Daido Moriyama - Những bài học về chụp ảnh đời thường

[TCI_support]

Trong một buổi sáng uống café với một người bạn và trên tay tôi cầm chiếc máy Ricoh GR mới ra. Bạn tôi cũng là người cũng đang sử dụng chiếc Ricoh GRD III và rất ngạc nhiên khi tôi đã cầm trong tay một con mới nhất vừa mới ra mắt của Ricoh. Bạn tôi hỏi thế anh có biết nhiếp ảnh gia rất nổi tiếng của Nhật Bản sử dụng máy Ricoh không, tôi trả lời rằng tôi không biết. ngay lúc đó bạn tôi google và đưa cho tôi xem tên của nhiếp ảnh gia và nhưng tấm ảnh do ông ấy chụp. đó là ông Daido Moriyama. Khi tấm ảnh chân dung của nhiếp ảnh gia hiện ratrên Ipad thì tôi thấy quen và hình như mình đã gặp ở đâu rồi. Tôi chợt nhớ ra đó chính là người thuyết trình trong buổi giới thiệu máy Ricoh GR hồi tháng 5 mà tôi có dịp gặp.
Sau khi tìm hiều thêm thì tôi được biết ông ấy chẳng bao giờ phàn nàn về chiếc máy mình chụp cả - cảm nhận của ông là có thể làm tốt việc ghi lại những khỏanh khắc, cảm xúc của cuộc sống nhưng tôi không có khả năng tạo ra chiếc máy ảnh – xung quang ta có rất nhiều thức chưa hòan thiện và thay vì phải xăm xoi vào chiếc máy ảnh thì ông lại tận hưởng món quà theo cách của mình.
Ngoài ra tôi còn tìm thấy những bài học do Eric Kim đưa lên mạng nói về cách Daido chia sẻ và hướng dẫn ông về chụp ảnh đời thường. Với trình độ tiếng Anh có hạn tôi xin dịch và chia sẻ cùng các bạn:

Bài dịch - Nguồn từ Eric Kim – Bao gồm 5 phần
Lần đầu tiên, tình cờ tôi biết được công việc của ông Daido Moriyama qua một người bạn và tôi còn nhớ bạn tôi nói ông là một thiên tài cũng như ảnh trắng đen của ông vậy.
Và lần đầu tiên xem ành của Daido tôi thực sự không hiểu. ảnh của ông có vẻ bị bó gọn và tùy tiển không có ý nghĩa. Những tấm bức ảnh nổi tiếng do ông chụp không cho tôi cảm thấy hứng thú, có thể nói rất buồn chán.
Tuy nhiên qua thời gian, những ảnh đó cứ in đậm vào tâm trí tôi và tôi vẫn không nghĩ ông ấy là một nhiếp ảnh gia chụp đời thường tuyệt vời trên thế giới. nhưng tôi lại ấn tượng với cảm quan độc đáo, lạ thường của ông (nó gần với William Klein – ông đi ngược lại với khuynh hướng chụp hình truyền thống). không chỉ vậy hình của Daido còn cho tôi hiểu thêm về cuộc sống, ảnh của ông thể hiện được cuộc sống thật, thường nhật trên thế giới.
Tôi biết các bạn có thể chán hoặc không thích những gì tôi viết dưới đây. Nhưng tôi biết những gì mà tôi viết thể hiện được đúng suy nghĩ của mình, và như một lời chào tạm biệt tôi gửi tới các bạn những bài học mà Daido Moriyama đã hướng dẫn tôi về chụp ảnh đời thường.

