FUJINON 56MM 1.2 – TINH TẾ, THUẦN CHẤT, AN YÊN.
Quả thật, tôi cầm trên tay Fujinon 56mm 1.2 sau rất nhiều người. Bài review này cũng chậm trễ và không chứa nhìêu kíên thức chính thống. Tuy vậy, Fujinon 56mm chưa bao giờ hết độ Hot, vẫn liên tục được nhắc đến trên các diễn đàn nhiếp ảnh thế giới. Yeah, mọi ngừơi cứ đọc cho vui và xem như đây là những cảm nhận của riêng một tay mê máy ảnh retro, đặc biệt là Fujifilm, về Fujinon 56mm 1.2, chiếc lens có độ mở lớn nhất nhà Fuji. Mở ra cả một thế giới mới.
Một chiếc đầu kính màu đen bóng. Kim loại, nặng và đầm tay. Những đường vân sọc sọc dọc theo thân tạo nên một cảm giác nham nhám và ráp ráp ở những ngón tay khi tíêp xúc với nó. Vòng chỉnh khẩu ngay trên thân như những lens máy film ngày xưa bật tanh tách nhè nhẹ như tiếng nước rơi trên kính. Vòng lấy nét êm ái và mịn màng như lụa Hà Đông. Số khắc chìm, sơn trắng. Lớp kính hình cầu, phi 62 lớn coating tim tím phản chiếu khoảng trời bên trên. Một vẻ đẹp cơ khí thuần chất, tối giản. Đây là Fujinon 56mm 1.2. Đẹp huỳên ảo.
Một vẻ đẹp cơ khí thuần chất, tối giản.
Tôi dùng 56mm với Fujifilm X-Pro1. Phải là RF. Cảm giác cắm vào, đúng là bộ đôi này dành cho nhau. cảm giác cầm trên tay hao hao Yashica Electro 35, nhưng tinh tế và điệu đà hơn nhiều! Hood nhựa. Hơi thất vọng khi hood của Fujinon 60mm f2 ngày xưa bằng kim loại, lạnh căm, khi cắm vào lens thú vị lắm, vậy mà nay hood của 56mm chỉ là nhựa. Tôi để hẳn hood trong hộp, không dùng. Khi mở ống ngắm quang (OVF), vì cự củ a 56mm trở thành 85mm trên body crop, thành ra máy kẻ một ô trắng giữa khung ngắm, bé xíu lọt thỏm. Kiểu của Leica đây mà. Không quen, ngắm khó khăn. Tôi bật EVF lên. Okey, như X100.
Điều ấn tượng nhất ở chiếc lens này, cũng như tất cả các review khác, là độ nét. Nét kinh ngạc. Nét rìa bén như dao cạo. Từng chi tíêt trên chủ thể tách bạch. Nếu là chân dung thì lông mi, tóc mai, tách ra từng sợi ngay tại khẩu 1.2. Vậy mà, phần chuyển mờ (blur effect) lại rất dịu nhẹ, mềm mại. Nếu bạn lấy nét ở mắt, da mặt blur nhẹ mềm mại, mờ dần ra những lọn tóc. Có lọn nét, có lọn mờ. Tấm chân dung đơn giản đột nhiên nổi khối và hút hồn lắm. Có ngừơi bảo, máy Fuji, dùng lens Fuji, là không gì bì được, kể cả lens Leica. Chưa ai kiểm chứng điều ấy, nhưng cá nhân tôi thấy, màu lens màu sensor hòa quyện, hòai cổ, đậm chất film, gợi nhìêu hòai vãng.
Khẩu 62 khá là to. Nhưng vẫn bé so với Canon L hay Nikon Nano. Vì vậy mà trong thời đại minimize này, Fuji 56mm có được sự yêu thích của một lớp người riêng. Phi to, mà ảnh lại không dư sáng. Các lens to thường chụp sáng trưng ở khẩu 1.4 trở lên. Cảnh tối mà ảnh ra cứ bừng bừng như giữa ngày. Fuji 56mm lại cho ra ánh sáng âm. Cứ như có một lớp sương mù mù phủ lên tấm ảnh. Mà không phải ảnh đục, trong mà!
Nói về bokeh, cũng dăm bảy đường bokeh. Không cứ phải cái đốm tròn tròn sáng sáng trên hậu cảnh mới là bokeh. Những mảng mờ lan ra do các vật thể bị xóa nhòa cũng là bokeh. Đẹp là ở độ mựơt mà, chuyển sắc. Bokeh của Fuji 56mm không lồ lộ hàng loạt như các lens khác (đặc biệt là các lens prime MF, đốm đốm rất dễ hiện ra). Bokeh ở đây có cái nét nhè nhẹ, dìu dịu, tưởng như bề mặt một viên kem vậy. Outline khá rõ. Khi mở đến 1.2, hầu như bokeh không tròn trĩnh như bạn tưởng. Có lẽ lá khẩu còn ít. Nhưng, nó làm bạn dễ chịu, không nhức mắt như các dạng bokeh vảy cá, bokeh xoáy. Fuji vẫn là Fuji, dịu dàng lắm lắm.
