Sau khi tham quan Tường Than Khóc, đoàn đi đến 2 địa điểm nằm cạnh nhau:
- Đường hầm nước Hezekiah - Hezekiah's Tunnel
- hồ Siloê/ Siloác - pool of Siloam/ Shiloah.
Đường hầm nước Hezekiah này được nhắc đến trong sách Sử Biên Niên 2 trong Thánh Kinh:
- Chính vua Khít-ki-gia đã ngăn đầu nguồn nước suối Ghi-khôn, rồi dẫn nước chảy xuôi xuống phía tây Thành vua Đa-vít. Vua Khít-ki-gia thành công trong mọi điều toan tính.(2 Bn 32:30)
* Khít-ki-gia tiếng Anh là Hezekiah.
Cuối nguồn của đường hầm nước là hồ Siloê, hay Siloác. Đây chính là nơi mà Chúa Giêsu đã chữa người mù từ thuở mới sinh:
Đi ngang qua, Đức Giê-su nhìn thấy một người mù từ thuở mới sinh. Các môn đệ hỏi Người: “Thưa Thầy, ai đã phạm tội khiến người này sinh ra đã bị mù, anh ta hay cha mẹ anh ta?” Đức Giê-su trả lời: “Không phải anh ta, cũng chẳng phải cha mẹ anh ta đã phạm tội. Nhưng sở dĩ như thế là để thiên hạ nhìn thấy công trình của Thiên Chúa được tỏ hiện nơi anh. Chúng ta phải thực hiện công trình của Đấng đã sai Thầy, khi trời còn sáng; đêm đến, không ai có thể làm việc được. Bao lâu Thầy còn ở thế gian, Thầy là ánh sáng thế gian.”
Nói xong, Đức Giê-su nhổ nước miếng xuống đất, trộn thành bùn và xức vào mắt người mù, rồi bảo anh ta: “Anh hãy đến hồ Si-lô-ác mà rửa” (Si-lô-ác có nghĩa là: người được sai phái). Vậy anh ta đến rửa ở hồ, và khi về thì nhìn thấy được. (Ga 9:1-7)
Đầu nguồn của đường hầm là suối Gikhôn - Gihon spring, nằm ở ngoài thành David. Đây là hình đường hầm từ đầu suối Gikhôn dẫn nước vào trong thành.
Mời các bác đọc một đoạn viết về đường hầm Hezekiah và hồ Siloê:
_____________________
Có một phép lạ Chúa làm liên quan đến một địa danh vô cùng đặc biệt ở Giêrusalem. Đó là hồ Silôê. Câu chuyện Chúa chữa người mù trong Phúc Âm Gioan ở hồ Silôê là câu chuyện thời danh mà ta phải tìm về khảo cổ, lịch sử và tôn giáo xa xưa mới thấy tại sao Chúa không bảo người mù đến một thứ nước nào khác. Phải ở hồ Silôê.
Niên biểu lịch sử Do Thái liên quan đến hồ Silôê
1000 BC: Ghikhôn, vua David chiếm đóng nước này để lập quốc.
970 BC: Ghikhôn, bên dòng nước này con David là Salômôn được phong vua.
837 BC: : Ghikhôn, Hezakiah xây đường hầm dẫn nguồn nước này vào thành: Silôê
Thời Chúa Giêsu: Người mù đến Silôê
Ghikhôn: David lập quốc bên dòng nước 1000 BC
Một nghìn năm trước Chúa Giêsu, vua Đavit chiếm dòng nước Ghikhôn dước chân đồi Giêrusalem. Một dòng nước duy nhất để khai sinh dân tộc Do Thái. Chúa bảo người mù đến Silôê là trở về nhận lại giấy khai sinh của mình. Dòng nước định mệnh giữa sống và chết của dân tộc anh ta.
Dân tộc Do Thái chỉ thật sự được khai sinh thành một dân tộc với ba yếu tố này:
- Hòm Bia.
- Đền Thờ.
- Thủ Đô.
Đavit di dân từ miền Nam, chiếm vùng đất Giêrusalem làm Thủ Đô. Vua con là Salômôn xây Đền Thờ và rước Hòm Bia về. “Vinh quang Đức Chúa tràn ngập Đền Thờ.” Bây giờ Thiên Chúa của họ hiện diện giữa họ nơi Hòm Bia trong Đền Thờ, họ có Thủ Đô, có nơi cho Chúa của họ ngự. Một dân tộc ra đời.
Khởi đầu, Đavit đến dòng nước Ghikhôn. Nơi đây ông thiết lập “Thành Đavit”. Thành này ở dưới thung lũng. Đến đời vua con là Solomon, ông leo lên đồi Giêrusalem, xây Đền Thờ. Và bây giờ là Đền Thờ Giêrusalem. Từ thung lũng với dòng nước Ghikhôn, chỉ nửa tiếng là leo lên tới đồi Giêrusalem. Hôm nay, đứng trên cổng tường thành Giêrusalem phía nam, ta có thể thấy dấu tích cổ thành Đavit dưới thung lũng trước mặt. Xét như thế, ta mới thấy lúc khai sinh ra dân tộc này, dòng nước Ghikhôn quan trọng như thế nào. Thành Đavit, dân tộc họ vây quanh có dòng nước này thôi.
Ta thấy vương quyền trên dân tộc Do Thái chuyển ngôi từ Đavit cho con là Solomon đã được khai sinh bên dòng nước. Vua cha là Đavit đến bên dòng nước, chọn nơi này định cư. Ông làm tờ khai sinh cho dân tộc. Bên dòng nước, vua con là Solomon xây Đền Thờ. Ông lấy Thiên Chúa chứng giám cho tờ khai sinh. Bắt đầu từ những biến cố quan trọng của lịch sử Do Thái, ta thấy đều xảy ra bên dòng nước Ghikhôn.
