Chụp ảnh chân dung bằng máy KTS

[Xman]

Rất kì công! Cảm ơn bác, tuần tới rỗi rãi, em xin phép góp 1 số đoạn dịch tương tự từ quyển People and Portrait của National Geographic.
Về thể loại Portrait và phối hợp màu sắc (bác Xman đã viết rất công phu) em commend quyển Portrait của Steve McCurry, nhà xuất bản Phaidon, giá 20 Ơ. Xem bộ ảnh này của Steve McCurry (hơn 500 hình) sẽ "học" được rất nhiều về bố cục và phổi hợp màu sắc.
http://www.phaidon.com/Default.aspx/...-9780714838397
.

Cám ơn bác đã khích lệ và mong sớm đọc được bài của bác. Với một loại bài bổ sung cho nhau chắc chắn sẽ nhìn nhận vấn đề rộng hơn từ nhiều góc độ.

[Xman]

Môi trường thân thuộc:


Chụp ảnh người ta tại chính nơi chốn của họ cho phép họ thư giãn, thể hiện được chính bản thân họ và dễ dàng hóa mối quan hệ, nhưng chúng ta phải tỏ ra như một người khách ân cần. Ngay khi chúng ta vào "địa phận" của nhân vật, có hai nhiệm vụ đối nghịch nhau đợi: chụp được những bức ảnh đẹp và là người được đón tiếp. Có ý thức về vấn đề này, một sách lược tốt là tỏ ra quan tâm thích thú đến ngôi nhà của nhân vật. Mọi người đều nhạy cảm với một vài lời khen ngọt, điều đó sẽ giúp mẫu dễ chịu và dễ dàng lôi cuốn vô cuộc đàm thoại. Thời gian tán chuyện không cần phải tính toán, vai trò của một thợ chụp ảnh tạm thời gác lại trong khi ta chuẩn bị sắp xếp thiết bị.

Hãy để nhân vật chọn căn phòng cho buổi chụp, trong trường hợp này phần lớn con người ta có một sở thích nào đó. Sự lựa chọn này sẽ làm cho vui không khí của hình ảnh tuy nhiên không thống trị nó. Nhưng là một nhiếp ảnh gia, bạn có những lí lẽ chính đáng để không đồng ý với việc lựa chọn phòng ốc, đừng ngần ngại tham gia ý kiến bằng những lí luận kĩ thuật. Tuy nhiên đôi khi có thể dễ dàng thực hiện buổi chụp trong nhiều phòng óc khác nhau cũng như trong vườn.

Chính việc chiếu sáng cho căn phòng khiến ta lựa chọn quyết định. Hiếm có căn nhà nào tràn ngập đủ một lượng ánh sáng tự nhiên quan trọng, trừ khi đặt mẫu gần cửa sổ và hơn nữa phải thường xuyên thêm vào ánh sáng của flash hay các ánh sáng phụ trợ khác. Đừng quên chuẩn bị các dây cắm nối và nhớ hỏi chủ nhà trước khi rút các phích cắm của họ.

Mười mối quan tâm nhỏ:
- Bảo đảm trang trí trong phòng hài hòa với chủ thể. Mục đích là thể hiện nhân vật tại nhà họ.
- Phải bảo đảm có đầy đủ không gian cho nguồn sáng và các tấm hắt sáng.
- Đề nghị chủ nhà liếc nhanh xem vị trí chụp có bị bừa bộn không, tùy theo góc chụp.
- Tránh để mẫu ngồi trên cái ghế ưa thích của họ, ít nhất là bảo đảm nó không bị bèo nhèo cũ nát, và trang phục của nhận vật tôn nó lên.
- Liếc nhìn đồ trang trí: đồ mĩ nghệ, đèn, cây... có thể gây ra cảm giác mọc lên từ đầu hay vai của mẫu. Với một thợ chụp ảnh thì trong nhà luôn luôn ngổn ngang đồ đạc.
- Đừng quên là bạn đang ở nhà người khác, coi chừng đồ đạc của mình và luôn xin phép nếu muốn dời chỗ đồ đạc trong phòng.
- Đặt mẫu xa các bức tường, vì bóng đổ của họ lên các vách sẽ làm giới hạn các phương án chiếu sáng.
- Tránh chụp từ trên cao xuống ( prise de vue en plongée) hay từ dưới lên (contre-plongée), trừ khi vì những lí do bắt buộc. Hãy đặt máy trên cùng mặt phẳng với chủ thể.
- Hãy kiểm tra trên màn hình LCD coi có những vệt chói sáng không mong muốn từ các mặt kính, kim loại...
- Khi ra đi, hãy thể hiện như mình là một khách mời.




