Flash Photography, Flash mettering (TTL , A-TTL, E-TTL, E-TTL II)

[Atkinson]

Khi trang bị các accessories cho chiếc (D)SLR của mình, sau những gam ống kính thì ta thường nghĩ đến một chiếc đèn flash. Đây hẳn là một thiết bị k0 thể thiếu và nếu biết tận dụng nó thì sẽ phát huy nhiều lợi ích trong nhiếp ảnh.

Bản thân tôi cũng ít khi chụp với flash, và khi bắt đầu sử dụng flash unit cũng rất lúng túng và hầu như đặt ở chế độ Auto (hoặc P). Vì vậy, kinh nghiệm sử dụng flash của tôi k0 nhiều, đồng thời việc sử dụng flash cũng cực kỳ đa dạng và linh hoạt, tùy hoàn cảnh và sự sáng tạo của người chụp.

Trong topic này, tôi chỉ muốn trao đổi với các bạn những điều cơ bản liên quan đến flash photography. Còn những tình huống cụ thể thì chúng ta đã có các topic, nơi bình luận, mổ xẻ cho từng bức ảnh.

Nội dung trích lược chủ yếu từ trang Web www.photonotes.org của tác giả NK Guy. Riêng phần về flash được viết rất chi tiết, tổng cộng trong 3 parts. Nhưng tôi chỉ tham khảo một số nội dung cơ bản nhất. Các bạn có thể xem thêm và cùng trao đổi.

[Atkinson]

1. Flash Guide Number

Năng lực làm việc của một flash unit được đánh giá qua chỉ số Guide number (GN). Thông số này cho biết cự ly xa nhất (hay tầm hoạt động) của một đèn flash là bao nhiêu met (hoặc feet), ứng với một giá trị khẩu độ và ISO cho trước. Thông thường, ISO được chọn tham chiếu là ISO 100.

Ví dụ: Flash 550EX có GN là 55 (met). Tại ISO 100, ta có thể xác định khoảng cách lớn nhất mà đèn này có thể bao phủ ứng với từng khẩu độ ống kính theo công thức:


distance = GN / f-stop (or)
f-stop = GN / distance

Nếu tính toán với film có độ nhạy là ISO 200, thì GN của flash tương ứng tăng thêm 1.4 lần, tức 55x1.4 (met)

Lưu ý rằng distance ở đây k0 phải là khoảng cách từ camera tới subject mà là khoảng cách từ flash tới subject. Hãy hình dung, nếu flash gắn ở vị trí thông thường trên camera thì hai khoảng cách này có thể coi là như nhau. Tuy nhiên, nếu flash đặt ở một vị trí khác (liên kết với camera qua cable hoặc thiết bị k0 dây), hay gắn trên camera mà bouceleen trần nhà hoặc tường thì khoảng cách này sẽ được tính theo dọc "đường đi" của ánh sáng flash.

Tôi k0 có ý định đi sâu hơn vào điểm này bởi hiện nay chúng ta đều sử dụng các máy có kỹ thuật đo sáng cho flash (flash mettering) tự động. Vì thế, k0 phải lúc nào flash cũng phải làm việc với công suất lớn nhất. Công thức trên chỉ áp dụng khi ta dùng flash ở chế độ manual để tính toán độ mở hay cự ly chụp thích hợp. Nhưng đã đầu tư một số tiền lớn cho body và flash thì nên tận dụng những kỹ thuật đo sáng flash sẵn có. Việc sử dụng ở chế độ manual là rất hãn hữu.

Vì vậy, nếu k0 muốn, ta cũng có thể quên cái công thức kia đi, và chỉ cần nhớ giá trị GN như một thông số tham khảo khi đi chọn mua flash. Flash có GN càng lớn thì càng khỏe và càng mắc tiền hơn.

[Atkinson]

2. Flash photography

Việc chụp ảnh với flash tuy cũng chỉ diễn ra trong chớp mắt, nhưng thực tế là quá trình diễn ra phức tạp hơn vì cùng một lúc, camera phải làm việc với 2 nguồn sáng khác nhau: Nguồn sáng môi trường (ambiance) và nguồn sáng của flash. Sự khác nhau là ở chỗ ambiance light là nguồn sáng liên tục, còn flash light là nguồn sáng tức thời. Tính chất "liên tục" và "tức thời" ở đây là so với thời gian phơi sáng của bức ảnh. Do đó, quá trình đo sáng, phơi sáng cũng sẽ khác với khi chụp k0 có flash.

Điều này thể hiện rõ hơn khi ta xem xét trường hợp chụp flash ở tốc độ dưới X-sync.

Khi chụp ảnh k0 dùng flash, ta có thể thay đổi sự phơi sáng của bức ảnh bằng việc thay đổi một trong ba yếu tố tốc độ chụp, khẩu độ, ISO khi giữ nguyên hai yếu tố còn lại.
Khi chụp với flash, nhiệm vụ của flash chủ yếu là soi sáng tiền cảnh và do thời gian phát xung của flash cực ngắn nên việc thay đổi tốc độ chụp sẽ k0 làm thay đổi sự phơi sáng của tiền cảnh mà chỉ làm thay đổi sự phơi sáng của hậu cảnh, hay những nơi k0 bị ảnh hưởng của flash.

Nói cách khác, tốc độ chụp k0 chịu sự tác động của nguồn sáng tức thời mà chỉ có tác dụng đối với nguồn sáng liên tục mà thôi.