Tên gọi của dòng suối là Ghikhôn bây giờ chuyển thành Silôê. Vì ngọn nguồn nước Ghikhôn sẽ bị lấp giấu, nước được dẫn chảy vào hồ Silôê. Đây là một thời lịch sử rất bi hùng tráng của dân tộc Do Thái.
Câu chuyện Hezekiah đào đường hầm nước Silôê (726-697 BC)
Thành Đavit nhỏ bé luôn bị nạn xâm lăng đe dọa. Vua Hezekiah thấy hiểm họa quân thù. Cả thủ đô chỉ có nguồn nước duy nhất là Ghikhôn. Nếu bị vây hãm, Giêrusalem sẽ chết vì không có nước. Ta nên nhớ, Solomon xây Đền Thờ trên đồi Giêrusalem. Dòng suối Ghikhôn ở dưới thung lũng, ngoài thành, nghĩa là còn ở phần đất Đavit mới lập quốc. Nếu quân thù vây dưới chân thành, thì trên đồi Giêrusalem lấy đâu nước? Kế hoạch của Hezekiah là lấp đất phía đầu nguồn dòng suối để quân thù không có nước. Ông đào ngầm dưới lòng đất sâu chuyển nước xuống phía tây của thành Đavit vào hồ Silôê.
Đường hầm nước này dài hơn nửa cây số, 530 mét. Để công việc được nhanh chóng, hầm nước được đào từ hai phía. Có thể đấy là một lý do tại sao đường hầm cong co dích dắc. Khảo cổ học tìm được bằng chứng là họ đã khắc lên tường đá chỗ hai toán thợ đào gặp nhau. [tức là "meeting point ở tấm hình em post bên trên]
Khi người mù đến Silôê, anh ta trở về cội nguồn căn tính của dân tộc anh ta. Nơi này cha ông anh ta lập quốc. Nơi này quân thù bách hại. Nơi này cuộc chiến bi hùng tráng xảy ra. Người mù được Gioan nói rất chi tiết là mù “từ lúc mới sinh”. Anh trở về nhận tờ khai sinh lập quốc của cha ông anh ta, như trở về với căn tính rửa tội của mình.
Cuộc đối diện
Đức Giêsu nghe nói họ đã trục xuất anh. Khi gặp lại anh, Người hỏi: “Anh có tin vào Con Người không?” Anh đáp: “Thưa Ngài, Đấng ấy là ai để tôi tin?” Đức Giêsu trả lời: “Anh đã thấy Người. Chính Người đang nói với anh đây.” Anh nói: “Thưa Ngài, tôi tin.” Rồi anh sấp mình xuống trước mặt Người.
Qua câu chuyện, ta thấy niềm tin của người mù phát triển qua ba giai đoạn. Từ không biết ông ấy ở đâu, cho đến ông ấy là một ngôn sứ, rồi sấp mình thờ lạy Ngài. Sự tiến triển này đến qua những lần thử thách. Nghĩa là càng gặp thử thách thì niềm tin này càng sáng lên. Ta thấy người mù trung thành với cảm nghiệm của mình.
Ba yếu tố làm nên dân tộc Do Thái
Đất: Giêrusalem với nguồn nước.
Đền Thờ: Trung tâm sinh hoạt.
Luật: Hòm Bia Giao Ước.
Sau khi Đavit chiếm được đất và nguồn nước. Điều quan trọng kế tiếp là xây Đền Thờ để Hòm Bia Giao Ước là Lề Luật Chúa ngự. Người mù bị thử thách, lịch sử Do Thái cũng bị thử thách như thế bên dòng nước này.
Giã từ Giêrusalem
Nhiều lần tôi đọc câu chuyện người mù trong Tin Mừng Gioan, tôi không thể hình dung được hồ Silôê thế nào. Công trình đào hầm nước này của Hazekiah thật sự là một thiên tài về kỹ thuật. Không có dân tộc nào chiến tranh về nước như dân tộc Do Thái. Đặt dòng nước Silôê vào bối cảnh lịch sử của họ tôi thấy dòng nước Silôê quá huyền diệu. Nó là dòng nước khai sinh dân tộc này. Nó là đánh dấu cuộc suy tàn của mười chi tộc Samari miền bắc. Nó là dòng nước nuôi dưỡng những kẻ sống sót của miền nam Giuđa. Những kẻ sống sót làm thành dân tộc Do Thái hôm nay. Khi Đức Kitô bảo người mù đến Silôê là đến một sự sống huyền diệu của ngọn nguồn dân tộc của anh ta. Đức Kitô muốn anh ta thấy sự sống của Silôê ngày xưa thế nào thì “Chính kẻ đang nói với anh đây” là nước Hằng Sống cho anh như thế đó. Tất cả thăng trầm bên dòng nước ngày xưa với niềm tin và thử thách đều xảy ra cho người mù.
Đọc chuyện người mù Silôê hôm nay là tôi trở về với căn tính bí tich Rửa Tội của tôi. Nhìn nhận lại tờ khai sinh Kitô hữu của mình.
Tôi giã từ Giêrusalem với nhiều kỷ niệm. Riêng với dòng nước Silôê, dòng nước này bắt tôi suy nghĩ nhiều. Nó mang quá nhiều dấu tích ơn cứu độ trong lịch sử của một dân tộc. Nhưng nếu có thể tóm gọn lại, tôi vẫn có thể dựa vào Tin Mừng Gioan khi Tin Mừng này nói về nước:
Ai uống nước này, sẽ lại khát.
Còn ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa.
Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời. (Ga 4:13)
___________________ trích Kẻ Đi Tìm: chương đặc biệt - hồ Siloê