Quote Được gửi bởi apham
Vâng cám ơn bác đã góp ý
Về mặt thuật ngữ thì apham và bác M42 cố gắng chuyển sang tiếng Việt từ tương đương nhưng vẫn để nguyên văn tiếng Anh để mọi người tiện tham khảo.
Chuyện dịch sang tiếng Việt cho các thuật ngữ tiếng Anh thì sớm muộn mình cũng phải làm thôi bác ạ, có thể bây giờ nghe không quen nhưng đó thực sự cần thiết để giao tiếp.

Nhưng phải công nhận là có những thuật ngữ không dịch thì tốt hơn
Kính các bác ạ,
Sau khi bác Apham, bác VPT và nhà cháu cùng nhau biên tập một số thông tin từ tiếng phương Tây, nhà cháu thấy có một số ý kiến về mặt dịch thuật. Nhà cháu xin bày tỏ một số ý kiến về vấn đề này, nay xin chuyển sang đây để khỏi làm loãng tô-píc của bác Apham.
- Vấn đề dịch thuật từ tiếng Tây-Tàu sang tiếng Ta là vấn đề khó. Nhất là trong những lĩnh vực tiếng Ta không có đủ lượng từ vựng cần thiết;
- Khi dịch, cần cố gắng tránh trong một bài viết có lẫn lộn nhiều thứ ngôn ngữ khác nhau.
- Phải xác định trong những người đọc, số người biết và hiểu tiếng Tây-Tàu ít hơn rất nhiều so với số lượng những người chỉ biết tiếng Ta. Một bài dịch không phải chỉ để những người biết tiếng Tây-Tàu đọc mà quan trọng hơn là cho cả những người không biết tiếng Tây-Tàu đọc. Cái vế sau có vẻ quan trọng hơn vì: nếu một người đã biết tiếng Tây-Tàu thì có thể đọc trực tiếp bằng nguyên bản, không cần dịch nữa. Công việc dịch thuật có mục đích truyền tải lượng kiến thức được viết bằng một ngôn ngữ khác tới một cộng đồng đông đảo hơn không biết ngôn ngữ đó;
- Khi không thể tìm được từ thích hợp và dịch được ra tiếng Ta thì có thể dùng cách phiên âm đúng theo quy tắc chính tả. Ví dụ trong kỹ thuật có từ topology, phiên âm ra tiếng Ta là tô-pô hay cấu trúc tô-pô. Tuy vậy nếu từ Internal Focusing phiên âm thành In-tơ-nân Phô-cu-xinh thì cũng buồn cười. Trong một số trường hợp cụm từ ngắn thì có thể để nguyên bản trong ngôn ngữ ban đầu, tuy vậy cũng nên cố gắng hạn chế ( hi, hi, cái này cũng còn nhiều tranh cãi đây: phiên âm hay để nguyên bản: nhà cháu chịu, các bác ngôn ngữ học hình như còn đang cãi nhau. Còn nhà cháu sẽ áp dụng cả hai cách: phiên âm với những từ đã quen thuộc ví dụ như từ mô-đun, hoặc để nguyên bản với những từ ngắn như từ macro )
- Cụm từ được dịch ra trong tiếng Ta phải hợp nghĩa nhất với ý nghĩa ban đầu của cụm từ trong tiếng Tây-Tàu ( chú ý, ở đây là nói đến việc dịch các từ khoa học, kỹ thuật. Hoàn toàn không đề cập đến dịch thuật văn học và thơ ca, lời bài hát. Trong những lĩnh vựa văn hóa nghệ thuật, vấn đề chính xác của ý nghĩa ban đầu có thể sẽ khác ). Ở đây nhà cháu không nói đến dịch chính xác từng từ mà phải xuất phát từ ý nghĩa của từ, cụm từ trong tiếng Tây-Tàu, sau đó tìm những từ, cụm từ trong tiếng Ta để diễn đạt rõ nhất ý nghĩa đó.
- Cụm từ dịch ra tiếng Ta phải cô đọng nhất, ngắn gọn nhất mà vẫn rõ nghĩa ban đầu;
- Khi xây dựng hệ thống thuật ngữ, phải chấp nhận, có những cụm thuật ngữ ban đầu mới xuất hiện nghe không quen, nhưng sau một thời gian sẽ quen dần. Ví dụ trong hệ thuật ngữ máy tính có từ "register" được dịch ra thành "thanh ghi", hay từ "con chuột" cũng hay đấy chứ. Nghe ban đầu cũng buồn cười, nhưng lâu dần cũng thành quen.
- Khi xây dựng hệ thống thuật ngữ, cố gắng dùng từ thuần Ta, trong những trường hợp không tìm được từ thuần Ta thích hợp, có thể phải sử dụng nhiều từ Tàu-Ta, hoặc ccùng lắm là phiên âm hoặc để nguyên bản, tuy vậy hết sức tránh.
- Không dùng lẫn lộn từ Tàu-Ta và từ thuần Ta trong một cụm từ dịch ví dụ dùng từ cái rượu ( là con men để làm rượu ) chứ không dùng từ cái tửu hay tửu cái.
- Việc xây dựng hệ thuật ngữ luôn luôn phát triển. Có những thuật ngữ được các thuật ngữ khác thích hợp hơn thay thế. Do đó các bác nếu có ai nghĩ được thuật ngữ thích hợp hơn, hay hơn, rõ nghĩa hơn thì đóng góp xây dựng. Nếu chúng ta đóng góp được một ít vào xây dựng được một hệ thuật ngữ ngành ảnh thì cũng hay đấy chứ ( hi, hi, hi, nhà cháu vẫn đang ở giai đoạn n..hiếp ảnh, chưa tiến bộ hơn được ). Cái này thì nhà cháu không dám tham vọng nhiều vì hiểu biết của nhà cháu về tiếng Tây-Tàu và tiếng Ta còn thô thiển lắm.
Oặc, nhà cháu nói hơi nhiều, có thể có những điều không chính xác, có nhiều điều vẫn còn tranh cãi. Tuy vậy khi nhà cháu dịch hoặc biên dịch, nhà cháu sẽ cố gắng tuân thủ theo những quy tắc đó. Các bác thấy gì không phải xin cứ chỉ giáo ạ.
Kính các bác ạ.