Là một nhà côn trùng học có tên tuổi, Dr Miriam Rothschild không thích những bức ảnh "hình thức" (Chúng tôi đã thực hiện một serie chân dung bà ta trong công việc, đang cúi xuống kính hiển vi, với các mẫu nghiên cứu). Theo lời thuyết phục của tôi, bà ta cứ thế mang đôi ủng đi tuyết, ngồi lên cái ghế canapé quen thuộc và được bầy chó vây quanh để cảm thấy thư dãn.





Chủ sở hữu của một hãng dầu thơm nổi tiếng của Pháp - mang tính cha truyền con nối - cũng nổi tiếng bởi khả năng đặc biệt nhận biết các mùi, ta có thể nói nghề của "cái mũi". Phòng thí nghiệm được chọn cho bức chân dung vì ở đó ông ta cảm thấy thoải mái và hạnh phúc. Ông ta đã rất vui sướng vì có cơ hội giới thiệu với chúng tôi các bí quyết của nghề tinh chế nước hoa.





Một họa sĩ Đức, chuyên gia về phục chế, sửa các bức tranh bị hư hại hay sao chép các tác phẩm bị mất. Riêng căn phòng, trong một ngôi làng phía nam Bavière, đã xứng đáng một tấm ảnh cho riêng nó. Người họa sĩ hoàn toàn thoải mái và tự tin khi giới thiệu các qui trình xử lí nghề nghiệp. Một bức tranh lớn đang phác dở được dùng làm nền là không thể khác được.

[dungdq]

Bài viết hay quá, tôi đã đọc kỹ và học hỏi được rất nhiều.

Cảm ơn bạn Xman

[Xman]

"Chụp hàng loạt và chọn lựa"

Qui trình chụp ảnh cổ điển đôi khi bao gồm việc chụp một loạt liên tục các bức ảnh, sẽ dễ dàng có các kết quả ngay lập tức đối với ảnh kĩ thuật số. Nếu máy ảnh kĩ thuật số là một công cụ tốt để chụp chân dung, thì chính là ở chỗ nó có khả năng hiển thị kết quả liền sau đó và biết rằng có thể chụp một loạt nhiều bức ảnh mà không tốn kém.

Để đạt được một bức ảnh đẹp, ta có thể thấy có 3 loại thợ chụp: Có những người phân tích lại loạt ảnh mới chụp mà không biết họ có thể làm gì tốt hơn. Nhóm khác dò xét tỉ mỉ công việc của họ, thấy những sai sót phạm phải, và sẽ tìm cách khắc phục ở lần chụp kế tiếp. Cuối cùng có loại người may mắn đã thành công ngay ở cú chụp đầu tiên. Loại người này rất hiếm nên ta tốt hơn hãy rơi vô nhóm thứ hai. Và ở đây, khả năng coi được liền lập tức kết quả chụp cho ta một cơ hội tuyệt vời để cải thiện các bức ảnh chụp sau đó.

