Bài viết của tác giả Bony
Do có ít thông tin và tài liệu tiếng Việt về hợp đồng của Getty Images trên mạng nên tôi tóm tắt những điểm quan trọng trong hợp đồng của họ qua bài viết này, mong rằng có thể chia sẻ một ít khái niệm về việc buôn bán ảnh trên Getty Images thông qua Flickr.
Getty Images là một công ty môi giới buôn bán hình ảnh. Vào cuối năm 2007, công ty này đã hợp tác với Flickr và liên tục nỗ lực tìm kiếm trên Flickr những tấm hình mà họ cho là có khả năng hái ra tiền, sau đó họ gửi lời mời người chụp bán hình trên trang chủ, cho đến nay đã có hơn 300.000 nghìn tấm hình thông qua Flickr được bán trên Getty Images và con số này ngày càng gia tăng.
Đối với một số người mà nói, khi hình của mình được nằm trong kho ảnh của Getty Images e cũng là một động cơ thúc đẩy để cố gắng hơn, hay nói một cách khác cũng là một nguồn kiếm tiền gia tăng thu nhập v.v… Dù sao đi nữa, ở đây, tôi chỉ muốn đi sâu hơn về vấn đề hợp đồng của Getty Images dành cho chúng ta sau khi chúng ta đồng ý bán ảnh trên Getty Images.
- Getty Images được độc quyền về những tấm hình bạn bán (kể cả những hình tương tự)
- Những hình bán theo dạng RM (right managed) được tính giá theo mục đích sử dụng và quy định của khách hàng. Ở đây, khách hàng cũng có thể lựa chọn một hình ảnh độc quyền để mua, trả một khoản phí rất lớn và số tiền hoa hồng bạn nhận được là 30% từ số tiền bán được.
- Những hình bán theo dạng RF (royalty free) sẽ được tính phí một lần duy nhất một mức giá cố định theo độ phân giải của hình ảnh được lựa chọn và có thể sử dụng nó lập tức, và số tiền hoa hồng bạn nhận được là 20% từ số tiền bán được.
- Thời hạn hợp tác là hai năm, sau đó nếu không tự huỷ bỏ thì hợp đồng sẽ tự gia hạn thêm một năm.
Như vậy câu hỏi “Có nên đưa hình trên Flickr cho Getty Images bán hay không?” thì chúng ta hãy xem kỹ lại những điểm trên.
Độc quyền có nghĩa là gì?
Độc quyền ở đây có nghĩa là hình bạn đưa lên Getty Images bán thì không được phép bán tại một nơi khác, cũng không ngoại lệ với việc lấy tấm hình đó làm quảng cáo cho cá nhân, hoặc dùng cho các trang social network như Facebook, ngoài ra bạn có thể in hình đó bán với một số lượng do Getty Images cho phép, còn họ thì được phép in ấn buôn bán thoải mái theo ý muốn.
Những điều kiện trên không những chỉ áp dụng với tấm hình bạn đưa lên Getty Images mà có thể áp dụng với những tấm hình tương tự. Những gì Getty Images hiểu dưới nghĩa “tương tự” thì bạn đã được đọc trước khi chấp nhận bán hình qua Getty Images. Những hình mang nghĩa “tương tự” theo Getty Images có nội dung như sau:
- sử dụng cùng một model
- sử dụng cùng trang phục
- các đạo cụ tương tự được sử dụng
- cùng một địa điểm hoặc sử dụng cùng nội thất
- cùng một bố cảnh, bố cục
- cùng một bầu không khí (ví dụ: lễ hội)
- cùng ý tưởng, khái niệm hoặc “câu chuyện” giống nhau
- cùng một hành động
- cùng một kỹ thuật như nhau
Như các bạn đã thấy những điều trên bao phủ rất rộng, những bạn chụp hình có nét riêng biệt phải nên xem kỹ và cân nhắc lại trước khi đưa hình lên trên Getty nhé.
Luật chơi của Getty Images
Để chấp nhận hợp đồng bán ảnh với Getty, bạn cần có một mã số thuế. Getty Images cũng yêu cầu giấy chấp thuận phát hành hình ảnh của người (Model Releases) và/hoặc vật (Property Releases) xuất hiện trong bức ảnh. Giấy phép được viết bởi những người (thường là model) có thể nhìn thấy trên các bức ảnh, hay tương tự bởi các chủ sở hữu tài sản (vd: nhà cửa, xe cộ, vật nuôi...) xuất hiện trong bức ảnh. Điều này có thể khó mà đáp ứng được, ví dụ trong trường hợp hình ảnh bạn đã chụp từ nhiều năm trước đây.
Mức thu nhập
Dĩ nhiên câu hỏi mà tất cả chúng ta quan tâm là mức thu nhập từ Getty Images được bao nhiêu. Với 20-30% hoa hồng mà Getty Images đưa ra là mức giá thấp nhất trong thị trường bán ảnh hiện nay mà người bán ảnh nhận được. Hay có thể nói một cách khác là tôi chưa biết một công ty bán ảnh nào khác đủ cam đảm trả cho người bán ảnh ít hơn 20% số tiền hoa hồng. Những tỷ lệ tiền hoa hồng của những người “bán thông qua flickr etc.” nhận được thấp hơn so với thợ chụp của Getty Images, ví dụ, một bộ sưu tập của Tony Stone (RM) được trả đến 40%. Tôi nghĩ nếu hỏi, Getty sẽ lập luận rằng họ phải tự phân loại hình ảnh, các từ khóa và kỹ thuật “tái chế” tốn nhiều công sức.