Thực vậy, khi chụp một người ngoài trời tối, phải dùng flash để đánh sáng. Nếu thấy chủ thể quá sáng (do đo sáng flash sai, hoặc dùng flash manual) mà bạn tăng tốc độ chụp lên cao hơn thì cũng k0 cải thiệt được tình hình. Chủ thể vẫn bị quá sáng cho dù background có tối hơn. Cách giải quyết là giảm ISO, khép sâu khẩu độ hoặc lùi ra xa chủ thể hơn (giả định công suất flash không đổi). Nếu thấy vẫn còn tối thì dù bạn có giảm tốc độ chụp đi thì chủ thể cũng chỉ sáng hơn 1 chút nhưng đó là do k0 có tác dụng của flash và được phơi sáng lâu hơn. Nhưng nếu đủ sáng thì có thể ảnh bị rung nhòe. Trong tình huống này, có nghĩa là flash của bạn đã phát hết công suất mà vẫn k0 đủ đáp ứng yêu cầu. Cách khắc phục là mở ống kính lớn hơn, tăng ISO, hoặc tiến lại gần chủ thể hơn.

Bạn cũng đừng ngạc nhiên rằng khi bật flash lên rồi mà đồng hồ đo sáng trong viewfinder vẫn báo thiếu sáng (chế độ M), hoặc cho những cặp thông số với f-stop rất nhỏ (mở lớn) và tốc độ chụp rất chậm (chế độ ưu tiên tốc độ / khẩu độ). Bởi khi half press để đo sáng, camera chỉ đo sáng ambiance còn việc đo sáng cho flash thì lại diễn ra ngay trước khi flash nổ, hoặc sau khi có ánh sáng phản xạ của flash từ chủ thể.

Cái đó tùy vào việc chế độ đo sáng flash trong camera của bạn là loại nào TTL, A-TTL, E-TTL ...

[ducnc]

Bravo bác AT, tôi cũng lờ mờ vụ GN và ETTL lắm. Chờ xem tiếp bài viết của bác, thank U. :up:

[paganini]

Bác Ducnc đóng học phí chưa chưa vây. Hoakts ơi, Làm việc.

[Atkinson]

3. Flash mettering systems

Như trên đã nói, việc camera phải làm việc với 2 nguồn sáng khác nhau thì công việc đo sáng cũng chia làm 2 phần rõ rệt. Đo sáng ambiance và đo sáng flash. Việc đo sáng ambiance diễn ra như bình thường với mục đích cho bức ảnh đủ sáng kể cả background. Việc đo sáng flash nhằm mục đích điều khiển công suất phát sáng của flash một cách hợp lý. Để hiểu rõ nguyên lý, chúng ta chỉ giới hạn xem xét trong trường hợp chụp flash ở tốc độ dưới X-sync cho đơn giản hóa vấn đề.

3.1 Flash duration


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/flash.jpg

Trong thực tế thì flash k0 nổ tức thời như hình minh họa trên mà cường độ phát sáng của flash sẽ tăng dần từ khi được kích hoạt, đạt tới cường độ lớn nhất rồi giàm dần. Tức là nó đi theo một đường parabol. Nếu coi đường parabol này như một trái núi thì thời gian để "leo" từ bên trái (cường độ = 0), qua đỉnh parabol (cường độ = max), rồi "tụt xuống" bên kia (cường độ = 0) gọi là flash duration max Tmax.

Nếu flash duration = Tmax thì coi như flash đã phát hết công suất.

Do chỉ xem xét trong khoảng thời gian Tmax này, nên việc phát sáng của flash được coi như một nguồn sáng "liên tục" và flash duration càng dài thì subject (ảnh) càng nhận được nhiều ánh sáng.


http://img.photobucket.com/albums/v600/MrBean/Articles/flashdur1.jpg

Việc đo sáng flash chính là nằm ở chỗ camera quyết định flash duration sẽ kéo dài bao lâu. Nếu thấy flash đã đủ làm sáng subject thì camera sẽ ra lệnh ngừng phát sáng (cường độ = 0), flash duration sẽ bị rút ngắn so với Tmax, vì lúc đó ánh sáng flash có thể mới "leo" đến lưng chừng "sườn núi" bên này hay vừa mới qua "đỉnh núi" (cường độ = Max) nhưng chưa kịp tiếp đất bên kia (cường độ = 0)

Như vậy, một khi đèn báo Ready trên flash sáng, tức tụ đã được nạp đầy và flash luôn sẵn sàng phát hết công suất của nó. Nhưng việc phát hết hay k0 lại do flash mettering của camera quyết định (rút ngắn thời gian phát). Chứ k0 phải là hạ thấp cái đỉnh núi (cường độ max) xuống để thời gian leo núi ngắn lại.

Flash luôn sẵn sàng làm hết sức khi nó ready trong mọi trường hợp

Để xem các camera điều chỉnh flash duration thế nào ! Tham khảo từ site trên nên tôi chỉ có các thông tin về flash mettering của Canon. Nếu có điều kiện, mong các bạn bổ sung thêm flash mettering của Nikon, vốn vẫn được coi là Number One !

[Atkinson]

3.2 Flash mettering principle

Có 2 cách tiếp cận chính:

Cách thứ nhất là đo trực tiếp ánh sáng phản xạ từ subject (hoặc film) để quyết định ngừng flash hay k0. Cách này dùng chính nguồn sáng thực của flash, diễn ra ngay trong quá trình phơi sáng. Phương pháp TTL, A-TTL sử dụng cách tiếp cận này.

Cách thứ hai, trước khi phơi sáng, flash phát ra một nguồn sáng phụ (preflsah), camera đo mức độ phản xạ của chủ thể với nguồn sáng phụ này để quyết định flash duration. Khác với cách tiếp cận trên, quyết định được đưa ra trước khi flash được chính thức kích hoạt, trước khi xảy ra quá trình phơi sáng của film (sensor). Phương pháp E-TTL và E-TTL II thực hiện theo cách tiếp cận này.

