Em đoán hầu hết các bác trên đây giống em ở chỗ là làm quen (D)SLR với crop sensor camera, và hay cảm thấy thiếu wide. Cũng vì lý do đó mà em cắn răng rước về một em Ultrawide 10-22mm (em là fan của Canon phái) mặc dù đã có lens 24-135mm. Thú thật với các bác là ảnh xấu quá, hiếm hoi một vài tấm tạm được, và có lúc em quá bất mãn và đã rao bán cho xong. Mà bán cũng chẳng được vì lens hơi đắt. Nhưng một ngày đẹp trời, em vớ được một bài trên KenRockWell về Ultrawide, và ngay lập tức em bỏ ngay ý định bán con lens 10-22mm của em. Em dịch bài ra tiếng Việt để cho dễ nhớ, và cũng muốn chia xẻ với các bác thích "rộng"
--------------
Giới thiệu
Việc sử dụng tốt Ống kính góc siêu rộng (Ultrawide) là khó nhất, so với các ống kính tiêu cự khác.
Ống kính Ultrawide không phải để chụp những bức ảnh “có mọi thứ trong đó” (getting it all in) như rất nhiều người nghĩ, khi sử dụng ống kính này, bạn nên nghĩ rằng đó là ống kính đưa bạn và người xem ảnh vào giữa những cảnh vật được chụp trong bức ảnh. Khi chụp với ống Ultrawide, bạn hãy tưởng tượng cảnh gã Dirty Harry đang gí nòng súng của hắn vào mặt bạn. Như vậy có nghĩa là nếu bạn không thể lại thật gần cảnh vật mình muốn chụp, bạn không nên đem theo ống kính Ultrawide làm gì cho nặng.
Ống kính Ultrawide gí mũi của người xem vào chủ đề của tấm ảnh. Nếu sử dụng đúng cách, Ultrawide sẽ tóm lấy những người xem ảnh và ném họ vào tình huống mà bạn chụp.
Ultrawide giúp bạn chụp chủ thể thật gần, tạo một cầu nối gắn người xem với ảnh, chứ không phải là đem hết chủ thể vào một tấm ảnh.
Ultrawide không dành cho người yếu tim. Với ảnh thời sự, Utrawide dồn hết vào tấm ảnh gương mặt kẻ say rượu, tay vung vẩy vỏ chai vỡ nát và nhầy nhụa, cố gắng tạo ra sự cuồng điên khốc liệt của hắn và của cả thứ vũ khí man rợ mà hắn đang cầm.
Đa số người chụp ảnh sử dụng Ultrawide một cách ngây ngô như lũ cừu, và kết quả là những bức ảnh tồi với những chủ thể bé xíu, lùn tịt được đặt giữa một khung hình mở rộng. Khi sử dụng lens 14mm, lúc nào tôi cũng cố gắng lại thật gần chủ thể với sự tập trung cao độ vào các phần cạnh của khung ngắm, những chỗ thường bị để trống hoặc chất đầy những thứ lộn xộn.
Ultrawide đòi hỏi người chụp lại thật gần chủ thể là cảm nhận. Khoảng cách giữa người chụp và chủ thể ảnh hưởng rất lớn đến bố cục, vì vậy bạn nên thử ngắm và điều chỉnh thật kĩ vì 1 cm hay 1 inch cũng tạo nên sự khác biệt rất lớn.
Nếu bạn sử dụng Ultrawide đúng, bạn sẽ được những tấm hình sống động. Tôi đã sử dụng rất nhiều lens, đi nhiều và chụp rất nhiều ảnh, nhưng những tấm ảnh tôi tâm đắc nhất luôn luôn là những tấm chụp bằng lens góc rộng nhất mà tôi đem theo.
Tôi luôn để tiêu cự ở 17mm với lens 17-35; ở 16mm với len 16-35; và ở 14mm với lens 14-24.
Có thể bạn không thích những gì tôi thích, nhưng hãy xem tôi nhìn thế giới với ultrawide như thế nào.
Thế nào là góc rộng
Ultrawide có góc rộng hơn wide. Càng rộng, bạn càng phải biết cách chụp. Ống kính 24mm, bạn không cần quan tâm; 20mm bạn nên biết một ít; 17mm bạn nên biết hầu hết các nguyên tắc; 14mm bạn phải biết hết mọi nguyên tắc, nếu không thì bạn chỉ có thể chụp được những bức ảnh đẹp khi bạn gặp may mắn.
Những nguyên tắc ở đây áp dụng cho mọi lens. Tuy nhiên, lens normal và tele không có những đặc tính ‘điên khùng’ của wide. Góc càng rộng, ảnh càng điên, và bạn càng phải tập trung khi chụp.
Nếu lens của bạn có góc 24mm (hay 16mm với crop body) thì sẽ không có nhiều sự khác biệt với lens normal
Tại 20mm (12mm trên crop body), ảnh bất đầu “kỳ dị”, 18mm, 17mm kỳ dị hơn, và ở 15mm, 14mm, 13mm thì hoàn toàn ngoài tẩm kiểm soát. Đây là lý do một vài người yêu thích ultrawide. Tuy nhiên bạn phải hiểu các nguyên tắc để có thể sử dụng sự kỳ dị của Ultrawide để có những tấm ảnh đẹp.
Thế nào là Ultrawide
Với full-frame hay film 35mm.
12-16mm: Ultra-Ultra Wide
17-21mm:Ultra Wide
24-35mm: Wide
40-58: Normal
Có rất ít Ultra-Ultra Wide cho crop body. Trong bài viết, có đề cập đến lens 14mm, tức là gắn trên FF, và để có góc tương đương trên 1.6x body thì phải dùng lens 9mm, và trên thực tế hoàn toàn không có lens này (bạn đọc tự tính với crop factor).