Santa Fe - Vùng đất của Đức Tin

Khi xuân về, đầu tháng 5, vợ chồng em làm một chuyến hành hương ngắn 2 ngày đến Tp Santa Fe, thủ phủ bang New Mexico, miền Tây Nam Hoa Kỳ.
https://live.staticflickr.com/65535/...9b662f15_b.jpgSanta Fe, NM by Joseph luong, on Flickr

Em đáp máy bay từ Toronto đến Albuquerque (“ao-bu-cớt-ki”) và thuê xe từ đây đi đến Santa Fe. Lý do không đến thẳng Santa Fe là vì phi trường Albuquerque lớn hơn nên có nhiều hãng & chuyến bay nên thuận tiện hơn. Nếu nghe thấy quen quen cái tên Albuquerque thì đây chính là nơi tổ chức cuộc bay kinh khí cầu nổi tiếng thế giới hàng năm mà bác Văn Khoa đã đến chơi và đăng ảnh năm ngoái.

Albuquerque cách Santa Fe khoảng 1h lái xe về hướng Bắc. Nếu từ Cali thì mất khoảng chừng 12h. Cũng vì lý do xa xôi này nên mấy lần em đã đến Cali và tính lái xe đi nhưng rốt cuộc lại thôi. Lần này 2 vc đặt hotel ở Albuquerque và sáng thì lái đi Santa Fe chiều tối thì về nghỉ.

Đến với Santa Fe em sẽ ghé 3 nơi chính:

• Cathedral Basilica of St. Francis of Assisi - Vương Cung Thánh Đường Chánh Tòa Thánh Phanxicô thành Assisi
• Loretto Chapel - Nhà nguyện Loretto
• El Santuario de Chimayo – Linh địa Chimayo, người Việt quen gọi là Nhà nguyện/Nguyện đường Hố Cát

Chuyến đi này em chỉ mang theo a7iii + zeiss 55mm
https://live.staticflickr.com/65535/...b3cc8a5e_c.jpg

Em mời các bác xem một vài tấm ảnh Santa Fe và vừa nghe em kể sơ qua về Tp Đức Tin này.

https://live.staticflickr.com/65535/...7deb0af1_c.jpgSanta Fe, NM by Joseph luong, on Flickr



Santa Fe, tiếng Anh nghĩa là Holy Faith, em tạm dịch là Đức Tin hay Niềm Tin là một thành phố lập nên bởi người Tây Ban Nha vào năm 1610. Sau khi Mexico giành độc lập từ TBN thì Santa Fe trở thành thủ phủ của tỉnh Nuevo México, México. Đến 1848 với hòa ước Guadalupe Hidalgo chấm dứt chiến tranh Hoa Kỳ - Mexico thì Mexico đã nhường lại một phần đất rất lớn cho HK. New Mexico trở thành vùng lãnh thổ (territory) của Hoa Kỳ và mãi đến 1912 mới sát nhập trở thành tiểu bang thứ 47 của USA.

https://live.staticflickr.com/65535/...41961cdb_b.jpgSanta Fe, NM by Joseph luong, on Flickr


Về lịch sử của Giáo hội Công Giáo thì các thừa sai dòng Phanxicô đã đặt chân đến miền đất này vào năm 1539 với sứ mạng rao giảng Tin Mừng cho thổ dân Bắc Mỹ nói chung, bộ lạc Pueblo nói riêng. Nhưng vào năm 1680 đã xảy ra một cuộc xung đột lớn giữa người Pueblo và người TBN định cư và các tu viện, nhà thờ bị phá hủy, nhiều nhà truyền giáo đã tử đạo. Phải đến 12 năm sau thì các thầy dòng mới có thể tiếp tục lại công việc truyền giáo của mình.

https://live.staticflickr.com/65535/...61691198_b.jpgSanta Fe, NM by Joseph luong, on Flickr




Sau 3 lần đổi chủ (thuộc địa TBN -> Mexico -> lãnh thổ HK) vào ngày 19 tháng 7, 1850 Giáo Hoàng Pius IX thiết lập Giáo phận Tông Tòa (Vicariate Apostolic) New Mexico và bổ nhiệm Giám Mục (Bishop) Jean Baptiste Lamy làm Giám Mục Giám Quản. Khi đến đây Đức Cha Lamy đã cho xây cất thêm nhà thờ, thành lập thêm nhiều xứ đạo mới, xây dựng nhiều trường học và bệnh viện. Ba năm sau Santa Fe trở thành Giáo phận Chính tòa (Dioscese) và 12 tháng 2, 1875 thì được nâng lên Tổng Giáo phận (Archdiocese).

https://live.staticflickr.com/65535/...21710f0c_b.jpgSanta Fe, NM by Joseph luong, on Flickr

Có em hóng để đoc và xem ảnh tiếp của bác đây.