Bokeh mượt mà, dịu dàng
Hiệu ứng xóa nhòa (blur effect) là điều làm cho tôi yêu thích chiếc lens này nhất! Đây chính là điểm dung hòa giữa cái nét căng và hậu cảnh phía sau. Đây là thứ làm tôn lên ánh sáng âm của những shot chân dung với sensor mang âm hưởng Film của Fuji. Đây là những vùng tranh tối tranh sáng, lúc mờ lúc rõ, dịu nhẹ, làm nổi khối và tôn lên vẻ đẹp của chủ thể. Đây là phần tạo nên độ sâu và cái hồn muốn truyền tải. Thích thú quá!
Blur efect huyền ảo
Fuji 56mm 1.2 lấy nét đêm khá tốt. Hầu như vào ban đêm dưới ánh sáng neon hoặc đèn đường, tôi chưa gặp trở ngại gì. White balance cũng rất đáng nể. Bạn nên nâng firmware của máy lên mức cao nhất. Dù vậy, ở những chỗ ngược sáng mạnh, lens vẫn đôi khi lấy nét khá khó khăn. Cũng một phần là vì tôi dùng X-pro1. Có lẽ X-T1 sẽ khá hơn. Ở môi trường nắng gắt, chụp ngược sáng, tại khẩu 1.2, lens không gắn hood nên bị flare. Điều này là bình thường khi ở khẩu to như vậy mà không che chắn gì. Loay hoay chọn vị trí khác, ánh sáng thuận lợi, mọi việc đều trôi chảy và Fuji 56mm trở lại làm hoàn hảo công việc của mình.
Chụp đêm với 56mm tại khẩu 1.2
Flare với ánh sáng mạnh
Dùng Fuji 56mm để macro cũng thú vị không kém. Nhanh - chính xác - không thò thụt - nét căng - blur mịn. Đây rõ ràng là những ưu điểm của một lens macro. Tôi thử chụp những chú ong đang bay ở mấy nụ Tigon. Không khó khăn mấy, tôi đã chụp được mấy con vật li ti.
Macro thử một tí
Ở khoản ảnh trắng đen, Fuji 56mm làm rất tốt. Lớp chuyển sắc giữa đen và trắng rất đẹp. Độ tương phản cao. Các chi tiết trong vùng tối không bị mất. Tóc rõ ràng không bị bệch vào nhau mà tách ra từng sợi và giữ độ nét căng.
Fujinon 56mm 1.2 là một chiếc lens tuyệt vời cho chân dung, đặc biệt là ở những môi trường rộng rãi, ánh sáng chan hòa. Với thiết kế cổ điển tinh tế, với tôn chỉ thuần chất là một chiếc lens chân dung không lai tạp, và với lối chụp, vận hành rất từ tốn an nhiên, Fujifon 56mm 1.2 xứng đáng là một trong những chiếc lens tuyệt tác của Fujifilm. Một chàng họa sĩ vẽ chân dung hoài cổ. Một lối phác họa lặng lẽ, âm thầm, hào hoa. Một chiếc lens rất đáng trải nghiệm.
Hiện nay giá của Fuji 56mm 1.2 tầm 1000$. Thật ra cao, nhưng không phải là quá cao nếu so sánh với các đại diện từ Canon, Nikon, Sony, hay cả các hãng retro như Voig, CZ, Leica...
Thay cho lời kết, tôi lan man một chút. Cách đây vài năm, tôi viết review về X100 và X-E1. Cảm xúc lúc ấy tôi vẫn còn nhớ rõ như ngày hôm qua. Hân hoan, chờ đợi, nôn nao không ngủ được. Đến lúc sở hữu thì bối rối, chụp một tấm ảnh hoàn chỉnh cũng run quá mà không làm được. Miệng thì chửi " Cái đồ khỉ này khó dùng thế..." mà lòng thì sung sướng vô cùng... Hôm nay hoàn tất review về X-Pro1 và Fujinon 56mm, cảm giác vẫn y nguyên như vậy. Chơi ảnh, có lẽ hạnh phúc nhất là đây. Những cảm xúc do một chiếc máy điện tử vô tri làm lay động tất cả giác quan và đánh thức nhiều hồi ức của một con người. Cám ơn, những chiếc máy ảnh! Cám ơn Fujinon 56mm 1.2.
p/s: tất cả ảnh trong bài là tôi chụp, file original không edit.
Kaka Vuong Dinh
July 2014