Hệ thống đo sáng flash tự động đầu tiên cũng dựa trên cách tiếp cận thứ nhất. Nhưng việc đo ánh sáng phản xạ đó lại do sensor nằm trên flash đảm nhiệm. Phương pháp này sẽ rất thiếu chính xác vì lượng ánh sáng phản xạ qua sensor nằm trên flash khác hoàn toàn với lượng ánh sáng của flash đi vào trong lens. Vì trong mỗi trường hợp lens có khẩu độ khác nhau, chưa kể việc dùng thêm filter này nọ, trong khi sự phản xạ lại trên sensor hoàn toàn k0 thay đổi.

Phương pháp này nhanh chóng bị loại bỏ và người ta buộc phải đưa hệ thống đo sáng flash vào bên trong camera để đo được chính xác hơn lượng ánh sáng đi qua lens (through the lens). Hệ thống đo sáng flash TTL ra đời !

[Atkinson]

3.2.1 TTL (Through the lens) flash mettering

Phương pháp này dùng một con sensor đặt ngay phía trước bản film (film frame). Khi chưa phơi sáng, nó bị ngăn cách với bản film bởi màn trập (shutter curtain). Trong quá trình phơi sáng với flash, ánh sáng flash mạnh đập vào bản film và phản xạ lên sensor này. Sensor sẽ đo lượng sáng phản xạ này và sẽ quyết định ngắt flash nếu thấy ĐỦ SÁNG.

Cái gọi là ĐỦ SÁNG ở đây cho đến giờ cũng k0 biết sensor (camera) sẽ đánh giá thế nào bởi nó là những thuật toán phức tạp và Canon cũng k0 có ý định tiết lộ. Và chúng ta cũng k0 cần quan tâm lắm vì nắm được nguyên lý hoạt động quan trọng hơn.

Nếu muốn tận mắt nhìn thấy con sensor này cũng rất đơn giản nếu bạn có một chiếc SLR Canon chụp film. Mở backcover ra, chuyển máy sang chế độ Tv với thời gian vài giây hoặc tốc độ B. Sau đó bấm chụp, màn trập kéo lên và bạn sẽ nhìn thấy con sensor đang... nhìn bạn trừng trừng :). Với vai trò và vị trí của mình, sensor này được gọi là Off the film (OTF) sensor.


http://img.photobucket.com/albums/v600/MrBean/Articles/OTFsensor1.jpg

http://img.photobucket.com/albums/v600/MrBean/Articles/OTFsensor2.jpg

Vị trí OTF sensor nằm trong camera phía trước bản film
(hình minh họa máy Canon EOS Elan II)


Quá trình chụp ảnh với flash sẽ diễn ra như sau:

- Half press, máy canh nét, đo sáng và cho ra các thông số khẩu độ, tốc độ tương ứng với ISO và chế độ chụp mà bạn đang chọn là P, Av, Tv, hay M. Lưu ý là lúc này máy chỉ đo và cho kết quả theo ánh sáng ambiance !
- Full press, gương lật lên, màn chập mở ra để lộ sáng,
- Thời điểm flash được kích hoạt phụ thuộc vào việc bạn chọn chế độ 1st hay 2nd curtain flash,
- OTF sensor đo lượng sáng phản xạ từ bề mặt bản film và quyết định ngắt flash
- Film tiếp tục lộ sáng theo thời gian phơi sáng đã được thiết lập trong quá trình đo sáng ambiance.
- Hết thời gian phơi sáng, các màn trập và gương đóng lại và trở về vị trí ban đầu.

Pose ảnh kết thúc.

[TeddyLoves]

3.2.1 Flash mettering TTLTrong quá trình phơi sáng với flash, ánh sáng flash mạnh đập vào bản film và phản xạ lên sensor này. Sensor sẽ đo lượng sáng phản xạ này và sẽ quyết định ngắt flash nếu thấy ĐỦ SÁNG.


qua kinh nghiệm chụp với C.Fn12 (mirror lockup) thì em thấy là khi mirror lật lên, flash cũng nổ theo, và theo phỏng đoán của em thì đây chính là cái burst test để đo sáng flash. như vậy rõ ràng là không có chuyện đo flash bằng cách đo ánh sáng phản xạ ngược lại từ bản film.
em vừa mò vào chỗ photonote đó đọc phần flash mettering. theo như em hiểu thì lại là thế này: Flash sẽ nổ một cái test ở một mức power nhất định nào đó, và sensor sẽ đo xem lượng sáng này xem đủ hay thừa hay thiếu, từ đó qua một loạt thuật toán, nó sẽ rút ra kết luận là flash nên nổ ở mức power nào cho phù hợp.
đến đây thì em bắt đầu confused. nếu hiểu đúng như thế thì có nghĩa là cái đường parabol của bác nó sẽ thay đổi từng lần, nhưng lần nào nó cũng sẽ đi hết chặng đường chứ không bao giờ dừng lại giữa chừng.
confused lần 2. đó là, khi chụp ở các mức extreme như chụp vào vật cực sáng hoặc cực tối, ta phải compensate, nhưng tình hình là ta phải làm ngược lại so với khi đo sáng reflective, nghĩa là nếu vật càng tối, ta càng phải bù thêm, vật càng sáng, ta càng phải bớt đi (đo sáng reflective thì vật càng sáng càng phải bù thêm vd như chụp tuyết, vật càng tối càng phải cộng thêm vd chụp chú rể mặc áo đen) Kết luận cuối cùng là em đang không biết phải đi hướng nào. Nếu hiểu theo như bác viết ở trên thì sinh ra confusion 1. Nhưng nếu hiểu theo cái confusion 1 thì lại sinh ra cái confusion 2. cái vòng luẩn quẩn. Có gì bác clear giùm em với.