Quote:

---

Được gửi bởi ASAV

Có em hóng để đoc và xem ảnh tiếp của bác đây.

---

Cám ơn bác ASAV ghé qua. Hôm qua có chút thời gian rảnh nên em start post. Hôm nay có thêm free time nên em tiếp tục vừa soạn hình vừa post luôn.

Em xin tiếp tục dạo phố Santa Fe.

Giáo phận tông tòa vs. giáo phận chính tòa:

Giáo phận Tông tòa – Vicariate Apostolic: là phần đất không có Giám Mục riêng, nằm trực tiếp dưới quyền điều hành của Đức Giáo Hoàng. Giáo Hoàng gởi một vị đại diện thay mặt ngài đến nơi đó lo việc điều hành cho ngài (Đại diện Tông tòa). Giám Mục Đại diện Tông tòa không có ngai tòa riêng, cũng không có nhà thờ Chính Tòa. Trên nguyên tắc, giáo phận tông tòa là một thứ giáo phận tạm thời, cho dù trong thực tế có thể kéo dài cả hằng thế kỷ (như VN ta).

Giáo phận Chính tòa – Dicocese: Có Giám Mục riêng và vị GM có quyền trực tiếp điều hành giáo phận của ngài. Đức Giáo Hoàng không trực tiếp điều hành giáo phận chính tòa. Trong mỗi giáo phận sẽ có một nhà thờ Chính Tòa (Cathedral), nơi đặt ngai tòa của vị Giám Mục.
(theo Josephdao Blog – 31/1/2010)

Chuyện bên lề: Các thừa sai đến VN giảng đạo từ năm 1533. Mãi đến 9/9/1659 (tức là hơn 1 thế kỷ sau) thì VN mới thiết lập 2 giáo phận truyền giáo đầu tiên với 2 GM làm Giám quản tông tòa là Đàng Trong và Đàng Ngoài. Phải đến hơn 4 thế kỷ sau, 24-11-1960, Giáo Hoàng Gioan XXIII chính thức thiết lập hàng Giáo Phẩm Công Giáo VN.

https://live.staticflickr.com/65535/...5247e4f1_b.jpgSanta Fe, NM by Joseph luong, on Flickr

Nhìn kiến trúc giống kiểu của Ai Cập nhỉ
Nhà cát ^^

VCTĐ Chánh Tòa Thánh Phanxicô thành Assisi – Cathedral Basilica of St Francis of Assisi

https://live.staticflickr.com/65535/...e0b5a796_b.jpgCathedral Basilica of St. Francis by Joseph luong, on Flickr

Nhà thờ Chánh Tòa T. Phanxicô là điểm đến đầu tiên trong chuyến hành hương này. Mời các bác cũng dạo xem bên ngoài của nhà thờ.

https://live.staticflickr.com/65535/...56ce0629_b.jpgCathedral Basilica of St. Francis by Joseph luong, on Flickr


Vương Cung Thánh Đường và Nhà thờ Chánh tòa là gì?

Vương Cung Thánh Đường – Basilica: những ngôi giáo đường cổ xưa, có tính lịch sử lâu đời và có tầm quan trọng lớn về mặt tâm linh. Vinh dự này chỉ được Đức Giáo Hoàng chính thức chỉ định mà thôi.
Xét về mặt truyền thống, có một sự khác biệt giữa một Đại VCTĐ (major Basilica) và tiểu VCTĐ (minor basilica). Bảy Đại VCTĐ đều ở Roma: VCTĐ Thánh Phêrô Vatican, VCTĐ Thánh Gioan Laterano, VCTĐ Đức Bà Cả, VCTĐ Thánh Phaolô Ngoại Thành, VCTĐ Thánh Lawrence, VCTĐ Thánh Sebastian, VCTĐ Thánh Giá thành Giêrusalem.
Một tiểu VCTĐ chính là bất kỳ ngôi giáo đường quan trọng nào khác hiện có ở Rome hay tại khắp nơi trên thế giới vốn được chính thức nhận được danh xưng “Basilica” do chính Đức Giáo Hoàng ban ra.

