóng viên viết bài sẽ viết một bài báo trong đó có hình ảnh mà theo celebrity là vu khống làm mất danh sự của celebrity. Tất nhiên là có vu khống hay không là phải xem bằng chứng của celebrity đưa ra tại tòa án.

Chụp ảnh mang tính vu khống đối với quyền tự do ngôn luận được hiến pháp cho phép

3. Về vấn đề luật vu khống defamation thì em chỉ lưu ý anh một điểm thật nhỏ mà không đi vào chi tiết ở đây vì nó không liên quan nhiều đến nhiểp ảnh và liên quan đến chi tiết của luật pháp. Đối với quốc gia có hiến pháp có ghi rõ ràng cấp quyền tự do ngôn luận cho nhân dân như ở Mỹ (xem tu chính án số 1 về freedom of speech) thì để celebrity có thể kiện thành công với P rất khó khăn không phải dễ vì P được bảo vệ bởi quyền tự do ngôn luận. Không phải là không thành công nhưng cái ngưỡng threshold để thành công sẽ cao hơn ở các nước khác. Với những quốc gia khác em ví dụ như Anh và Úc chẳng hạn khi trong hiến pháp không có ghi rõ ràng ra quyền tự do ngôn luận thì ở những nước này nhân dân được hiến pháp ngầm (impliedly) cho phép có quyền tự do trao đổi thông tin về các vấn đề liên quan đến chính trị. Tiếng Anh của cái em nói là freedom of political communications. Nó có nghĩa là nhân dân được phép bình luận bất cứ vấn đề gì liên quan đến chính trị mà không bị cấm không cho nói. Vì vậy nếu celebrity mà liên quan đến vấn đề chính trị thì sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi ra tòa kiện P liên quan đến tội vu khống.

4. Ở điểm số 3 nói trên em nói hơi vắn tắt liên quan đến ảnh hưởng của hiến pháp lên quyền tự do ngôn luận (trong việc tự do chụp ảnh của P) cho nên có thể anh không hiểu hết. Anh chỉ lưu ý là ở các nước đó, không phải cảnh sát nói anh có tội là anh sẽ có tội mà khi ra tòa phải xem hiến pháp cho phép anh (là một thường dân) có quyền được nói đến mức nào và tòa án không bao giờ chịu áp lực chính trị của cảnh sát để phán có tội theo ý muốn của cảnh sát.

5. Nếu còn thắc mắc gì nữa thì cho em biết.

adegsm

22-12-2011, 04:47 PM

Giải thích rất chi tiết và rõ ràng điều mình thắc mắc. Cảm ơn bác rất nhiều!

huythuyan

23-12-2011, 09:37 AM

Em đều hỏi xin Mẫu trước nếu vui vẻ ,đồng ý thì em mới đụng vào Mẫu nhưng rất hạn chế(chỉ những Mẫu ko tự tạo dáng theo lời chỉ dẩn của mình).Vì chụp Mẫu em thấy phức tạp và phiền toái nếu mình ko kỉ tính ,chín người mười ý -biết đâu có người lại cho rằng mình lợi dụng mà cũng nói thật là có và có thật những người lợi dụng nhiếp ảnh phục vụ nhu cầu ko tốt của cá nhân mình.Rất ngại và rất buồn vì AE có thể bị ít nhiều liên can.Cám ơn bài của các bác sẽ giúp cho AE cẩn trọng hơn nữa .Riêng em sẽ cố tiếp thu thật tốt các ý kiến trên để tự hoàn thiện mình.Chúc cả nhà Mùa Giáng sinh An lành

Nikonian2006

16-02-2012, 10:01 AM

Lý do có bài viết mới

1. Kể từ khi có topic này, có một số ít bạn chụp ảnh thương mại có sử dụng người mẫu và khách hàng (đối tác thứ ba) đã pm riêng hỏi em một số vấn đề chi tiết liên quan đến nội dung của topic này ở phần làm việc với người mẫu.

2. Vì những thông tin hỏi pm mang tính riêng tư cho nên em nghĩ việc pm là hoàn toàn có thể hiểu được chỉ có vấn đề là những điều các bạn hỏi hầu như giống nhau cho nên làm cho em tin rằng có nhiều bạn ở trên đây cùng một hoàn cảnh. Vì vậy, em viết bài này ra public để giúp cho đa số các bạn thành viên forum có hoàn cảnh tương đương có thể không phải bây giờ nhưng sẽ gặp phải trong tương lai. Khi nào gặp phải thì bạn quay lại đọc lại topic này.

