Ống 50mm - Sự tin tưởng và tận tụy (sưu tầm)

[iha.eut]

Lang thang trên flickr em tình cờ tìm được thông tin người bạn đã lâu không có tin tức. Cảm xúc bất ngờ, xúc động như vừa chụp được bức ảnh đẹp. Người bạn kia hóa ra cũng đã là một người có tình cảm với nhiếp ảnh. Cảm xúc lên cao, em quyết định ngồi dịch 1 đoạn trong 1 bài viết em đã có lần giới thiệu.
Bài viết hoàn chỉnh từ trang của Peterri Sulonen : Có thể dạy bố cục?. Em dịch từ bản dịch tiếng bản xứ, http://www.komlody.hu/index.php?opti...d=25&Itemid=36 , thỉnh thoảng có đối chiếu lại với bản gốc tiếng Anh. Các bác có bắt được lỗi dịch, hay tham gia dịch cùng thì em xin hoan nghênh, và với mục Thảo luận sẽ rất tuyệt!
Đoạn em dịch nói về lens 50mm : Nữ hoàng của kính quang học. Em dịch dần dần, cảm xúc tụt dần xuống cũng là lúc bắt đầu buồn ngủ :p
(Bài dịch đăng theo những điều kiện của Creative Commons License)

Ống 50mm - Tin tưởng và tận tụy

Chính vậy, đó chính là ống 50mm. Tiếng nói chân thành nhất và cũng là sự lừa dối ranh ma nhất. Một ống kính đơn giản và "nhàm chán" nhưng tạo ra
những tác phẩm để đời. Thấu kính đấy cho lời khuyên, giúp đỡ và cũng làm mê hoặc, nhưng vẫn hơn là la hét và ép vấn đề dưới ánh đèn spotlight, hay kiềm hãm người chụp ảnh. Ống kính tuyệt nhất, cái mà tôi sẽ để lại cuối cùng nếu cuộc sống cay nghiệt có thể buộc tôi phải bán đi từng ống kính của mình.

Tồn tại một vấn đề mờ mờ giữa những ống kính góc rộng tạo hình ảnh quá "dồi dào" và những ống tele luôn "kéo dài" mãi. "Chốn vắng" này chính là ống normal, kéo dài đâu đó ở khoảng 35mm và kết thúc gần gần khoảng 100mm. Chúng ta đã nghe nhiều cuộc tranh luận chỉ để trả lời câu hỏi ống normal nào là ống "normal" nhất, ống trong hoàn cảnh thực có khả năng vẽ được thế giới ba chiều lên một tờ giấy. Vài người cam đoan với ống 35mm nhiều điểm mạnh, vài người thì coi sự "lắng đọng" của 85mm là ưu điểm. Với tôi, luôn là sự trung thành với 50mm.

"Bric-à-brac" (Tyre, 2002)

Nữ hoàng của kính quang học

Tôi không hiểu về thiết kế quang học. Tất cả điều tôi biết là những điều xót ại từ những cuộc nói chuyên của những người hiểu biết hơn. Thế nhưng có điều
ma thuật nào đó xung quanh cái khoảng cách "normal" đã nói ở trên, để người ta có thể tạo ra những ống kính huyền thoại từ những thiết kế đơn giản. Ống 50mm chiếm vai trò đặc biệt trong thế giới ống kính vì đứng ở vị trí "tọa độ trung tâm" để những ống khác tạo sự "qui chiếu". Nó đảm bảo cho các nhà thiết kế và cho cả những người chụp ảnh khả năng sáng tạo vô tận.

Nếu người chụp ảnh là người lính, trước hết họ sẽ phải tham gia cuộc chiến với những ống kính Cron hay Lux (Summicron, hay Summilux, hai nhãn hiệu ống kính 50mm huyền thoại của Leica). Canon thì có 4 ống 50mm: 1.8, 1.4, 2.5 và 1.0L (đã dừng sản xuất). Tất cả ống 50mm dù từ nhà sản xuất nào đều có thể coi như bộ mặt của họ. Ống 1.8 của Canon tàng tàng 100 EURO chỉ không so được về giá cả với những ống zoom khác. Tôi chưa nghe nói đến những ống 50mm tồi từ nhà sản xuất nào, dù rằng vài công ty áp dụng thỏa hiệp trên ống "normal" để đạt được "ấn tượng" ở mặt khác, ví dụ như khẩu độ.

Đếm bằng từng bước đi

Phối cảnh là điều mà tôi yêu thích nhất ở ống kính này , chưa nói đến chất lượng ống kính hoàn hảo. Hệ thống quang học này vẽ lên những vấn đề hệt như trong hoàn cảnh thực chúng ta thấy. Có thể nói nó trình bày cảnh tưởng mà chúng ta cảm thấy từ cái nhìn bình thường, không cần phải xoay cổ. Phối cảnh đặc biệt tự nhiên, và những đường nét thẳng thì dễ xử lý (n.dịch: dễ chấp nhận???). Và khi nhận được kết quả cuối cùng, một bức ảnh, nó cũng diễn tả vấn đế được chụp chính xác như khi nhìn trong hoàn cảnh thực

"Dialogue," (Helsinki, 2003)

Tôi luôn có cảm tình với những bức ảnh đã đưa lại điều mà tôi đã thực sự thấy. Với tôi, sự "chụp ảnh" là sự nhìn thấy nhiều hơn và tốt hơn, chứ không chỉ đơn giản là tạo nên những tấm ảnh. Ống kính 50mm chính là thước đo những bước đi của tôi. (n.dịch: Chỗ này có lẽ ko chính xác, tiếng Anh: The Fifty is the human-scale lens, các bác giúp xem có thể dịch thế nào rõ hơn?) Có điều gì đó trên những bức ảnh chụp bởi ống kính này đã níu kéo người xem, và như đang nhìn qua tờ giấy phóng ảnh họ đã ở vị trí người chụp ảnh khi chụp. Tính chất này tôi nhận thấy ở khác nhiều bức ảnh tôi chụp với một số ống 50mm.