Đừng lẫn lộn giữa việc coi lại liền kết quả với "xuất bản" nhanh các tấm ảnh. Luôn luôn xứng đáng để ta theo dõi toàn bộ séquence các bức ảnh sau đó bằng máy vi tính và phân tích kĩ sự tiến triển buổi chụp. Việc coi lại liền kết quả cho phép ta sửa lại các vấn đề về bố cục, ánh sáng và sự xếp đặt. Ngay khi màn hình LCD trên máy chỉ có kích thước 37.5mm, có thể thể hiện một lượng lớn thông tin về 3 yếu tố quyết định trong một tấm chân dung.

Chụp chân dung bao hàm một nhịp điệu việc chụp các ảnh và bạn có thể phát triển kĩ thuật bằng cách tham khảo trên màn hình cho sự phản hồi thông tin chính yếu này. Buổi chụp không thể diễn ra trơn tru nếu ta cứ kiểm tra ngay lập tức cứ mỗi tấm ảnh chụp được. Khởi đầu, bạn có thể kiểm tra đều đặn mỗi tấm ảnh với cái nhìn suy xét, dần dần tiến hành kiểm tra mỗi 3 hay 4 bức ảnh, và sau đó mỗi 6 hay 7 bức. Nếu ta thay đổi sự chiếu sáng hay thay đổi vị trí thì phải lập lại qui trình đó từ đầu. Nhịp điệu này sẽ trở nên rất tự nhiên giống như việc focus vô điểm cần chụp và khiến người chụp ảnh KTS không bao giờ quay lại dùng phim.

Bạn có một kế hoạch trong đầu trước khi tấn công vô buổi chụp và sẽ đến thời điểm đạt được nó. Bởi vậy sự quan trọng của kĩ thuật số ở chỗ là, không tốn thêm tiền, có thể chụp thử nghiệm. Một khi bạn đã có một bức ảnh "chắc cú" trong carte mémoire, bạn có thể thử một vài sáng kiến coi có được hay không, và có thể đánh giá ngay lập tức sự tiến bộ.

Sau buổi chụp, bạn có thể coi lại cẩn thận những gì đã làm. Kiểm tra coi phương pháp "coi lại liền" đó có thể giúp bạn đạt được mục đích đặt ra từ đầu phần viết này, bạn đã phát hiện ra là sai lầm ở đâu, làm sao lại xảy ra và những tiến bộ đạt được sau đó.

Check-list
Cơ bản:
- Có cái gì mọc lên từ đầu của mẫu?
- Bố cục chung có đạt chưa.
- Việc chiếu sáng cân bằng không.
- Hướng của đầu như thế nào?
- Tư thế của thân người nói lên điều gì?

Nâng cao:
- Khuôn mặt biểu hiện như thế nào?
- Có thể bỏ bớt cái gì ra khỏi khung ảnh?
- Thiếu một cái gì trong tấm ảnh?
- Ta có giữ lại bức ảnh làm kết quả cuối cùng?
Chính câu hỏi cuối quan trọng nhất, nếu chưa trả lời được thì hãy tiếp tục chụp.





Chương trình hiển thị ảnh, hoặc theo máy, hoặc mua riêng, đã dễ dàng hóa qui trình chọn lọc. Khổ hình hiển thị nhanh có thể thay đổi tùy theo số lượng hình chụp và chỉ cần một cú bấm chuột có thể coi khổ lớn.




Trong một một loạt ảnh chân dung trắng đen của một designer Nhật bản, mỗi tấm phải thể hiện khác nhau vì nhu cầu biên tập. Tôi muốn nhân vật đứng trước một nhà hàng do ông ta thiết kế, ra chiều suy nghĩ. Buổi chụp kéo dài 10 phút, khi người viết phỏng vấn nhân vật. Bức ảnh chụp trong lúc giải lao, khi nhân vật đang mải suy nghĩ về các câu phỏng vấn được đặt ra.