3. Với một ít bạn đã pm hỏi em, những thông tin riêng tư của bạn sẽ được giữ kín hoàn toàn. Em không sử dụng nhưng thông tin đó và ngay sau mỗi lần em trả lời em xóa pm đi cho nên cho dù tài khoản của em có bị hacked thì cũng không có thông tin gì còn lại.

Những điều cần biết thêm khi dung Model Release (MR)

4. Trong điều kiện hệ thống giải quyết tranh chấp kiện tụng của quê hương hiện tại, nó làm cho một số bạn chụp ảnh thương mại đang là thành viên forum chưa thấy sự cần thiết phải có MR. Tuy nhiên, em tin rằng trong 10 năm đến khi xã hội phát triển hơn, giao dịch thương mại nhiều hơn (nghĩa là rủi ro tranh chấp nhiều hơn và lớn tiền hơn) sử dụng MR trong tất cả hoạt động chụp thương mại có người mẫu sẽ rât phổ biến. Vì vậy, nếu bạn đang chuẩn bị đi theo ngành này trong nhiếp ảnh, đây cũng là lúc nên đọc và nghiên cứu qua vấn đề đang thảo luận trong topic để hiểu và ứng dụng cho sau này. Nó chỉ mang lại lợi ích cho bạn sau này (hạn chế rủi ro thiệt hại trong tranh chấp thương mại).

5. Em chỉ lập lại điều đã nói. Trong hai bản MR cung cấp ở trên, bản của Getty sử dụng từ ngữ tiếng Anh của luật pháp nhiều nên hơi phức tạp với một bạn có trình độ tiếng Anh trung bình hiểu và dịch cho chính xác. Vì vậy, bạn nên dùng bản nào viết tiếng Anh dễ dàng hơn mà bản quote thứ hai chỉ là một ví dụ minh họa. Không cần phải chỉ sử dụng bản đó. Điều quan trọng là sử dụng bản mà cùng một nội dung chặt chẽ nhưng viết bằng ngôn ngữ đơn giản.

6. Bạn phải lưu ý bản MR mà quote trong topic này là mang tính chung chung. Trong nhiều trường hợp nó không phục vụ cho mục đích của bạn. Em lấy ví dụ khách hàng của bạn (thuê bạn chụp model) yêu cầu A, B hoặc C. Vào lúc đó, bạn không thể nào dùng bản mẫu ở trên mà bạn phải sửa bản mẫu MR lại sao cho nó phải ghi ra rõ ràng những yêu cầu của khác hàng ràng buộc với model.

7. Bạn phải lưu ý một điều quan trọng. Mỗi cá nhân tham gia vào hợp đồng phải hiểu rõ những điều khoản ràng buộc trong hợp đồng. Vì vậy, bạn cần phải dành thời gian giải thích cho model hiểu và yêu cầu họ phải đọc trước khi ký. Nếu bạn muốn làm việc có uy tín với model, bạn phải nói cho model nghe những ràng buộc bạn muốn trên MR sao cho họ hiểu rõ trách nhiệm của họ cũng như quyền lợi. Những việc này hay xảy ra với model mới vào nghề chưa có kinh nghiệm.

8. Khi bạn phải sửa MR, nó không phải đơn giản là bỏ thêm những điều khoản riêng vào trong đó. Bạn phải cẩn thận đọc cả toàn bộ MR sao cho các điều khoản không mâu thuẫn với nhau. Nếu bạn không có khả năng làm việc này và làm việc với khách hàng lớn nên tìm người có trình độ làm việc này cho bạn.

9. Khi bạn trao đổi điều khoản ràng buộc với khách hàng, và trước khi ký hợp đồng, nếu bạn có thắc mắc về quyền lợi của bạn bạn phải nên hỏi khách hàng bằng văn bản và được trả lời bằng văn bản (không nên hỏi miệng vì sẽ không có bằng chứng sau này). Em ví dụ như bạn không biết bạn chụp xong đưa cho khách rồi bạn có được sử dụng hình bạn đã chụp hay không cho profile của bạn, bạn phải hỏi chứ đừng suy nghĩ mặc định là bạn sẽ được. Bạn được làm gì hoặc họ ràng buộc đến đâu hoàn toàn là do thỏa thuận giữa hai bên.

Privity of contract (PC)

9. Khi nào bạn rơi vào hoàn cảnh bạn phải ký hai hợp đồng một với khách hàng một với người mẫu mà bạn là người trung gian ở giữa hai bên (khách hàng và model) thì bạn phải nghĩ ngay đến khái niệm PC.