"Shy," (Helsinki, 2003)

...

(n.dịch: Phần bình bức ảnh trên thì em cố đọc cả 2 bản nhưng chịu, không hiểu Hẹn lúc nào cảm xúc lên em sẽ tiếp tục...)

(sưu tầm)
.

[7 búa]

Human scale chắc là tỷ lệ như mắt người, cha này thiếu chữ eye chăng

Cha này viết hoa mỹ quá, em cũng chịu.Em thì em thấy:

- Ống 50mm, qua máy 35mm SLR có độ phóng đại gần 1.0x , kiểu nhìn ở ngoài thế nào , nhìn vô khung ngắm thấy như vậy. Ống 55mm hay 58mm cho kết quả tốt hơn

- Chất lượng quang học cũng không phải là xuất sắc nhất , mấy ống tele chất lượng quang học hơn hẳn.

- Mức độ hiệu dụng thì em thấy cũng khá: chụp chân dung toàn thân, nửa người, sản phẩm ... Dùng làm walkaround lens rất ổn do lens gọn nhẹ, có độ mở lớn

Còn the faithful fifty , ống 50mm trung thành, nó trung thành thế nào thì em chịu

[tuannm]

Đặc điểm của lens normal là cho góc nhìn (gần) giống như mắt người, do đó phối cảnh (perspective) trong bức ảnh nhìn tự nhiên, như con người nhìn cảnh thật. Ảnh chụp bằng lens normal không cho những hiệu ứng đặc biệt của lens wide/superwide, tele/supertele, fisheye,... do đó người chụp có cơ hội để diễn tả một cảnh "thật" vào bức ảnh. Đó là giá trị của tiêu cự normal.

Nói thêm là có một số người hay hỏi là tại sao nói lens normal cho góc nhìn tương đương với mắt người trong khi cảnh nhìn bằng mắt người rộng hơn nhiều. Câu trả lời là hãy bịt một mắt lại thì sẽ thấy tương đương

[Uyle]

Bài này tôi đã đọc được từ link bác đưa trong một bài trước mà ko có thời gian để dịch lại. Dịch thử đoạn này từ tiếng Anh xem có gần nghĩa hơn không:

I've always liked best those photos that capture something I saw. For me, photography is about seeing more than about creating pictures. The Fifty is the human-scale lens. There's something about a good picture shot at 50 that pulls the viewer into the scene, as if he were looking through the paper or screen into the scene the photographer saw.
Tôi luôn thích nhất những tấm hình ghi nhận chính xác những gì mắt tôi nhìn thấy. Với tôi, nhiếp ảnh là sự ghi lại cảm nhận nhiều hơn là tạo hình. OK 50 là con mắt của người trần tục. Một tấm hình đẹp chụp ở cự ly 50mm có khả năng cuốn hút người xem như họ đang nhìn thấu qua tờ giấy hay màn hình để nhìn thấy cái quang cảnh trước kia đã hiện ra trước mắt người nhiếp ảnh gia.

[ArTuan]

Cám ơn bác Iha.eyt vì đã dày công dịch cho ae rất nhiều. Bài dịch rất có cảm xúc bác ạ!

[iha.eut]

Cảm ơn các bác đã góp ý!
@bác 7 búa: Thực tình đọc mấy bác photography critics còn màu mè, hoa hoét hơn nhiều. Em bằng lòng với suy nghĩ là người ta không muốn chỉ bằng ngôn ngữ ảnh, mà thử dùng lời nói để thể hiện sự cảm nhận. Nghĩ, cảm nhận trong đầu thì nhanh, dễ, nhưng viết ra để quần chúng đọc thì có thể viết thừa. Cô đọng thì đã có ngôn ngữ ảnh. Ngoài sự hữu dụng, em nghĩ bác thử chụp ảnh đời thường thì sẽ cảm được sự gắn bó của ống 50mm. Rất khó chịu trong nhiều tình huống, nhưng lên ảnh được thì rất mê. Em cố tình không dùng từ "trung thành" vì nghĩ sẽ không đủ ý.

@bác tuannm: trò bịt một mắt thế này em biết có bác chụp leica M6 không đồng ý đâu ạ.
Gọi là ống 50mm nhưng có thể hiểu là 40-50-55-58 cùng là một hạng.

@bác Uyle: Cảm ơn bác! Có lẽ em "bị" văn phong bản xứ ảnh hưởng nên khi đọc bản tiếng Anh thấy hơi khô. Có thể khi dịch sang tiếng bản xứ, người dịch cũng đã lồng vào cả những kinh nghiệm nhiếp ảnh, chủ yếu để truyền tải ý, chứ không dịch sát câu. Human-scale (eye???): mắt trần tục - cách dịch thế là sát ý. Khi em phóng lên thành "bước đi" là phù hợp với đoạn sau, khi người xem nhập vào vai trò người chụp, theo sát những góc nhìn, những tình huống "cắn ảnh".

@dac thong: Cảm ơn bác, em cũng đang tập tành lại tí Anh ngữ. :p

[hoami0770]

"Thẩm chữ" đây rồi...thế là mình có trong tay con 55...he...he rất phù hợp. Cám ơm iha đã sưu tầm và dịch bài, rất hay và bổ ích.