[thanhcong67]

Lâu không chụp bằng Flash, tối nay có thằng bạn nhờ chụp sinh nhật, mượn tạm cái F90X và Flash SB-22s.(Len 28-200mm 3.5 5.6D, phim ISO 200)
Có thắc mắc nhờ các bác tư vấn giúp:
-Theo tờ hướng dẫn của Flash SB-22s thì nếu set TLL trên Flash thì trên camera set chế độ chụp là A, lúc này trên len mình set như thế nào? Khóa khẩu độ nhỏ nhất trên len thì Camera có hiểu để làm việc đồng bộ với Flash không?
-Nếu theo chế độ A2 trên Flash thì mình thấy ở ISO 200 đèn báo là 8 (tầm hoạt động flash từ 0.6 đến 5m). Lúc này mình thắc mắc là:
+Nếu mình set chế độ chụp là A2 thì trên camera tự động set s=60,trên len mình xoay f=8 (như trên flash hiển thị) có đúng không? Hay trên len mình khóa f nhỏ nhất và camera sẽ hoạt động theo Flash? Nếu mình set cố định f=8 như trên thì Zoom ở 28-50mm thì LCD cũng hiển thị f=8, đồng bộ với flash, nhưng nếu Zoom đến 50-70mm thì LCD lại hiển thị F=11, lúc này mình có phải xoay F=11 như LCD báo không? (mà mình xoay F=11 thì nó lại hiển thị F=16). Khó hiểu quá.
+Nếu mình set chế độ chụp là A2 trên flash, trên camera mình set chế độ S=125, len khóa ở f nhỏ nhất thì mình thấy S luôn = 125 F sẽ tự theo mỗi khi mình Zoom. Nhưng như vậy thì trên Flash chỉ hiển thị f=8 có đồng bộ với camera không? Trên tờ hướng dẫn của flash không chỉ cách chụp bằng chế độ S.
Nhờ các bác giải thích và chỉ ra chụp ở chế độ nào là tối ưu.
Vì chưa quen sử dụng, diễn giải hơi dài mong các bác thông cảm và tư vấn giúp.
Cám ơn nhiều.

[Atkinson]

Ok,
Tạm dừng ở đây để trao đổi thêm với các bạn rồi đi tiếp sau vậy


qua kinh nghiệm chụp với C.Fn12 (mirror lockup) thì em thấy là khi mirror lật lên, flash cũng nổ theo, và theo phỏng đoán của em thì đây chính là cái burst test để đo sáng flash. như vậy rõ ràng là không có chuyện đo flash bằng cách đo ánh sáng phản xạ ngược lại từ bản film.


Chú xinh,
Chú cần đọc kỹ những phần anh đã viết và đang viết đến đâu. Cái mà chú mô tả trên những máy mà chú có đúng như vậy vì những máy này dùng phương pháp đo sáng E-TTL (hoặc E-TTL II) và phương pháp này đi theo cách tiếp cận thứ hai (xem lại mục 3.2 về hai cách tiếp cận trong việc hình thành các phương pháp đo sáng flash). Trong khi anh mới nói đến phương pháp TTL, chứ k0 phải E-TTL (II). Chú đi nhanh quá nên thấy nó khác nhau.



em vừa mò vào chỗ photonote đó đọc phần flash mettering. theo như em hiểu thì lại là thế này: Flash sẽ nổ một cái test ở một mức power nhất định nào đó, và sensor sẽ đo xem lượng sáng này xem đủ hay thừa hay thiếu, từ đó qua một loạt thuật toán, nó sẽ rút ra kết luận là flash nên nổ ở mức power nào cho phù hợp.
đến đây thì em bắt đầu confused. nếu hiểu đúng như thế thì có nghĩa là cái đường parabol của bác nó sẽ thay đổi từng lần, nhưng lần nào nó cũng sẽ đi hết chặng đường chứ không bao giờ dừng lại giữa chừng.

Cái confused số 1 của chú bắt nguồn từ cái confused số 0, đó là chú nhầm lẫn giữa cái gọi là Power & Flash duration. Chính anh lúc đầu đọc cũng thắc mắc về vấn đề này. Anh cũng đoán chắc nhiều người cũng sẽ có cùng suy nghĩ như vậy nên đã phải viết rất rõ ở mục 3.1 Flash duration

Có thể hiểu rằng power do flash phát ra tỷ lệ thuận với flash duration.

Cách suy luận của chú thực ra KHÔNG SAI, nhưng KHÔNG THỰC TẾ.

KHÔNG SAI ở chỗ nào: Nếu chỉ để quyết định phát ra công suất bao nhiêu cho phù hợp với cái mà camera đo được từ preflash thì có thể làm theo 2 cách:


http://img.photobucket.com/albums/v600/MrBean/Articles/flashdur.jpg

Cách thứ nhất: Với 1 flash nhất định thì Pmax coi như đã biết, Tmax cũng coi như đã biết. Camera sẽ đo ánh sáng phản xạ và sẽ quyết định ngắt flash tại thời điểm t1. Trong trường hợp này, flash duration = t1, lượng ánh sáng do flash phát ra (flash power) coi như là diện tích phần gạch chéo. Đây là cách mà anh mô tả quá trình làm việc của flash trong thực tế.