10. Nó có nghĩa là chỉ có người nào ký trong hợp đồng mới có quyền đòi hỏi quyền lợi đối với đối tác ký trong hợp đồng. Vì vậy, khi bạn là model chẳng hạn, bạn phải lưu ý.

11. Em ví dụ như em là model em ký với photographer thuê em (collateral contract). Photographer ký một hợp đồng khác với khách hàng (main contract). Vào lúc đó, vì model không ký vào trong main contract cho nên có vấn đề gì phát sinh mâu thuẫn, model sẽ không tranh chấp được với khách hàng. Đây là ý nghĩa của PC trong luật hợp đồng.

12. Cũng tương tự, nếu như khách hàng ký với model và không có bạn (photographer) trong đó, coi chừng bạn không được phép ràng buộc model theo điều kiện của hợp đồng.

13. Vì vậy, nên đọc (cho dù hợp đồng dài) và suy nghĩ trước khi đặt bút ký và nên nhớ là thỏa thuận miệng rất khó kiếm ra bằng chứng nếu có tranh cãi sau này nhất là các hợp đồng có nhiều tiền.

14. Nếu còn gì thắc mắc thì vui lòng cho biết. Hy vọng là thông tin của em giúp được cho nhiều bạn đang và sẽ trong hoàn cảnh của bài viết.

pro-k

17-02-2012, 05:12 AM

em xin bổ sung cho anh Nikonian2006 1 chút về Paparazzi

các Paparazzi ở các nc có ngành công nghiệp giải trí phát triển thường dc ngầm hiểu là họ sẽ dc các tòa soạn bảo kê nếu họ đem lại giá trị cao.

việc các Celeb kiện tụng thì có 2 trường hợp :

1. họ bắt tại trận việc 1 paparazzi xâm phạm vào lãnh địa riêng tư của họ, hoặc họ có bằng chứng cho điều đó (camera ghi hình lại cảnh xâm phạm).

2. họ kiện tòa soạn khi hình dc tung ra, vì khi đó họ mới biết được sự tồn tại của nó.

đôi khi các tờ báo họ luôn trong tình trạng sẵn sàng kiện tụng, sẵn sàng bồi thường vì lí do những hình ảnh đó là độc quyền, họ bán dc báo đồng nghĩ với rất nhiều quảng cáo, chưa kể nó sẽ tăng xếp hạng của tờ báo.

các Celeb buộc phải chấp nhận hình ảnh của mình nếu bị chụp ở môi trường công cộng, bị phát tán vì khi đó rất khó xác định dc nguồn gốc tấm ảnh, các tòa soạn hoàn toàn có thể bảo rằng nguồn ảnh là nặc danh.

trong trường hợp hình ảnh vô thưởng vô phạt các Celeb về mặt lí thuyết họ có thể kiện nhưng họ ko làm thế vì sẽ gây bất lợi về mặt hình ảnh.

trong trường hợp hình ảnh mang tính chất phản cảm, nhưng thuộc phạm vi đời tư,hình ảnh dc chụp tại nơi ở riêng, họ có quyền kiện, và họ sẽ thắng.

báo chí là 1 loại hình kinh doanh đặc biệt vì nó mang thông tin đến cho mọi người, việc 1 bức ảnh dc xác định có vi phạm bản quyền hay không nó tùy thuộc vào "luật báo chí" và "quyền được thông tin" của pháo luật nưởc sở tại, nhiều khi kiện thì cứ kiện nhưng vẫn thua như thường nếu 1 bức ảnh nó không bóp méo sự thực và dc luật báo chí bảo vệ.

chúng ta phải hiểu chuyện Model release và ảnh của Paparazzi là 2 sự khác nhau

Nikonian2006

28-03-2012, 10:06 AM

Các bạn.

1. Đây là một sự kiện vừa mới xảy ra với thành viên trong forum là anh zinnguyen thợ chụp ảnh và khách hàng http://www.vnphoto.net/forums/showthread.php?t=123301. Mình đã chờ cho hai bên đạt được thỏa thuận giải quyết tranh chấp với nhau mới viết bài này. Mình hoàn toàn không có quan hệ quen biết với cả hai bên. Vì vậy, mình viết bài này không phải thể nói về quá khứ mà nhìn vào tương lai viết ra một số kinh nghiệm cho các bạn thành viên trong forum nào mà đang phục vụ tương tự như vậy cho khách hàng để các bạn biết và phòng tránh về sau.

Cần ghi thỏa thuận vào văn bản hợp đồng thay vì thỏa thuận miệng

2. Mình đã đọc hết toàn bộ thông tin về sự kiện xảy ra cho hai bên cung cấp trong topic. Cho dù thật sự với mình vẫn chưa đầy đủ để mình biết được thực tế hai bên đã thỏa thuận với nhau thế nào, bài viết của anh zinnguyen trong topic rất chi tiết.