[Xman]

Sự bận rộn và đạo cụ:

Hãy để cho nhân vật có một mối bận rộn quan tâm, làm một cái gì có ích và thú vị. Họ sẽ nhanh chóng quên ngay sự hiện diện của ống kính, bạn chỉ việc tìm một tư thế thoải mái và tha hồ quan sát chụp ảnh. Nếu như bạn không thích thể hiện mẫu khép kín tại nhà của họ như ở các trang trước, bạn có thể giao cho họ một nhiệm vụ đơn giản. Điều này đặc biệt hữu dụng khi bạn không có một sáng kiến rõ ràng về cách thức của buổi chụp hay khi nhân vật cảm thấy vụng về, gượng gạo. Ngay khi tới nơi, hãy nhìn xung quanh trước để kiểm tra xem có một hoạt động bất kỳ nào phù hợp, và trong cuộc đối thoại, đoán xem một đề tài nào đó cho ta một dấu hiệu về mối quan tâm của nhân vật.

Cách tiếp cận này tự giải quyết vấn đề của nó khi nhân vật cầm một cái gì trong tay hoặc họ chỉ cho bạn vật này được làm như thế nào, các nhân tố đó không cần phải phức tạp. Đừng có ôm đồm tất cả một lúc. Máy, ống kính, ánh sáng (nếu cần thiết) đã chuẩn bị sẵn sàng. Hãy chụp bức ảnh thật nhanh và giống như các ví dụ dưới đây, bạn sẽ có bức ảnh thành công chỉ từ vài tấm chụp.

Một trong những biến thể cổ điển của loại ảnh phóng sự, thể loại đặc biệt của tạp chí và báo, nó thường được sử dụng cho nhiếp ảnh nhà nghề nếu như nhân vật có đủ thời gian cho buổi phỏng vấn. Lợi thế là nó né đi các vấn đề biểu hiện diễn cảm, cũng như rụt rè, nhưng vị trí đặt máy là cực kỳ quan trọng. Nhân vật thường ở vị trí ngồi và bạn cố gắng thử ngồi bên cạnh người phỏng vấn, vừa đủ lệch qua một bên sao cho hướng nhìn của mẫu không thoát khỏi ống kính. Hãy chọn chiều cao ngang tầm nhân vật và kiểm tra xem có các vật che mờ phía trước như đầu gối hay tay ghế.

"Tay cử động, miệng hé mở": Các tấm ảnh phóng sự (tả bên trên) chỉ là điều bất đắc dĩ vì nó đầy cạm bẫy. Trong tuyệt đối, bạn cần một biểu hiện "động", sẽ xảy ra khi nhân vật có một góc nhìn thú vị. Một cái miệng hé mở không biểu thị được gì trên một khuôn mặt có vẻ "khờ khạo". Nhưng một vài loại miệng há ra có tính thuyết phục hơn các loại khác, hãy chuẩn bị chụp thật nhiều để lọc ra bức ảnh thành công nhất. Động tác của tay giúp đỡ, theo nguyên tắc, việc chụp hình (đề nghị nhân vật giải thích cho ta cái gì đó), nhưng phải bảo đảm đã chỉnh tốc độ màng trập thật nhanh để làm "đông" lại các chuyển động. Lưu ý canh chừng để tay đừng che mất khuôn mặt.






Nhân vật là một nghệ nhân calligraphe (viết chữ đẹp) và buổi phóng vấn được tính sao cho có lợi về ánh sáng. Bức hình được chọn do vị trí thú vị của tay.







Người phụ nữ chăm sóc các con thú con mồ côi ở Nam phi. Các con vật được xử lí dễ dàng, nhưng đòi hỏi một sự chú ý lớn đến nhân vật người nuôi dưỡng.






Một "bà ngoại" phía bắc nước Anh đang chuẩn bị cuộc đàm thoại bằng internet trên cái máy mới mua. Khoảnh khắc khi bà ta đang tô son, nhìn từ xa, là đáng ghi nhận nhất trong buổi chụp.







Trong một trang trại ở thành phố, được tạo ra để dạy trẻ em về các hoạt động nông thôn, bé gái này ôm một con cừu con trong vòng tay, một động tác che chở, một bức ảnh "posé" rất tự nhiên và đúng lúc.