Cách thứ hai: là cách theo suy nghĩ của chú, tức là cái Parabol sẽ thay đổi mỗi lần khác nhau và lần nào cũng đi hết chặng đường. Như vậy nó có thể có rất nhiều cách thay đổi khác nhau. Anh tạm đưa ra hai cái đường màu xanh và màu đỏ, với giả thiết diện tích tạo bởi hai đường này với trục hoành đúng bằng diện tích phần gạch chéo ứng với đường màu đen. Tức là đều cho cùng một công suất flash như nhau.

Đấy, nó KHÔNG SAI là ở chỗ tất cả những case này đều cho cùng 1 diện tích như nhau tức power flash như nhau (giả định là đo sáng đúng và công suất này là hợp lý)

Nhưng nó KHÔNG THỰC TẾ ở chỗ này.
- Thứ nhất: Dùng thuật toán như thế nào vì có thể đưa ra rất nhiều case thỏa mãn nhu cầu. Bài toán có thể coi như có vô số nghiệm ứng với từng mức P1, P2, ... Pn khác nhau.
- Thứ hai: Flash duration sẽ khác nhau và k0 tỷ lệ với flash power. Trong hai case trên, đường màu đỏ có flash duration = t1, đường màu xanh có flash duration = t2. t2 > t1 nhưng power flash trong cả hai trường hợp đều như nhau.
- Thứ ba (cái này mới quan trọng và có tính thực tế): Flash chỉ có 1 cái đèn báo Ready duy nhất. Cái đèn này chỉ sáng khi tụ đã nạp đầy và cho flash toàn bộ sức lực để phát công suất lớn nhất. Và chỉ khi nào Flash ready thì nó mới có thể phát ra pre-flash để đo sáng subject. Và chỉ sau khi đo sáng pre-flash xong nó mới biết rằng nó cần bao nhiêu % của Power max trong trường hợp đó. Chứ nó đâu biết trước được rằng chỉ cần nạp theo đường màu xanh là đủ phát rồi, với flash duration = t2.

Như vậy, đi theo cách thứ nhất thì Pmax biết, Tmax biết, căn cứ vào pre-flash để tính toán thì ra ngay t1 đến bao nhiêu là đủ. Thuật toán đơn giản và thực tiễn hơn nhiều. Và kể cả nếu cần phát 100% công suất thì lúc đó nó cũng đã sẵn sàng rồi.

Chính vì thế, như trong phần cuối muc 3.1 Flash duration anh đã nhấn mạnh:

Flash luôn sẵn sàng làm hết sức khi nó ready trong mọi trường hợp

Quả núi k0 bao giờ thay đổi "hình dáng" của nó trong mọi trường hợp, "leo" đến đâu là do flash mettering quyết định (from 0 to t1). Chứ k0 phải đè thấp quả núi xuống còn P1 hay P2.



confused lần 2. đó là, khi chụp ở các mức extreme như chụp vào vật cực sáng hoặc cực tối, ta phải compensate, nhưng tình hình là ta phải làm ngược lại so với khi đo sáng reflective, nghĩa là nếu vật càng tối, ta càng phải bù thêm, vật càng sáng, ta càng phải bớt đi (đo sáng reflective thì vật càng sáng càng phải bù thêm vd như chụp tuyết, vật càng tối càng phải cộng thêm vd chụp chú rể mặc áo đen) Kết luận cuối cùng là em đang không biết phải đi hướng nào. Nếu hiểu theo như bác viết ở trên thì sinh ra confusion 1. Nhưng nếu hiểu theo cái confusion 1 thì lại sinh ra cái confusion 2. cái vòng luẩn quẩn. Có gì bác clear giùm em với.

Tất cả phần trình bày đều dựa trên giả thuyết coi nhu flash mettering luôn đo đúng. Nhưng trong thực tế thì nó vẫn bị fooled bởi những trường hợp đặc biệt như một số case mà chú nêu ra. Vì vậy nó mới sinh ra thêm cái FEC (flash exopsure compensation), cũng chẳng khác gì cái EVC (exposure value compensation) khi đo sáng bình thường cả.

Các kỹ thuật đo sáng tiên tiến hơn về sau như E-TTL, E-TTL (II) cũng là nhằm cải thiện để việc đo sáng flash chính xác hơn, ít bị fooled hơn. Nhưng dù sau thì "nhân tính cũng k0 bằng trời tính". Máy có hiện đại mấy cũng phải có FEC chứ. Ít ra cũng có chỗ để cho người ta "sáng tạo" theo ý muốn.

Chú yên tâm đi. Hi hi.

[Atkinson]

Lâu không chụp bằng Flash, tối nay có thằng bạn nhờ chụp sinh nhật, mượn tạm cái F90X và Flash SB-22s.(Len 28-200mm 3.5 5.6D, phim ISO 200)
Có thắc mắc nhờ các bác tư vấn giúp:
-Theo tờ hướng dẫn của Flash SB-22s thì nếu set TLL trên Flash thì trên camera set chế độ chụp là A, lúc này trên len mình set như thế nào? Khóa khẩu độ nhỏ nhất trên len thì Camera có hiểu để làm việc đồng bộ với Flash không?
-Nếu theo chế độ A2 trên Flash thì mình thấy ở ISO 200 đèn báo là 8 (tầm hoạt động flash từ 0.6 đến 5m). Lúc này mình thắc mắc là:
+Nếu mình set chế độ chụp là A2 thì trên camera tự động set s=60,trên len mình xoay f=8 (như trên flash hiển thị) có đúng không? Hay trên len mình khóa f nhỏ nhất và camera sẽ hoạt động theo Flash? Nếu mình set cố định f=8 như trên thì Zoom ở 28-50mm thì LCD cũng hiển thị f=8, đồng bộ với flash, nhưng nếu Zoom đến 50-70mm thì LCD lại hiển thị F=11, lúc này mình có phải xoay F=11 như LCD báo không? (mà mình xoay F=11 thì nó lại hiển thị F=16). Khó hiểu quá.
+Nếu mình set chế độ chụp là A2 trên flash, trên camera mình set chế độ S=125, len khóa ở f nhỏ nhất thì mình thấy S luôn = 125 F sẽ tự theo mỗi khi mình Zoom. Nhưng như vậy thì trên Flash chỉ hiển thị f=8 có đồng bộ với camera không? Trên tờ hướng dẫn của flash không chỉ cách chụp bằng chế độ S.
Nhờ các bác giải thích và chỉ ra chụp ở chế độ nào là tối ưu.
Vì chưa quen sử dụng, diễn giải hơi dài mong các bác thông cảm và tư vấn giúp.
Cám ơn nhiều.

