Bài này tôi sẽ đúc kết một số kiến thức các bạn đã đọc qua để ứng dụng vào thực tế một cách hiệu quả. Đừng quá quan trọng vấn đề dù có thể chiếc máy ảnh có thể rất phức tạp. Những nội dung ở viết ở đây mang nhiều khái niệm mang tính cá nhân. Hy vọng giúp các bạn mới chơi ảnh cảm thấy chiếc máy ảnh trên tay mình trở nên đơn giản hơn, có thể dành nhiều hơn thời gian để nâng cao thú vui của mình.
Click vào link để xem những nội dung post sau
Kỹ thuật chụp đêm (22-12-2011)
Một khó khăn lớn nhất khi bắt đầu chụp ảnh đó là lượng phơi sáng. Hiểu đơn giản đó là độ sáng của một bức ảnh. Yếu tố này chủ yếu hiệu chỉnh bằng tốc độ chụp và khẩu độ. Một lượng ánh sáng vào nhiều hơn sẽ làm cho bức ảnh sáng lên và ít hơn sẽ làm bức ảnh tối đi. Rất nhiều bạn thắc mắc thế nào là bức ảnh đúng sáng. Với tôi thì không có khái niệm đúng sáng, chỉ có khái niệm chụp được ảnh với độ sáng đúng theo ý đồ của người chụp.
Với những chiếc máy ảnh hiện nay thông thường luôn có sẵn chức năng đo sáng. Nhưng cũng có rất nhiều người bắt đầu chơi ảnh bị rắc rối với chức năng này. Nếu hiểu được cơ chế đo sáng hay máy đã đo sáng như thế nào thì bạn mới đọc hiểu được hiển thị mức đo sáng trên máy. Máy đo sáng bằng cách đo cường độ ánh sáng vào máy , dựa trên cường độ sáng , tốc độ , khẩu độ ,iso … nói gọn là thông số chụp để tính toán lượng sáng sẽ vào máy. Lượng sáng này sẽ so sánh với một lượng sáng qui chuẩn để hiển thị trên thanh đo sáng. Lượng sáng qui chuẩn chính là đo ánh sáng từ tấm gray card 18%. Nghĩa là khi bạn chỉnh thông số chụp trên máy , nếu vạch báo sáng nằm ở vị trí 0 ( nhiều người hay nghĩ nhầm vị trí này là đúng sáng ) thì tấm ảnh của bạn sẽ có độ sáng tương tự như tấm gray card 18%. Do đó tùy từng điều kiện chụp cụ thể thì vạch báo sáng phải nằm ở vị trí thích hợp thì mới gọi là đúng sáng. Khi bạn đo sáng môi trường sáng mạnh thì vạch này phải nằm ở vị trí +Ev, càng sáng thì +Ev càng nhiều. Khi đo ở môi trường ánh sáng tối hơn thì vạch đo sáng phải ở vị trí –Ev, càng tối –Ev càng nhiều.
Khi chụp với chế độ tự động hay bán tự động ( Av,Tv….) thì máy sẽ thiết lập thông thông số sao cho ảnh bạn chụp ra tương đương với tấm gray card 18%. Nên máy kèm theo chức năng bù sáng để giúp bạn bù lại cái hạn chế của chức năng đo sáng. Lấy tấm gray card 18% làm chuẩn. Nếu chụp nơi có độ tương phản sáng hơn thì phải bù theo hướng +Ev thì ảnh mới sáng lên như bạn thấy bên ngoài. Nếu không bù thì ảnh sẽ bị đưa độ sáng về tương đương gray card 18% nên ảnh sẽ thiếu sáng. Cũng vì lý do này nhiều bạn hay thắc mắc em chụp ngoài trời nắng to mà ảnh nó cứ tôi tối thế nào. Ngược lại khi chụp với nguồn có độ tương phản tối hơn thì phải bù sáng theo hướng –Ev. Nếu không bù thí ảnh ra sẽ sáng lên tương đương với grey card 18%. Từ đây ta có thể kết luận nếu đo vào tấm grey card 18% hoặc tương tự thì không cần phải bù. Một chiêu thức nhiều bạn hay áp dụng là đo vào lòng bàn tay. Với những bạn da tay tương đương grey 18% thì không cần bù. Nếu trắng hơn hay đen hơn thì bạn tự tìm hiểu xem bù bao nhiêu thì vừa để dành khi nào cần đo thì biết mà bù.
Một yếu tố nữa cũng làm một số bạn đau đầu là sự đa dạng của cách lấy ánh sáng vào máy để đo sáng. Thông thường sẽ có 3 dạng chính. Nếu lấy ánh sáng trung bình trên toàn khung hình thì gọi là Matrix Metering ( đa điểm ) , nếu lấy sáng một vùng nhỏ xung quanh tâm điểm thì gọi là Center Metering ( vùng trung tâm ), và cuối cùng là lấy sáng từ một điểm gọi là Spot Metering ( đơn điểm). Tùy theo nhu cầu bạn sẽ chọn phương cách đo phù hợp.
Đọc đến đây chắc hẳn nhiều bạn có thể vẫn còn thấy đo sáng sao rắc rối. Bài tiếp theo tôi sẽ đưa ra một bài thực hành để các bạn dễ hiểu hơn.