3. Vì thực tế cung cấp không nói cho mình biết hai bên đã có văn bản hóa thỏa thuận của họ vào hợp đồng hay không cho nên kinh nghiệm đầu tiên mình muốn nói đến như tiêu đề đã ghi ở trên.

4. Theo kinh nghiệm xử lý tranh chấp hợp đồng của mình, đa số các trường hợp mọi người đều không ghi thỏa thuận của họ rõ ràng và chi tiết vào hợp đồng ngay từ đầu. Rất có thể là họ thảo luận rất chi tiết nhưng lại thỏa thuận bằng miệng và kết quả là khi xảy ra tranh chấp, không có cơ sở rõ ràng để xác định đâu là thỏa thuận thật sự giữa hai bên.

5. Khi có tranh chấp, mỗi bên đều đưa ra quan điểm ủng hộ cho họ và không có bằng chứng cụ thể nào bằng văn bản thể hiện đúng điều gì đã xảy ra. Ở trong tòa án, cái khó khăn không phải là áp dụng luật nào để giải quyết tranh chấp mà khó khăn nằm ở chỗ phải xác định cho ra thực tế đã diễn ra điều gì khi cả hai đều lý giải và cung cấp thực tế theo suy diễn có lợi cho họ.

6. Chính vì vậy, trong tương lai, khi nào các bạn thành viên trong đây phục vụ cho khách hàng có bất cứ cao kiến gì trong việc sáng tác ảnh của các bạn mà nó mang một phong cách mới (xem thực tế xảy ra vụ tranh chấp trong link), bạn nên văn bản hóa những gì bạn thỏa thuận với khách hàng và ghi vào trong hợp đồng. Càng rõ ràng và càng chi tiết càng tốt.

7. Là một người đi phục vụ khách hàng, ở nơi mà không có bằng chứng bằng văn bản rõ ràng cho thấy thỏa thuận ra sao dẫn đến ai đúng ai sai trong tranh chấp và cho dù có sự thật là bạn đã làm đúng thỏa thuận đi chăng nữa, uy tín của bạn (người chụp ảnh) vẫn bị ảnh hưởng. Quảng cáo bằng miệng mouth-advertisement vẫn là một trong những phương thức hữu hiệu để giúp cho các bạn có thêm khách hàng. Vì vậy, bạn phải nên cẩn thận với thỏa thuận trước hợp đồng và phải hạn chế tranh chấp và tranh cãi với khách hàng.

8. Ngành chụp ảnh thương mại kiếm tiền ở Việt Nam sẽ là một ngành càng cạnh tranh gắt gao trong tương lai khi có nhiều thợ chụp ảnh ra nghề. Vì vậy, bạn nên cẩn thận không nên xảy ra xích mích với khách hàng cho dù bạn đúng hai sai.

Về vấn đề người không có tên trong hợp đồng tham gia vào tranh chấp hợp đồng

9. Về việc này mình đã có một bài viết chi tiết ngay trong trang trước. Nếu bạn đã chưa đọc, vui lòng đọc lại mình không giải thích thêm.

10. Là một người thợ chụp ảnh bạn nên nhớ là những người nào không phải là đối tác trong hợp đồng không có quyền tham gia vào việc tranh chấp hợp đồng với bạn. Đó là vi phạm nguyên tắc privity of contract trong luật hợp đồng.

11. Mình hoàn toàn hiểu được và thông cảm với trường hợp phụ huynh của một bên trong hợp đồng cảm thấy có việc không đúng và muốn bảo vệ con cái của mình. Điều đó không có gì là sai cả về mặt tình cảm.

12. Theo luật hợp đồng, phụ huynh hoặc là bảo mẫu (guardian or carer) của một bên trong hợp đồng chỉ được xem là một bên của hợp đồng (được phép yêu cầu về quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng) khi nào bên ký kết với bạn là người chưa đủ tuổi thành niên (minor) hoặc không có tư cách pháp nhân để ký hợp đồng.

13. Trong trường hợp nếu khách hàng của bạn có phụ huynh lo ngại con cái của họ chưa đủ kinh nghiệm để ký hợp đồng thì bản thân phụ huynh đó phải tham gia vào thương thuyết tiền hợp đồng ngay từ đầu và phải là một bên ký trong hợp đồng. Nếu như điều này xảy ra, người con mà được cha mẹ đại diện đó sẽ không được phép yêu cầu với bạn về quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng vì họ lại không phải là một bên đã ký.