[Xman]

Khoảng cách tiêu cự:

Tất cả ống kính, nếu không sử dụng hợp lí, sẽ có khuynh hướng làm biến dạng khuôn mặt và cơ thể. Một vài hình thể của biến dạng có thể tôn lên vẻ đẹp, loại khác dùng để làm tăng giá trị và truyền sức mạnh cho công việc. Việc chọn ống kính hợp lí, để tạo ra biểu hiện thích đáng, là một bài học "khóa" của thể loại chân dung.

Có hai con đường chọn lựa ống kính cho một mục đích cụ thể, và với thể loại chân dung, một trong hai phù hợp hơn con đường kia. Thỉnh thoảng, tình thế khiến ta phải chụp từ một khoảng cách bắt buộc và ta tự nhủ "chủ thể ở đằng kia và ta ở đây, vậy coi xem tiêu cự nào trên ống zoom thích hợp nhất". Ở trường hợp khác, bạn nói rằng: "Kinh nghiệm cho ta biết rằng tiêu cự này sẽ cho ra một hiệu quả đang tìm kiếm", quyết định chọn ống kính có tiêu cự thích hợp và tìm vị trí đứng để cho ra một bố cục hợp lí.

Trường hợp thứ nhất cũng có giá trị, nhưng cách thứ hai thường hay hơn nhiều mỗi khi chụp ảnh con người nếu có thể. Nhân vật thường cảm thấy bất an khi ta đứng quá gần họ, khoảng cách tối thiểu sẽ tùy thuộc vô sự phán xét cá nhân. Đứng gần dưới 2m hiếm khi là một ý kiến hay và đó là một trong hai nguyên nhân mà các ống kính 85 và 100mm thường được coi là phù hợp với thể loại chân dung. Nguyên nhân thứ hai quan trọng là khi giảm góc nhìn phối cảnh, tất cả đường nét của khuôn mặt gần với kích thước thật hơn. Một ống kính góc rộng quá gần chủ thể để phủ đầy khung ảnh sẽ phóng đại kích thước mũi so với phần trán.

Nguyên tắc chung thì các ống télé sẽ tôn lên vẻ đẹp của một bộ phận, còn các ống kính wide dùng để thêm các nhân tố "động" vào bố cục. Nếu bạn chụp chủ thể từ trên xuống và họ nhìn vào ống kính, một vài hiệu quả có thể bị khuyếch đại. Hãy thử bài tập dưới đây để tự kiểm tra các hiệu quả và xem chúng hoạt động như thế nào với trang thiết bị của bạn.

Nhiều nhất có thể, một khi hiểu được những gì đang tìm kiếm trước khi bắt đầu buổi chụp, hãy thử chụp với nhiều loại ống kính khác nhau. Bạn sẽ thấy bất ngờ khi chụp được những bức ảnh tuyệt nhất với các ống kính bị cho là "tồi, không phù hợp", và trong nhiều trường hợp rút tỉa thêm kinh nghiệm cho lần sau.

Một bài tập đơn giản:
Bạn cần một ống zoom hay vài ống fixe tiêu cự khác nhau (ít nhất một ống wide, một ống normal và một ống tele tầm trung), một người mẫu tình nguyện nhiệt tình ở vị trí ngồi , một cuốn sổ, một cuộn băng keo, một cây bút chì và 10 phút thời gian.
Bắt đầu với ống kính normal 50mm. Chọn vị trí đủ xa để khuôn mặt mẫu phủ kín khung hình và chụp. Đề nghị mẫu nhìn một góc 45° phía trái và chụp một tấm khác. Dán miếng băng keo lên sàn để đánh dấu vị trí.
Lập lại tương tự với các ống kính có tiêu cự khác. Nếu mẫu vẫn còn tươi tỉnh thì chụp với các ống kính khác nhau cho mỗi vị trí chọn, luôn luôn dán keo đánh dấu vị trí để có thể tìm lại sau đó.
So sánh các tấm hình bên cạnh nhau, ta sẽ nhận thấy hiệu quả khác nhau của mỗi tiêu cự trên khuôn mặt. Bạn thấy một vài tấm có cảm giác dễ chịu hơn tấm khác, một vài tấm nhìn rất hài. Tất cả các loại khuôn mặt không thể hiện như nhau trước một loại ống kính ở cùng một khoảng cách, nhưng bạn đã có một khái niệm như thế nào tốt nhất với trang thiết bị của bạn.