Bác thanhcong,

Tớ mới đọc qua phần "tâm sự" của bác mà cũng thấy nhức đầu. Chưa kịp đọc kỹ lắm đâu. Nhưng tớ biết cái thắc mắc của bác nó nằm ở mấy phần sau cơ mà tớ chưa có thời gian giải thích ngay được. Bởi vì mới chỉ nói đến các phương pháp đo sáng flash khác nhau. Chứ thực tế khi chụp với flash ở các chế độ khác nhau: P, Av (A), Tv(S), M thì các diễn biến cũng sẽ khác nhau đấy.

Bác thông cảm cho tớ thêm ít thời gian nữa, hoặc có ai rành thì trả lời ngay cho bác thì may quá.

[11002]

Hay lắm Anh Atkinson à,
Nhưng đèn flash nó giảm dần cường độ AS hay là nó tắt đột ngột ngay tức thì (có nghĩa là nếu nó có đạt đến P max rồi thì dù có ngắt sớm hay muộn nó cũng giảm từ từ theo đường Parabola hay rơi thẳng đứng như hình vẽ của Anh)?
Vôảnhđăng- Đèn không hắt bóng - Có mấy khi xài flash đâu mà để lại bóng đen:D

[Atkinson]

Hay lắm Anh Atkinson à,
Nhưng đèn flash nó giảm dần cường độ AS hay là nó tắt đột ngột ngay tức thì (có nghĩa là nếu nó có đạt đến P max rồi thì dù có ngắt sớm hay muộn nó cũng giảm từ từ theo đường Parabola hay rơi thẳng đứng như hình vẽ của Anh)?
Vôảnhđăng- Đèn không hắt bóng - Có mấy khi xài flash đâu mà để lại bóng đen:D

Báo cáo bác Voanhdang,

Chừng nào flash chưa bị stop thì nó vẫn tăng giảm công suất theo cái đường Parabol kia. Và một khi camera ra lệnh ngắt thì flash power bị stop ngay lập tức. Tức là rơi thẳng một phát về ZERO ngay tại thời điểm t1.

Thực ra các bạn đừng nên để ý đến cái đỉnh Pmax nhiều mà nên quan tâm đến cái diện tích gạch chéo tượng trưng cho flash power và cái thời điểm t1 ấy. Cái diện tích ấy là lượng ánh sáng của flash rọi vào subject. Và có thể nói, subject nhận được nguồn ánh sáng này ngay từ khi flash bắt đầu phát sáng (ngay sau thời điểm 0) và càng ngày càng nhận được nhiều ánh sáng hơn tương ứng với diện tích gạch chéo tăng dần theo thời gian cho đến thời điểm t1. Chứ k0 phải là khi flash đạt đến Pmax rồi thì subject mới được soi sáng ! Và kể cả qua Pmax rồi thì subject vẫn tiếp tục được soi sáng mạnh thêm đấy nhé, diện tích phần gạch chéo vẫn còn tiếp tục tăng kia mà. Và nếu mà nó k0 bị chặn thì nó sẽ kéo dài đến tận Tmax và khi đó diện tích sẽ là lớn nhất, tương đương flash phát hết công suất của nó.

Tôi đã lưu ý các bạn điểm này ở mục 3.1 Flash duration rằng:
Việc xem xét thời gian phát sáng của flash chỉ giới hạn trong khoảng từ 0 đến Tmax nên nguồn sáng này được coi là liên tục. Mà nếu là nguồn sáng liên tục thì càng diễn ra lâu, subject càng nhận được nhiều ánh sáng, cho dù trong quãng thời gian đó, cường độ sáng có giảm dần.

Chính vì thế mà các bạn chỉ nên chú ý tới t1 (thời gian phát sáng) và phần diện tích gạch chéo (power flash). Hai cái này tỉ lệ thuận với nhau. Cái Pmax k0 quan trọng.

[Atkinson]

Nếu các bạn có ý kiến để trao đổi thêm thì cứ "như ở nhà mình", ok. Sau mỗi bài trao đổi, tôi cũng vỡ thêm nhiều điều và cũng quay lại hiệu chỉnh những post trước của mình để vấn đề thêm rõ ràng.

3.2.1 TTL (through the lens) flash mettering (cont)

So với phương pháp đo sáng qua sensor nằm trên flash unit thì phương pháp TTL đã có tiến bộ rất nhiều trong việc xác định công suất phát hợp lý của đèn flash. Tuy nhiên, nó vẫn còn hạn chế trong một vài trường hợp:

- Bề mặt của subject có mức độ phản xạ ánh sáng quá cao hoặc quá thấp.
- Vị trí OTF sensor nằm chính giữa so với bản film, nếu subject k0 rơi vào vị trí này (off center subject) thì OTF cũng đo sai lượng ánh sáng phản xạ.
- Việc đo bằng OTF sensor chỉ thực hiện được ngay trong quá trình phơi sáng, vì lúc này gương đã lật lên và shuter curtain đã mở nên khó cân bằng ánh sáng flash với ánh sáng ambiance.