14. Nói cách khác đi, chỉ có một trong hai và nếu ai muốn đứng ra tranh chấp với bạn về sau họ phải là một người ký trong hợp đồng.

15. Mình theo dõi forum và mình thấy đây là lần thứ hai có tranh chấp trên diễn đàn về hợp đồng chụp ảnh mà trong đó có sự tham gia của phụ huynh mà không phải là người đã ký trong hợp đồng. Để phòng ngừa việc này xảy ra với bạn, bạn nên thêm vào một điều khoản trong hợp đồng bao gồm hai điểm (i) chỉ có người ký kết trong hợp đồng mới tham gia vào việc tranh chấp (nếu có) phát sinh từ hợp đồng và (ii) tất cả thỏa thuận nào ngoài những điều khoản ghi rõ ràng trong hợp đồng đều không có giá trị. Làm điều đó sẽ tránh được rất nhiều rủi ro tranh chấp sau này.

16. Trong những hợp đồng có giá trị trung bình đến cao, sau khi bản thỏa thuận xong bằng miệng (điện thoại hoặc gặp) với khách hàng, bạn nên viết kèm theo một email hay văn bản gửi cho khách hàng những điểm quan trọng đã thỏa thuận và lưu trữ tất cả giao tiếp qua lại giữa bạn và khách hàng một cách có thứ tự để làm bằng chứng sau này khi có tranh chấp. Làm thư thế cho dù tốn bạn thêm thời gian nhưng sẽ giúp cho uy tín của bạn rất nhiều về sau.

17. Nếu các bạn còn thắc mắc gì về vấn đề kinh nghiệm mình đã nói ở trên thì vui lòng cho biết. Với các bạn liên quan mà đã có nói chuyện hoặc trao đổi với mình, nếu cần giữ kín thông tin khách hàng không viết lên public thì bạn pm cho mình biết.

18. Mình hy vọng các bạn sẽ đọc bài viết này và rút ra kinh nghiệm cho tương lai để bảo vệ uy tín của các bạn trong việc phục vụ khác hàng.

nmtuanomc

06-06-2012, 10:19 PM

đồng ý với chủ thớt, em đi chụp ko bao giờ đụng vào mẫu khi chưa dc phép..! @_@

Trung.Nguyen

02-07-2013, 05:28 PM

bài của bác Nikonian viết bao giờ cũng cực kỳ hữu ích, thực sự cám ơn bác rất nhiều.

manhhung301

02-07-2013, 06:43 PM

11002

02-07-2013, 10:11 PM

gửi bạn 1102 :
Xin phép hh chú Huy Viên, cháu post link minh họa:
http://www.vnphoto.net/forums/showth...910#post279910
Chuyện xãy ra giữa thanh thiên bạch nhật và có sự chứng kiến của hơn 50 con mắt, trong đó có cả Hoa Hậu Quý Bà cùng vài nhân vật tên tuổi khác.-
bạn 1102 ơi : anh huy viên đã từ giã tất cả chúng ta đên nay chắc sắp mãn tang kỳ 3 rồi -chắc bạn quên

- Bác đào mộ kinh thật !!!!!!!!!!!
- Bác đánh máy sai nick của em rồi.
- Em vẫn nhớ về chú Huy Viên, đáng kính và hoà đồng, rất vui tính. Ngày xưa đi off, em book chung phòng với chú Huy Viên ở resort Ba Động.

Cám ơn bài viết của bác Nikonian2006, rất bổ ích.
Trong thực tế ở VN: Nếu bạn cần thiết chỉnh sửa trang phục cho mẫu, hay xin phép mẫu trước khi làm và nhất thiết phải có sự đồng ý của mẫu.

Xin phép hh chú Huy Viên, cháu post link minh họa:
http://www.vnphoto.net/forums/showthread.php?t=19280&p=279910#post279910
Chuyện xãy ra giữa thanh thiên bạch nhật và có sự chứng kiến của hơn 50 con mắt, trong đó có cả Hoa Hậu Quý Bà cùng vài nhân vật tên tuổi khác.

- Bác đọc mà chẳng chịu để ý gì cả: chữ hh mà em phải tô đậm lên là viết tắt của từ gì bác biết không?
- Đám ma chú Huy Viên em có tham dự ạ.

locle175

24-12-2013, 03:54 PM

Bài viết rất hay và cần thiết cho cánh nhiếp ảnh bây giờ và sau này. Hy vọng sẽ không có trường hợp nào xấu đến mức phải đưa nhau ra tòa. cảm ơn bác Nikonian2006 về bài viết.