Tòa Bạch Ốc bị tố ‘tìm cách che giấu chi tiết cuộc điện đàm Ukraine’
Người đứng ra tố giác Tổng Thống Donald Trump lạm dụng quyền hành để “yêu cầu một quốc gia khác can dự vào nội tình nước Mỹ,” nói rằng Tòa Bạch Ốc sau đó tìm cách “khóa” các tin tức liên hệ để che giấu cuộc điện đàm với tổng thống Ukraine.
Bản tố giác dài 9 trang, được công bố hôm Thứ Năm, cho thấy thêm các chi tiết mới về cuộc nói chuyện chỉ vài tháng trước đây, trong đó Tổng Thống Trump thúc giục tổng thống Ukraine giúp điều tra đối thủ chính trị của ông là cựu Phó Tổng Thống Joe Biden.
Bản tố giác nói rằng Tòa Bạch Ốc có nỗ lực được phối hợp để chặn không cho phổ biến bản ghi chép cuộc điện đàm, như thủ tục thông thường và cũng nói đến các vận động bí mật của luật sư riêng của ông Trump là Rudy Giuliani, một điều làm cho một số cố vấn cao cấp của Tổng Thống Trump lo ngại.
“Trong những ngày tiếp theo sau cuộc điện đàm, tôi được biết từ mấy giới chức chính phủ Mỹ rằng các giới chức cao cấp Tòa Bạch Ốc đã can thiệp để ‘khóa’ tất cả tài liệu liên quan đến cuộc điện đàm, đặc biệt là bản ghi chép chi tiết chính thức về cuộc nói chuyện, vốn vẫn được thực hiện theo như lệ thường,” theo bản cáo giác.
Bản cáo giác, với các chi tiết rõ ràng mạch lạc, nhiều phần sẽ đẩy nhanh hơn việc tiến hành thủ tục luận tội và tạo thêm áp lực lên Tổng Thống Donald Trump để phản bác và cũng khiến các thành viên đảng Cộng Hòa tại Quốc Hội phải suy xét kỹ càng trước khi quyết định có bênh vực ông hay không.
Cáo giác này cũng cung cấp bản lộ trình cho phía Dân Chủ để tìm thêm các nhân chứng và chứng cớ bổ sung cho lời tố cáo, một điều cũng tạo khó khăn cho Tổng Thống Trump khi đưa ra lập luận đây là hành động riêng rẽ của một kẻ có tinh thần thiên vị đảng phái, muốn tạo khó khăn cho ông.
Tổng Thống Donald Trump trong khi đó đã có lời đe dọa kẻ cung cấp tin tức cho người đưa đơn cáo giác ông.
Khi nói chuyện riêng với nhân viên của phái đoàn đại diện Mỹ tại Liên Hiệp Quốc ở New York, ông Trump nói rằng: “Tôi muốn biết ai là kẻ đưa cho người tố giác các tin tức đó. Vì đó cũng giống như làm gián điệp,” ông Trump nói.
Ông hăm dọa thêm là: “Quý vị biết là chúng ta đã thường làm điều gì hồi xưa, khi chúng ta còn có sự khôn ngoan? Phải không? Bọn gián điệp và phản quốc, chúng ta đã đối phó với chúng khác hơn cách chúng ta đang làm bây giờ.”
Các phát biểu này của Tổng Thống Trump được tờ Los Angeles Times và tờ The New York Times tường thuật, theo hãng thông tấn AP.
Tòa Bạch Ốc đã cho công bố bản ghi chép tóm tắt cuộc điện đàm giữa ông Trump và Tổng Thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, trong đó ông Trump thúc giục ông Zelenskiy hãy điều tra đối thủ chính trị của ông ở phía Dân Chủ là ông Joe Biden. Tuy nhiên, bản cáo giác đưa ra hôm Thứ Năm cho thấy một bức tranh toàn cảnh về những gì xảy ra ở Tòa Bạch Ốc và trong chính phủ lúc đó.
Theo người tố giác, sau khi cuộc điện đàm chấm dứt, các luật sư Tòa Bạch Ốc đã lo ngại vì “họ chứng kiến việc tổng thống lạm dụng chức vụ cho lợi riêng.”
Bản tố giác cũng chắc chắn sẽ đưa lại các câu hỏi về hành động của Luật Sư Giuliani, vốn tạo sự lo ngại trong giới chức chính quyền vì ông này vượt qua mặt các thủ tục phải có trong lãnh vực an ninh quốc gia. Các quan sát viên tin rằng ông Giuliani nay sẽ bị dư luận để ý, như đã từng để ý hành động của cựu luật sư riêng Tổng Thống Trump là ông Michael Cohen.
Người tố giác nói một số giới chức cho hay ông Giuliani đã đến Madrid, Tây Ban Nha, một tuần sau cuộc điện đàm, để gặp một trong các cố vấn của ông Zelenskiy, nhằm tiếp tục thúc đẩy vấn đề.
Trong cuộc điều trần trước Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện hôm Thứ Năm, quyền giám đốc tình báo quốc gia, ông Joseph Maguire, nói rằng người tố giác Tổng Thống Trump đã đưa ra những vấn đề rất hệ trọng, nhưng nhiệm vụ của ông không là phán xét các tố giác đó có đúng hay không.
Tuy nhiên, ông Maguire cũng ca ngợi người đứng ra tố cáo là có hành động đáng kính trọng, nói rằng ông ngay lập tức nhận thấy rằng đây là điều hệ trọng và nhạy cảm. Ông nói Tòa Bạch Ốc không ra lệnh cho ông phải giấu nhẹm vấn đề.
Kẻ tố giác cũng cho hay cuộc điện đàm giữa Tổng Thống Trump với tổng thống Ukraine không là lần duy nhất mà các giới chức Tòa Bạch Ốc muốn che giấu chi tiết.