Tây Bắc. Đất và Người

[Linh Nhu Khoa]

@-LNK: Em đi Hàm Rồng - Sa Pa chả có tấm nào như thế này cả (chắc tại em không dám ngắm hoa). Nay ngắm nhìn hoa của bác bỗng thấy sao đẹp thế.

Đẹp lắm bác Mèo ơi, hôm đó bác Cauan, bác Quangduy và em mê mẩn với hoa ở đó luôn, mà không có nhiều thời gian chụp hoa vì phải lên đỉnh cho kịp trước khi hoàng hôn buông xuống.

************************************************** **************

@QuyRauXanh: Cám ơn những hình ảnh về Phó Bảng của bác. Em rất thích ăn ngô, xem ảnh bác mà em thèm quá :D

@justinbe: Những em bé trong ảnh của bạn rất dễ thương. Cả "em lớn" cũng dễ thương không kém ;)

************************************************** **************

#1.250 - Hoàng hôn nhìn từ đỉnh Hàm Rồng - Sapa.

[QuyRauXanh]

Cảm ơn Bác @Linh Nhu Khoa nhé.

----------

Ở Phó Bảng, văn hóa sống của các dân tộc đã hòa trộn vào nhau, tạo nên những nét rất đẹp, rất đặc trưng. Màu của thời gian đã ngấm vào những bức tường đỏ màu đất núi, vào những cánh cửa nâu sần sùi và cả những mái ngói cổ liêu xiêu. Người Hoa và một số ít là người H'Mông đã sinh sống ở thị trấn này từ lâu. Đa số nhà ở đây là nhà trình tường, chỉ có một số là nhà gỗ. Nhà nối nhà, một màu đất đỏ của núi đồi, ngô vàng xếp giăng hàng dưới mái hiên, tầng nọ dưới tầng kia. Một cảnh sắc đặc trưng trong không gian thật tĩnh lặng.

#1.251 _ Phó Bảng, Đồng Văn, Hà Giang

[quangduy]

Những thông tin cùng cảm nhận của bác Quỷ thật bổ ích và hay quá!

#1252 - Tại chợ Bắc Hà, chỗ bán gia súc. Chắc là cả nhà đi chợ.

[QuyRauXanh]

Cảm ơn Bác @Quangduy nhé.

----------

Cũng có vài ngôi nhà, vì lý do nào đó (có lẽ do sự tiện dụng, do chưa đủ kinh phí, hoặc do không tìm được vật tư thay thế,...), mà chủ nhân của nó cũng đành phải chấp nhận sự lai căng trên phần mái; chấp nhận cho mấy miếng tôn lợp (chế tạo ở dưới xuôi) nó trèo lên trên đó. Tuy nhiên các bộ phận còn lại thì vẫn mộc mạc, bản lĩnh và đầy bản sắc, không lẫn vào đâu. Tôi cũng thấy thích thú khi ngắm nhìn cái kiểu kiến trúc "hòa nhập mà không hòa tan" này.

#1.253 _ Phó Bảng, Đồng Văn, Hà Giang

[cangcam]