Phối cảnh thu hẹp: Hai giải pháp khác nhau cho cùng một nhiệm vụ. Ở đây, nhân viên của một nhà phân phối Nhật bản kiểm tra viên ngọc trai dò tìm các tì vết. Một ống tele 180mm, khép khẩu cho DOF tối đa, đã thu hẹp phối cảnh để phóng lớn cùng lúc viên ngọc, kính lúp và cặp mắt.






Phối cảnh mở rộng: Khi một kĩ thuật viên trích ngọc từ con sò, mục đích của bức ảnh chỉ ra động tác căn bản trong khi nhân vật đang tập trung vô viên ngọc. Một ống kính 20mm đã khuyếch đại kích thước tương đối của chủ thể.






Không gian "sống":Đưa một không gian cho nhân vật mà họ cảm thấy dễ chịu sẽ cho ra các kết quả mang tính biểu hiện cao. Cách thức hay nhất là lùi ra xa, chụp dưới góc độ hơi từ trên cao và giao phó kết quả cho ống kính.

[Xman]

Bán thân:

Ảnh bán thân là sự đóng khung một bức chân dung "by defaut", một giải pháp kinh điển dùng để nhấn mạnh phần chính của cơ thể. Với thời gian, ảnh bán thân trở nên cổ điển của bố cục chân dung. Sự hợp nhất giữa diện mạo và tư thế của cơ thể, khi bạn chụp phần người, đầu và vai, đã trở thành một phần của "văn hóa" trong các tạp chí cũng như trên màn ảnh. Vì loại chân dung này được sử dụng rộng rãi trên thế giới, nó có cả một bề dày văn chương được viết về chủ thể, sự biểu hiện và tư thế. Mỗi chi tiết chứa đựng các sắc thái của nó, tôi sẽ phát triển ở đây một vài phương diện:

- Góc tạo bởi vai và ống kính là cực kì quan trọng. Nếu vai quá vuông góc với máy, bức ảnh sẽ trở nên "tĩnh" và "hình thức", gần như một tấm hình thẻ. Ngược lại nếu chúng tạo một góc quá nhọn thì bức chân dung trở nên "rối".
- Đầu của chủ thể, hơi nghiêng, đóng một vai trò chốt yếu. Nếu cổ thẳng và cao, nó thể hiện nét trung thực và vững chãi. Nếu đầu hơi nghiêng một chút về một bên, nó tỏ vẻ rụt rè. Nghiêng đầu một kiểu khác, nó phô trương một vài nét khôi hài, mỉa mai.
- Cao độ của máy so với chủ thể. Một cách phải chăng không mạo hiểm nếu máy được đặt hơn cao một chút so với hướng nhìn.
- Hướng mắt của chủ thể cũng ảnh hưởng tới biểu hiện bức ảnh một cách đáng kể. Hãy ghi nhận sự khác nhau giữa khi mắt nhìn vô ống kính và khi nhìn ra nơi khác, vào góc.
- Trong một bố cục tương đối cận với chủ thể, trang phục và kiểu tóc lộ ra rất rõ và sẽ đóng một vai trò quan trọng. Quần áo có thể thay đổi nhanh.
- Bao cảnh không được làm rối bức ảnh, ít nhất khi nó không tham gia vào bố cục.
- Hướng chiếu sáng là quyết định, nó xứng đáng một nghiên cứu nghiêm túc. Hướng ánh sáng chính phải hướng từ mặt xuống ngực của chủ thể (chi tiết hơn ở phần sau).