Ở Việt Nam hiên nay có 4 VCTĐ: VCTĐ Chánh Tòa Đức Bà ở Sài Gòn (năm được nâng lên VCTĐ: 1959), VCTĐ Đức Mẹ La Vang ở Quảng Trị (1961), VCTĐ Phú Nhai ở Nam Định(2008) và VCTĐ Sở Kiện ở Hà Nam (2010)

Nhà thờ Chánh Tòa – Cathedral: xuất phát từ tiếng La Tinh “cathedra”. Tượng trưng cho vị thế và uy quyền của vị Giám Mục và là nơi mà vị GM cư ngụ trong khu vực thuộc quyền cai quản của ngài. Chỗ ngồi của vị GM được tọa lạc bên trong Nhà thờ Chánh Tòa gần bên cạnh bàn thờ và có huy hiệu của vị Giám Mục đó.
(trích "Thế nào là sự khác biệt giữa Basilica, Cathedral và Shrine?" Anthony Lê trên vietcatholic.net)

https://live.staticflickr.com/65535/...23c41e17_b.jpgCathedral Basilica of St. Francis by Joseph luong, on Flickr

Nhà thờ Chánh tòa Th Phanxicô được xây từ năm 1869 - 1886, tức là 18 năm sau khi Giám Mục Lamy đến vùng đất này. Nơi chọn là nhà thờ La Parroquia (tiếng Anh nghĩa là Parish church, tiếng Việt là nhà thờ Giáo Xứ). Nhà thờ La Parroquia được xây với gạch adobe- gạch bùn như các tấm hình nhà cửa Santa Fe em post ban đầu và nhà thờ này vốn được xây trên nền của nhà thờ nhỏ khác đã bị phá hủy trong cuộc nổi dậy 1860 của dân Pueblo.
Nhà thờ Th. Phanxicô ngày nay được xây với gạch đá và lớn hơn nhà thờ La Parroquia. Một phần nhà nguyện của La Parroquia vẫn còn giữ lại bên trong đến ngày hôm nay.

https://live.staticflickr.com/65535/...2c7ab4f5_b.jpgCathedral Basilica of St. Francis by Joseph luong, on Flickr

https://live.staticflickr.com/65535/...ac0766a8_b.jpgCathedral Basilica of St. Francis by Joseph luong, on Flickr


Nếu các bác nhìn ở tháp chuông sẽ thấy hình như chưa hoàn tất hay thiếu cái gì. Quả thật hai tháp chuông vẫn còn cái đỉnh chưa được xây. Lý do em được biết là vì nguồn vốn xây nhà thờ đã cạn nên đành hoãn lại vô thời hạn.

https://live.staticflickr.com/65535/...160974d2_b.jpgCathedral Basilica of St. Francis by Joseph luong, on Flickr

Chuông trong hai tháp này vẫn được đánh đều đặn mỗi ngày.
https://live.staticflickr.com/65535/...52c68bd5_b.jpgCathedral Basilica of St. Francis by Joseph luong, on Flickr

Đây là thiết kế của tháp chuông em chụp lại từ sách. Nếu hoàn tất thì có lẽ cao gấp đôi tháp hiện nay. Hình người đàn ông ở góc trái bên trên là Giám Mục Lamy.
https://live.staticflickr.com/65535/...2c5b3987_c.jpg2019-05-13_01-05-57 by Joseph luong, on Flickr

Và dưới là đoạn video ngắn em quay khi tháp chuông đanh được đánh ngày hôm ấy. Âm nghe thanh và vang xa.
https://www.youtube.com/watch?v=h7JR...ature=youtu.be

Hi bác Joseph Luong,

Bác lại đi hành hương nữa à! Hình bác chụp đẹp, bác lại tả rất là chi tiết. Em rất thích xem những cuộc hành huơng của bác. Đọc xong cái thread của bác, em có cảm tưởng là mình không cần đến đấy nữa vì xem và đọc mầy bài tường thuật của bác là đủ lắm rồi. Năm ngoái em đi Fatima sau khi đọc chuyến hành huơng Fatima của bác và em save rất nhiều thời gian. Cám ơn bác nhé!

Em tiếp tục đón chờ phóng sự của bác.

SG