Nếu doanh số bán không thông qua Getty Images, mà thông qua các công ty đối tác của họ, thì số tiền sẽ càng bị thu nhỏ lại và cuối cùng tiền kiếm được chẳng là bao. Trong hợp đồng theo khoản 14 (khấu trừ giấy phép) thì còn nhiều trường hợp hơn nữa khiến các bạn bán ảnh càng khó kiếm được tiền hơn.
Vi phạm bản quyền Getty Images
Về vấn đề này, không biết ở VN có luật pháp xử như thế nào khi vi phạm bản quyền, ở Europe ví dụ như ở Đức thì việc vi phạm bản quyền hình ảnh sẽ phải trả tiền theo yêu cầu của người chủ bản quyền tính theo sự tổn thất. Kể từ năm 2008 Getty thuê những hãng như Picscout lục tìm trên mạng những tấm hình mà Getty có sở hửu bản quyền và đòi tiền bồi thường những người sử dụng trái phép với số tiền bồi thường từ 800 Euro đến 1000 Euro cho mỗi tấm hình, thêm vào đó là tiền chi phí luật sư và 25% tiền thuế (Ireland) mà người vi phạm phải gánh.
Về việc này không biết Getty Images đối với các bạn ở Việt Nam như thế nào? Chắc cũng dễ dãi, vì tôi thấy nhiều bạn bán hình qua Getty nhưng vẫn post lên nhiều nơi khác hoặc các Webmaster-Webdesigner dùng nhiều hình không ghi nguồn gốc và ít ai quan tâm đến điều lệ của Getty Images đưa ra nói riêng, cũng như bản quyền nói chung. Thiết nghĩ, nếu có một bạn luật sư nào đó ở Việt Nam làm việc chung với Getty Images và đi phát giấy phạt, thì chắc cũng kiếm không ít tiền từ những chuyện này. ;-)
Có một số bạn, do lời mời của Getty trên Flickr, rất hăng hái và không hề ngại ngùng lựa ra những tấm hình đẹp nhất của mình để đưa vào Getty bán. Thông thường thì họ mời những tấm hình không đặc sắc cho lắm, để người chụp nghĩ “tấm hình này mà bán, ai mua” và sẽ đưa những tấm đẹp nhất của mình vào để bán như vậy là họ đã trao trọn bản quyền sang cho Getty Images trong vòng hai năm. Còn nếu bạn cảm thấy phân chia hoa hồng hợp lý và thoả mãn được các điều kiện của Getty đưa ra, sẵn sàng từ bỏ hình ảnh độc quyền của mình để đưa hình qua Getty bán thì chúc các bạn thuận lợi và thành công.
Đây là một số câu trả lời thắc mắc do Getty Images trả lời trên Flickr dành cho những bạn quan tâm. http://www.flickr.com/help/gettyimages/ Tuy nhiên, trả lời của Getty Images bằng tiếng việt rất sơ sài (chỉ có 4 câu hỏi-đáp) so với những ngôn ngữ khác như tiếng Anh hoặc Đức (31 câu trả lời hỏi-đáp).
Ở đây tôi chỉ nhắc đến vài điểm quan trọng khi buôn bán ảnh trên Getty Images thông qua Flickr, và điều mà khiến tôi quyết định không đưa hình cho Getty Images cũng vì câu: Getty Images được độc quyền về những tấm hình bạn bán, kể cả những hình tương tự. Mặc dù nếu may mắn bán được, tôi sẽ kiếm được khá nhiều $ từ Getty Images.
Quyết định như thế nào thì tuỳ ở mỗi cá nhân, hay nếu bạn đưa ảnh lên những trang tương tự để bán, nên xem kỹ lại các điều lệ của họ để tránh những điều không mong muốn xảy ra. Chúc các bạn ngày càng có nhiều hình đẹp. :-)
Theo bạn nếu nhận được lời mời của Getty thì bạn chọn cách nào, bán hay không bán?
Bony
Bài viết gốc được đăng tại đây (ngày 09.11.2013)
http://bophoto.de/
(Bài viết được đăng lại bởi sự cho phép của tác giả Bony. Do sống nhiều năm ở nước ngoài nên diễn đạt tiếng Việt của tác giả có nhiều chỗ không rõ nghĩa. ATuan chỉ chỉnh sửa những câu chữ không rõ nghĩa tiếng Việt - so với bài gốc - mà atuan có thể nhìn ra)
| TRANG CHỦ | TIN TỨC | BÀI VIẾT | NHÓM | ẢNH BỘ | THƯ VIỆN ẢNH | DIỄN ĐÀN | CUỘC THI ẢNH | VIETNAM247 | SHOP |
Reply With Quote