Danh sách này gạch dưới những yếu tố mang tính ước lệ, nhưng nó là một điểm xuất phát tốt nếu bạn muốn thử nghiệm những điều khác. Trong nhiếp ảnh, tồn tại 2 loại nguyên tắc mà chân dung cổ điển là một sự trộn lẫn giữa chúng với nhau. Nguyên tắc kĩ thuật mà bạn phá vỡ, trách nhiệm sẽ hoàn toàn thuộc về bạn, và những sáng tạo mà bạn muốn lái đi, theo một chừng mực mà sự thông thạo tiến triển.

Vài ý mới: Một khi bạn đã thành thạo loại ảnh quen thuộc này, hãy thử một vài biến thể trên cùng một chủ đề
- Đưa bàn tay của nhân vật vào bố cục, chống tay lên cằm có thể, hay để một tay lên tóc...
- Theo nguyên tắc thì ảnh chân dung sử dụng khổ đứng, hãy thử khổ ảnh ngang hay vuông với một bố cục thoáng hơn, ở đó một hậu cảnh thú vị sẽ trở nên quan trọng.
- Thêm một vài "đạo cụ" thích hợp, như một cuốn sách, tờ báo. Bạn có thể dùng bất cứ gì bạn thích với điều kiện nó tôn thêm lời nhắn gửi từ nhân vật.
- Hãy thử dùng nhiều loại ống kính khác nhau để thay đổi cảm nhận của bức ảnh. Một ống kính tele dài sẽ bóp phối cảnh lại, và điều đó có thể rất quyến rũ.
- Chụp từ trên xuống, hay từ dưới lên để tạo một không khí bất ngờ.








Đóng khung với đạo cụ thích hợp: Với bức chân dung của người phi công này, tôi muốn một hậu cảnh tốt thiểu và phải có sự tiếp xúc với máy bay. Buồng lái và cờ hiệu trên thân máy bay tạo một bố cục rõ, nhưng chúng cắt cơ thể ngay vị trí đầu gối - một đóng khung tồi. Vấn đề đã được giải quyết khi anh ta cầm trên tay một rất tự nhiên bộ tai nghe và tấm bản đồ.






Một người tham gia lễ Palio diễn ra hàng năm ở Sienne, Toscan. Vị trí của tay, cùi chỏ và cái nón ảnh hưởng cùng lúc đến sự đóng khung và góc chụp. Ví dụ cho thấy một bố cục tuyệt vời phụ thuộc vào vài chi tiết như thế nào.

[aha]

Quyển sách "Photographie numérique: le portrait" của tác giả Michael Freeman dày 160 trang, viết bằng tiếng Pháp, do nhà xuất bản Taschen International phát hành năm 2005. Bác Xman đã dành nhiều thời gian và công sức vừa dịch tài liệu bổ ích này, vừa scan hình ảnh, dàn bài và giới thiệu cho mọi người. Aha rất trân trọng chân tình của Bác.

Ở một số đoạn, Bác có lúng túng trong việc tìm từ ngữ tiếng Việt phù hợp để dịch được đúng ngữ cảnh như nguyên gốc. Điều này, ai làm công việc dịch thuật cũng đều gặp phải. Xử lý trôi chảy được những tình huống "khó xơi", nhiều khi rất khó, hoặc không khả thi. Giải pháp lược dịch, trong những trường hợp này xem ra ổn hơn, Bác à.