Về nguyên lý hoạt động thời kỳ đầu của TTL flash mettering khá giống nhau giữa các hãng chế tạo Camera. Về sau này sự cải tiến của mỗi hãng mới thực sự khác nhau khi nâng cấp dần tính năng này.

Bước đầu tiên của Canon trong việc cải thiện TTL flash mettering là đưa thêm hệ thống AIM (Advanced Integrated Multi-point Control System) vào nhằm chia TTL flash mettering ra thành nhiều vùng ứng với điểm focus của máy. NHưng hình như số vùng (segment) này cũng chỉ giới hạn ở con số 3. Nhờ vậy, nó hướng việc đo sáng flash vào điểm được focus chứ k0 luôn là điểm giữa của bản film. Do đó tiện ích này sẽ phát huy tác dụng nếu ta chọn điểm focus cụ thể, chứ k0 nên dùng điểm focus trung tâm và thực hiện động tác focus and recompose. Theo đó thì OTF sensor vẫn đo sai như thường.

Những camera body support chức năng TTL:
- Tất cả các body EOS SLR và T90 (T90 là máy Canon non-EOS duy nhất có chức năng đo sáng TTL).
- Các máy EOS DSLR k0 support TTL mà dùng E-TTL (II).

Những flash unit support chức năng TTL:
- Tất cả các đèn flash của Canon serie "E": E, EZ, EX.
- Flash của những hãng thứ ba for Canon: xem spesification cụ thể của từng flash.

[Atkinson]

3.2.2 A-TTL (Advance TTL) flash mettering

Canon phát triển kỹ thuật này cùng với sự ra đời của các serie đèn flash EZ (not EX). Khi half press để đo sáng, flash sẽ phát ra một pre-flash, ánh sáng phản xạ của pre-flash này từ chủ thể sẽ được ghi lại bởi sensor nằm trên flash để tính toán khẩu độ ống kính nhằm khống chế DOF, đặc biệt trong những trường hợp chụp ở cự ly gần.

Quá trình chụp ảnh với A-TTL flash mettering diễn ra như sau:

- Half press, máy canh nét, đo sáng và cho ra các thông số khẩu độ, tốc độ tương ứng với ISO của film. Với các mode chụp Av, Tv, M thì k0 có gì khác với trường hợp TTL. Riêng với mode P thì thông số khẩu độ chỉ được ghi lại (stored) chứ chưa được thực sự thiết lập (set).
. + Cùng lúc đó, preflash được phát ra, sensor trên flash đo lượng ánh sáng phản xạ từ chủ thể nhằm ước lượng khoảng cách và tính toán khẩu độ ống kính (mode P only),
. + Ở mode P, camera sẽ so sánh 2 giá trị khẩu độ tính toán bởi camera mettering và flash mettering để lựa chọn. Thông thường, camera sẽ chọn khẩu độ nhỏ hơn để đảm bảo subject k0 bị out nét trong những trường hợp chụp ở cự ly gần.
. + Còn ở chế độ Av và M, khẩu độ do người dùng thiết lập, ở chế độ Tv khẩu độ do máy thiết lập dựa vào ambiance light và tốc độ chọn bởi người chụp. A-TTL k0 can thiệp vào 3 modes chụp này.

- Full press, gương lật lên, màn chập mở ra để lộ sáng,

- Thời điểm flash được kích hoạt phụ thuộc vào việc bạn chọn chế độ 1st hay 2nd curtain flash,

- OTF sensor đo lượng sáng phản xạ từ bề mặt bản film và quyết định ngắt flash

- Film tiếp tục lộ sáng theo thời gian phơi sáng đã được thiết lập trong quá trình đo sáng ambiance.

- Hết thời gian phơi sáng, các màn trập và gương đóng lại rồi trở về vị trí ban đầu.

Nhược điểm của A-TTL:

Rất tiếc cho Canon là phương pháp A-TTL, k0 như cái tên của nó (Advance), lại có rất nhiều nhược điểm:

- Phương pháp này chỉ thực sự "áp dụng được" khi chụp ở Mode P , trong khi người dùng flash một cách thành thạo rất hạn chế sử dụng camera với flash ở mode này.

- Việc sử dụng pre-flash để ước lượng khoảng cách subject và thiết lập lại khẩu độ sẽ k0 chính xác nếu flash bị bounced lên trần nhà hoặc tường.

- Pre-flash phát ra ngay trong quá trình đo sáng ambiance (half press) nên cũng dễ ảnh hưởng đến kết quả đo sáng của camera.

- Đôi khi, pre-flash phát ra lúc half press dễ làm người được chụp chói và chớp mắt. Kết quả là khi full press để chụp ảnh thì người được chụp bị nhắm mắt.

Những camera body support chức năng A-TTL:
- Tất cả các camera body support chức năng TTL kể trên
- Các máy EOS DSLR k0 support A-TTL mà dùng E-TTL (II).

Những flash unit support chức năng A-TTL:
- Tất cả các đèn flash của Canon serie EZ
- Flash của những hãng thứ ba for Canon: xem spesification cụ thể của từng flash.

[apham]

Bài viết tuyệt quá, khi nào bác viết xong em xin phép đưa lên home page để sau này mọi người dễ dàng tham khảo bác Át nhé. Để đây lâu sẽ bị trôi đi mất!