Xem ra cùng một chuyến đi , cùng là chụp ảnh nhưng về góc độ tìm hiểu thì mỗi người một sở thích, thấy bác quỷ thích tìm hiểu về văn hóa và tập tục con người dân tộc mỗi vùng đi qua . Em cũng như bác lần đầu đến hà giang ấn tượng với những bức tường đá , những hàng rào đá , những bờ ruộng đá của người dân tộc nơi đây , mà nói chính xác là người mông , từ cái ấn tượng đấy để rồi biết được cái lý , cái lẽ sống của người mông , nhìn hàng rào đá người ta biết tính cách lẽ sống của người chủ . Mỗi vật dụng cuộc sống của người tộc ta đều nhận ra nó đơn giản là một nhu cầu bộc bạch hay là những qui luật đúc rút hàng đời làm như thế là tốt để chung sống với sự khắc nghiệt của mảnh đất nơi đây. Họ đơn giản chỉ tận dụng những gì có của thiên nhiên chống lại cái tai quái của thiên nhiên , đến lần sau đi lên nhìn thấy sự khác biệt bởi tốc độ du nhập của người kinh , họ sử dụng nhiều vật liệu , vật dụng mới ....nó đan xen nhiều hơn trên những nếp nhà của họ. Em không tìm hiểu nhiều mọi cái chỉ cảm nhận từ những gì đi nhìn thấy và nhìn lại. Có một điều em thắc mắc khi bác nói là cuộc sống của họ có sự đan xen giữa người mông và người hoa. Còn theo tìm hiểu và nói chuyện trực tiếp với một trưởng bản người mông , thì người mông xuất phát là tộc người ở quảng đông quảng tây trung quốc , do cuộc sống ho du canh du cư sang việt nam , và bản thân họ tự phân biệt có 3 chủng mông và đi theo 3 con đường khác nhau đến việt nam , dẫn đến sự phân bố các tộc mông trên các địa bàn cũng khác nhau trên nước ta, đến giờ có ở ta phân loại là mông trắng , mông đỏ và người dao. Những điểm này em có đối chiếu sơ bộ thấy khá đúng với tài liệu văn hóa. Phó bảng trước là thị trấn sầm uất nhưng vẫn thuộc cái quản của vua mèo họ vương ở sà phìn , hẳn đến đó bác cũng nghe hướng dẫn viên nói về câu chuyện nhà vương thu phục lòng người phó bảng , phố cáo để thống lĩnh cả dải đất biên cương nhưng sang bắc hà lại là dòng họ Hoàng thống lĩnh. Cái lý của người mông như viên đá họ dựng lên, em không thấy hoặc chưa thấy điểm đan xen hoa mông là thế nào , bác có thể lý giải điểm này cho em với, để quay lại lần sau sẽ tìm hiểu xem sao.

[khaivinh1]

em trở lại SaPa với các bác
#1.254: hoa SaPa


#1.255

[Linh Nhu Khoa]

Em lên thêm một ảnh có lối đi hình chữ S gần Y Tý cho bác Meodihia tiếc chơi nè ;)

#1.256 - Trên đường lên Y Tý (gần tới Y Tý).

[meodihia]

Có một điều em thắc mắc khi bác nói là cuộc sống của họ có sự đan xen giữa người mông và người hoa. Còn theo tìm hiểu và nói chuyện trực tiếp với một trưởng bản người mông , thì người mông xuất phát là tộc người ở quảng đông quảng tây trung quốc , do cuộc sống ho du canh du cư sang việt nam , và bản thân họ tự phân biệt có 3 chủng mông và đi theo 3 con đường khác nhau đến việt nam , dẫn đến sự phân bố các tộc mông trên các địa bàn cũng khác nhau trên nước ta, đến giờ có ở ta phân loại là mông trắng , mông đỏ và người dao. Những điểm này em có đối chiếu sơ bộ thấy khá đúng với tài liệu văn hóa. Phó bảng trước là thị trấn sầm uất nhưng vẫn thuộc cái quản của vua mèo họ vương ở sà phìn , hẳn đến đó bác cũng nghe hướng dẫn viên nói về câu chuyện nhà vương thu phục lòng người phó bảng , phố cáo để thống lĩnh cả dải đất biên cương nhưng sang bắc hà lại là dòng họ Hoàng thống lĩnh. Cái lý của người mông như viên đá họ dựng lên, em không thấy hoặc chưa thấy điểm đan xen hoa mông là thế nào , bác có thể lý giải điểm này cho em với, để quay lại lần sau sẽ tìm hiểu xem sao.