Aha chưa được đọc bản gốc, nhưng theo mạch văn tiếng Việt của Bác, xin mạn phép đề nghị chỉnh sửa theo kiểu lược dịch những chỗ Bác bỏ ngõ như sau:

Phần 1: PORTRAIT POSE ( Chân dung xếp đặt? Tôi không tìm được từ nào tương ứng trong tiếng Việt, ai biết xin chỉ dùm)

Phần 1: THỂ LOẠI CHÂN DUNG CÓ DÀN DỰNG

Khi chúng ta thể hiện một bức chân dung, ta hình dung ngay lập tức một người mẫu xếp đặt, được chiếu sáng, nhìn thẳng vô ống kính.

Khi chúng ta thể hiện một bức chân dung, ta hình dung ngay lập tức một người mẫu được sắp xếp điệu bộ, được chiếu sáng, nhìn thẳng vô ống kính.
(Cái này là đề nghị sửa để đọc cho suông)

...một tấm hình chụp "sống" (prise sur le vif: chộp lại một khoảnh khắc trong cuộc sống mà không xếp đặt, phản nghĩa với loại ảnh được xếp đặt "portrait posé", có bác nào biết từ tiếng việt chính xác hơn không?)

...một tấm hình chụp "sống" (prise sur le vif: chộp lại một khoảnh khắc trong cuộc sống mà không xếp đặt, phản nghĩa với loại ảnh được dàn dựng "portrait posé".

"Séquence và chọn lựa"

Qui trình chụp ảnh cổ điển đôi khi bao gồm việc chụp một xê-căng (séquence) các bức ảnh...

"Chụp hàng loạt và chọn lựa"

Qui trình chụp ảnh cổ điển đôi khi bao gồm việc chụp một loạt liên tiếp các bức ảnh...


Trên đây là vài ý kiến, có gì không đúng, mong Bác bỏ quá cho.

[Xman]

Cám ơn bác aha đã tận tình giúp đỡ trong việc chuyển ngữ, tôi đã sửa theo đề nghị của bác vì thấy sát nghĩa và đọc suông hơn.
Riêng chữ "Portrait posé" tôi xin được trao đổi thêm: Tôi không thấy trong tiếng Việt có từ trùng nghĩa, nghĩa của nó nhẹ hơn từ "dàn dựng", vì thực ra trong hoàn cảnh khi mẫu và người chụp "thông đồng" với nhau, mẫu ý thức được mình đóng vai nhân vật và sẵn sàng cho bức ảnh đều được gọi là posé. Trong tiếng Việt ta hay gọi là một "bô" hay một "pô" ảnh xuất xứ từ đây, nhiều người gọi đơn giản là "đặt" mẫu có vẻ khá sát nghĩa. Tạm thời tôi sẽ dùng từ "chân dung có dàn dựng" cho đến khi tìm được từ khác.
Đúng là chỉ lướt qua là hiểu và cảm nhận tác giả nói gì nhưng chuyển ngữ lại không đơn giản chút nào và mất khá nhiều thời gian.
Thân

[aha]

Riêng chữ "Portrait posé" tôi xin được trao đổi thêm: Tôi không thấy trong tiếng Việt có từ trùng nghĩa, nghĩa của nó nhẹ hơn từ "dàn dựng", vì thực ra trong hoàn cảnh khi mẫu và người chụp "thông đồng" với nhau, mẫu ý thức được mình đóng vai nhân vật và sẵn sàng cho bức ảnh đều được gọi là posé. Trong tiếng Việt ta hay gọi là một "bô" hay một "pô" ảnh xuất xứ từ đây, nhiều người gọi đơn giản là "đặt" mẫu có vẻ khá sát nghĩa. Tạm thời tôi sẽ dùng từ "chân dung có dàn dựng" cho đến khi tìm được từ khác.

Aha rất đồng ý với Bác về ý nghĩa của "Portrait posé". Nhưng đúng là không có từ tiếng Việt tương đương thích hợp. Ban đầu, mình định dùng "Chân dung có sắp xếp", nhưng thấy cũng vẫn chưa ổn.

Dù sao, nội dung là chính, vì ta không có ý định viết sách. Aha đang rất nôn nóng được đọc những phần kế tiếp của Bác. Rất cám ơn Bác.