1- HÃY ĐỂ MÁY ẢNH LÀ NÔ LỆ CỦA BẠN
Rất nhiều nhiếp ảnh gia đường phố quan sát và bấm máy với chiếc máy ảnh cùng bộ gear của họ, và chúng ta thường nói về sự khác biệt giữa bấm máy DSLR và Rangfinder, sự khác nhau giữa ống kính Zoom và Fix, thậm chí cả những tính năng công nghệ được trang bị cho nó.
Tuy nhiên vào một ngày nào đó thì nhiếp ảnh nên là cái gì đó nói về bức ảnh – chứ không phải là nhìn qua máy ảnh. Araki một đồng nghiệp của Daido và cũng là một nhiếp ảnh gia nổi tiếng về chụp đời thường nói về cách Daido bắt chiếc máy ảnh làm nô lệ cho mình như thế nào trong quá trình ghi lại tư liệu cuộc sống đời thường:
“Nhiếp ảnh gia đã từng là nô lệ của chiếc máy ảnh, một chiếc máy tốt, ống kính tốt như Leica chằng hạn…..những điều này có phải là vấn đề cơ bản của nhiêp ảnh gia? Nhưng bằng một cách khác, Daido là một nhiếp ảnh gia bắt được cái máy phục vụ tận lực cho mình. Nhiếp ảnh không phải là chiếc máy ảnh.

Dĩ nhiên chúng ta cần máy ảnh. Nếu chúng ta viết một là thư tình lãng mạn thì ta cần một vài thứ gì đó để viết và cây viết chì hay viết bi cũng đều tốt thôi. Trong nhiếp ảnh cũng vậy Daido là người tiên phong trong việc này”
Có thể là bạn thực sự chưa biết, Daido là một người rất nổi tiếng chỉ sử dụng hầu hết các máy ảnh Compact Ricoh film trong suốt hơn 50 năm tác nghiệp ở Shinjuku – Tokyo với fim trắng đen. Và gần đây là máy ảnh KTS Ricoh GR seri. Ông chia sẻ tại sao ông thích sử dụng máy Compact hơn là máy SRL hay DSLR trong quá trình tác nghiệp.

“Nếu bạn sử dụng SLR bạn sẽ thấy thế này (giữ, đưa máy lên ngắm) và khi làm như vậy thì bạn phải lấy nét thật chính xác. Lúc đó khỏanh khắc mà bạn muốn ghi lại sẽ không như bạn cảm nhận. nếu bạn sữ dụng máy compact thì sẽ đơn giản hơn.
Hơn nữa nếu bạn đưa máy SLR lên ngắm, chụp thì rất nhiều người ở Shinjuku sẽ quay mặt đi hoặc lánh xa bạn. Một lợi điểm dễ thấy là khi sử dụng máy Compact bạn sẽ không quan tâm, lo lắng tới việc phải điều chỉnh máy trước khi chụp bạn chỉ cần đưa lên và chụp sau đó để máy làm công việc còn lại cho bạn”
Theo Daido điều này sẽ làm cho bạn tập trung vào việc cảm nhận hình ảnh và khỏanh khắc thay vì cứ phải mò mẫm với việc phải chỉnh máy như thế nào.
Không chỉ có như vậy, mà một lợi ích lớn hơn nữa khi chụp với máy ảnh Compact là có xu hướng ít phiền phức, nghiêm trọng hơn xo với SLR. Máy nhỏ khó bị phát hiện, tiếng màn sập êm nhẹ và trông nó giống như là một món đồ chơi hơn là một chiếc máy ảnh.
Vậy Daido đã khám phá ra gì ở máy ảnh Compact Ricoh film và Kỹ Thuật Số. tôi nghĩ đọan trích dưới đây sẽ chỉ ra ông ấy quan tâm thế nào tới cái máy ảnh và hơn nữa là nhiếp ảnh.

Người phỏng vấn Daido cho biết “ Tôi nghĩ ông ấy chẳng bao giờ mua máy ảnh cho mình, thường là ông mượn của ai đó và bằng cách nào đó nó trở thành máy của ông hoặc ai đó tặng cho ông”
Daido nói về Ricoh: “ Tôi có máy như là một món quà nhưng khi sử dụng nó thì đó là món quà rất tốt – tất cả các máy ản đều tốt, nó chỉ là phương tiện để chụp ra bức ảnh thôi”
Ông cho rằng nó chắc chắn không phải là phong cách của những nhiếp ảnh gia đã từng test qua hàng tá cái máy, ống kính và những cấu hình của chúng. Ông sử dụng ngay chiếc máy ảnh được đầu tiên đi ra ngòai và chụp những gì ông cảm thấy hứng thú..
Điểm quang trọng nhất của phần 1 là:

“Đừng quá quan tâm nhiều tới máy – hãy đi và chụp”

[TCI_support]

Sẽ dịch và post tiếp phần 2 vào ngày mai - các bạn vui lòng chờ

[TCI_support]

2- LANG THANG TRÊN PHỐ NHƯ CON CHÓ HOANG

Một trong những tấm hình làm cho Daido nổi tiếng là hình ông chụp một con chó hoang đang nhìn chằm chằm vào ông với ánh mắt đầy nghi ngờ, mãnh liệt. Và đó là điều mà Daido muốn nói trong cuộc phỏng vấn về bức hình này.

“Tôi chụp tấm này khi tôi đến Misawa ở Aomori làm việc cho tạp chí về máy ảnh. Tôi bước ra khỏi khách sạn vào buổi sáng để đi chụp thì bắt gặp ngay con chó đang ở đó. Ngay lập tức tôi chụp liền vài kiểu.
Sau đó trong phòng tối, tôi phát hiện ra - Ôi sao có thể tưởng tượng được sự biểu lộ cảm xúc của con chó đến vậy


Ảnh chụp nhanh luôn là những khỏanh khắc và ngay sau đó con chó là một phần của tôi – tôi thực sự được vinh danh cũng để so sánh với con chó đó” đến đây các bạn sẽ thắc mắc nhưng câu trả lời sẽ có khi bạn đọc hết phần này.
Nếu bạn đã xem những tấm ảnh tư liệu của Daido chụp đời thường ở Shinjuku – Tokyo thì thực ra ông ấy cũng vậy - như một con chó hoang.

Ông ấy lang thang trên phố hàng giờ, thực sự không có điểm đến cuối trong đầu. Ông đi đến tận cuối những con hẻm mà người khác sợ không dám tới, và ghi lại tất cả những gì ông thấy nó thú vị. Trong một cuộc phỏng vấn ông nói về sự lang thang của mình.

“ Thực sự tôi bước rất nhanh, tôi muốn ghi nhanh lại những gì chuyển động giữa tôi và thế giới bên ngòai. Khi tôi bước trên phố tôi trông giống như một con chó trên đường bời vì sau khi qua hết những phố chính tôi lại tiếp tục lang thang đến nhưng con phố nhỏ.

Nếu bạn sử dụng từ “ Chó Hoang” bạn có thể cảm nhận được cảm xúc của ông ấy trên phố cũng giống như nó vậy. Ông ấy nói về sức mạnh của sự đánh hơi, cảm nhận trong hàng lọat những hình tư liệu chụp tại Hongkong.

Luôn có một sức mạnh vô vàn trong nhiếp ảnh, đặc biệt là cảm xúc của nó, tôi yêu thích việc quan sát mọi người trong thành phố mà ở đó cảm xúc lạ thường luôn dâng trào. Tôi yêu thích tìm tòi những con hẻm đầy bí ẩn.

Những điểm cần lưu ý

- Khi chụp đời thường thì khả năng phán đóan, đánh hơi những tình huống, bât ngờ, may mắn sẽ sảy ra là rất quan trọng. Đừng bao giờ nghĩ là bạn phải có một điểm đến nào đó trong đầu khi chụp ảnh đường phố
- Tôi nghĩ điều này rất quan trọng đối với người đi nhiều và chụp ảnh đường phố. Nếu bạn từng ra nuớc ngòai và đến thăm một thành phố thì bạn có cảm giác là phải có trách nhiệm chụp nhiều địa danh của thành phố theo mốc thời gian ví dụ như tháp Eiffel. Nhưng theo kinh nghiệm của tôi thì đó là những nơi tệ nhất để chụp và nó không phải là những nơi tạo cho nhiếp ảnh sự hứng thú
- Vì vậy áp dụng cách “ Chó Hoang” còn tùy theo tình trạng tâm lý của chính bạn. Không đặt nặng mục tiêu và điểm đến. Cứ đi đến nơi mà tính hiếu kỳ của bạn nói bạn tới và đừng quên ghi lại những khỏanh khắc trên đường