Thưa bác @cangcam!
Vấn đề bác nêu em xin mạo muội giải thích thế này: Về lịch sử nguồn gốc của người H'Mông (hay người Mèo/Mông) đang sinh sống tại VN ta tạm thời chưa bàn đến chỉ thống nhất gọi là người H'Mông Việt Nam (có tài liệu còn nói thế này: ...Năm 1855 khi bị quân Thanh truy sát xuống tận Vân Nam, người Miêu cùng đường đã phải kéo xuống Miến Điện và Đông Dương. Trong đó đến VN là khoảng 6ooo người kéo vào Đồng Văn ở gần biên giới. Và từ đó một nhóm người Miêu của Trung Hoa định cư sinh sống trên các thung lũng của miền núi phía Bắc VN và được gọi theo cách của người Việt Nam là người H'Mông/Mông/Mèo). Còn về người Hoa đang sinh sống ở Phó Bảng đúng như bác Quỷ đã mô tả là sống xen với người H'Mông ở đây. Những người Hoa này họ coi mình thực sự là người Việt Nam (chứ không phải gốc VN - Em đã trực tiếp nói chuyện và bác Quỷ cũng kết thân với một gia đình như thế ở Phó Bảng) và theo nguồn dongvan.gov.vn thì xuất xứ người Hoa ở Phó Bảng là thế này: "Sà Phìn là trung tâm quyền lực của người Mông Đồng Văn, nhưng ngoại trừ dinh thự nhà Vương, ở xung quanh thời đó vẫn không hề có bản làng của thứ dân nào cả. Một thứ quyền uy tối thượng và biệt lập. Thủ phủ thật sự của Đồng Văn thực tế đóng ở Phố Bảng, cách Sà Phìn 13km đường đèo. Trước khi Hòa ước Pháp - Mèo (được ký tháng 10/1913), đường vào Phố Bảng rất hẹp, chỉ đủ chỗ cho đoàn ngựa thồ xếp hàng một lên đèo xuống dốc. Hòa ước ký xong, người Mông nhất mực từ chối đi phu, đi làm xâu, người Pháp phải thuê người Hán ở khu Tổng Cản, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc đối diện với Phố Bảng sang bạt núi, mở rộng đường. Sau đó, họ lại thuê người Khách (người Hẹ ở Quảng Đông, Trung Quốc) qua đẽo đá xây nên đồn Phó Bảng, thiết lập sự chiếm đóng và cai quản.
...
Đường về xuôi khó khăn, thuốc phiện Đồng Văn thường được bán sang Trung Quốc đổi thành ngựa to, lừa tốt, vải lanh từ Vân Nam, muối, gạo đường... từ Quảng Tây và quay trở lại Đồng Văn, tất tật đều qua ngả Phố Bảng. Để khóa chặt cửa ngõ mậu dịch tự do và dòng chảy thuốc phiện sang Trung Quốc, Pháp phải cố sống cố chết giành cho được quyền quản lý Phố Bảng và mở đường về miền hạ Hà Giang, từ đó về xuôi nhằm tận thu thuốc phiện tiêu thụ nội địa.
Ý đồ của Pháp, thương nhân Hoa Hán phát hiện ra ngay. Làm đường, xây đồn Phố Bảng xong, cả người Hán Vân Nam lẫn người Hẹ Quảng Đông đều không chịu về nước mà tìm cách ở lại Phố Bảng chiếm đất lập phố, buôn bán tấp nập (cho đến tận ngày nay). Không lâu sau, Phố Bảng đã khá sầm uất, buôn bán nhộn nhịp, được mệnh danh là Hồng Kông thứ hai trên cao nguyên đá".

#1.257- Hai mẹ con người Hoa ở Phó Bảng (bên phải)

[cangcam]

@bác mèo : hihihi, ý em là bản chất họ đều là các tộc người trung quốc du cư sang ta nên có chi là đan xen ,bản chất của người dân tộc là không hòa nhập, họ thiên về giá trị sử dụng nhưng luôn co cụm bản làng sắc tộc , ai đã ra đi hay kết hôn ngoại tộc thì chẳng bao giờ trở lại, cũng giống như em đi học với thằng bạn người tày với nó kinh có tốt mấy thì cũng chẳng là anh em , nhưng thằng tày vừa lừa cái đồng hồ của nó thì mãi là anh em. Nên thứ quyền lực mà các vua mèo có không chỉ là quyền lực thông thường mà là sự sùng kính . Cái này Bác Hồ cũng chịu và chấp nhận cái cõi riêng đấy trong cái cõi chung của mình bằng cách hợp thức hóa nó vào bộ máy chính quyền. Nên em thiết nghĩ cái mà mình nhìn thấy nghĩ là đan xen giao thoa thực ra là cái gốc chung mà thôi.(chỉ là lạm bàn theo những gì thấy và suy ra , thấy các bác tìm hiểu khá kỹ trong chuyến đi nên em mạn phép chuyện tý để mở rộng thông tin , sorry nếu làm loãng mạch ảnh của mọi người )

[MrRai]

cảm giác chung có lẽ là xem hình là muốn vác balo lên và đi