[Atkinson]

3.2.3 E-TTL (Evaluative TTL) flash mettering

Năm 1995, cùng với sự xuất hiện của Canon Elan II / EOS 50, Canon cũng cho ra đời kỹ thuật đo sáng flash mới E-TTL khác hẳn với những kỹ thuật trước đây. Với E-TTL, một nguồn sáng phụ (cũng là preflash) với cường độ cố định sẽ phát ngay trước khi gương phản xạ lật lên để soi sáng chủ thể. Ánh sáng phản xạ đi vào lens phản xạ qua gương lật và đi lên sensor đo sáng và được chính hệ thống đo sáng của camera đo đạc, tính toán để cho ra công suất phát hợp lý của main flash. Hành trình của preflash giống hệt như hành trình của ánh sáng ambiance khi đi vào hệ thống đo sáng của camera.

Quá trình chụp ảnh với E-TTL flash mettering diễn ra như sau:

- Half press, máy canh nét, đo sáng và cho ra các thông số khẩu độ, tốc độ tương ứng với ISO và chế độ chụp mà bạn đang chọn là P, Av, Tv, hay M. Lưu ý là lúc này máy chỉ đo và cho kết quả theo ánh sáng ambiance !

- Full press, ngay trước khi gương phản xạ lật lên, flash sẽ phát ra một nguồn sáng (preflash). Ánh sáng phản xạ từ nguồn sáng này được chính hệ thống đo sáng của camera ước lượng (evaluate) để đưa ra công suất phát hợp lý cho main flash.
Sau đó, gương lật lên, màn trập mở ra, film được lộ sáng.

- Thời điểm flash được kích hoạt phụ thuộc vào việc bạn chọn chế độ 1st hay 2nd curtain flash. Flash sẽ phát với công suất (flash duration) đã được camera tính toán trước từ bước trên.

- Film tiếp tục lộ sáng theo thời gian phơi sáng đã được thiết lập trong quá trình đo sáng ambiance.

- Hết thời gian phơi sáng, các màn trập và gương đóng lại và trở về vị trí ban đầu.

Những điểm khác nhau cơ bản giữa E-TTL với TTL và A-TTL

- E-TTL k0 còn dùng OTF sensor để tính toán và quyết định flash duration. Công việc này do chính hệ thống đo sáng của camera thực hiện. Như vậy, trong trường hợp này, hệ thống đo sáng của camera sẽ thực hiện 2 lần việc đo sáng: Đo sáng ambiance để đưa ra khẩu độ, tốc độ phù hợp với ambiance light, đo sáng flash để đưa ra flash duration thích hợp.

- Quá trình đo sáng flash diễn ra trước khi film được phơi sáng (vì lúc đó gương phản xạ vẫn chưa lật lên) và với cùng một hệ thống đo sáng, nên việc xác định công suất flash dễ cân bằng với ambiance light hơn. Trong khi TTL & A-TTL dùng OTF để đo ánh sáng phản xạ từ bản film, tức là việc xác định flash duration này diễn ra khi film đang lộ sáng.

- Mặc dù cũng dùng preflash, nhưng preflash của E-TTL khác hẳn preflash của A-TTL ở chỗ nó được phát ra ngay trước khi gương phản xạ lật lên (cũng có thể hiểu là trước khi phơi sáng) chứ k0 phải diễn ra trong quá trình đo sáng ambiance light (half press). Khi half press, preflash chưa phát ra, camera hoàn toàn chủ động đo sáng ambiance. Chỉ khi full press thì flash mới phát preflash. Còn với A-TTL thì half press là preflash cũng phát luôn. Do đó, kỹ thuâtj E-TTL k0 làm ảnh hưởng đến kết quả đo sáng ambiance. Nếu chụp ảnh ở chế độ 1st curtain, hầu như k0 thể nhận biết bằng mắt thường sự "gián đoạn" giữa preflash và main flash. Như vậy có thể tránh được trường hợp người chụp bị chớp mắt khi bức ảnh được chụp.

- Tóm lại, so với TTL & A-TTL, hệ thống đo sáng flash E-TTL đã tiến bộ rất nhiều khi thay đổi hẳn phương pháp đo sáng. Với việc sử dụng chính sensor đo sáng của camera, toàn bộ diện tích sensor được dùng để ước lượng (evaluate) ánh sáng phản xạ của preflash, đồng thời nó cũng tính đến việc ưu tiên (weight) vào điểm được focus. Nếu chụp ở chế độ manual focus thì điểm focus trung tâm (center focus) sẽ được ưu tiên. Dùng chính sensor đo sáng này thì hiển nhiên kết quả đo sáng sẽ chính xác hơn rất nhiều so với OTF sensor.

- Cũng nhờ vào kỹ thuật đo sáng flash trước khi film lộ sáng nên có thêm chức năng Flash exposure lock (FEL) tương tự như Exposure lock (EL) với ánh sáng ambiance. Do xác định trước được flash duration, nếu bấm nút FEL để ghi nhớ công suất flash đó thì sau khi khuôn hình lại (recompose), dù điểm focus có lệch ra khỏi subject thì lúc chụp ảnh (phơi sáng) flash vẫn phát công suất hợp lý đã được đo và ghi nhớ (locked).

Tuy nhiên, kỹ thuật E-TTL đôi lúc cũng k0 hoàn thành chính xác nhiệm vụ trước những đối tượng có mức độ phản xạ ánh sáng phức tạp (quá mạnh hoặc quá yếu). Việc xuất hiện preflash cũng tiềm tàng khả năng làm người chụp bị chớp mắt khi ảnh được chụp, nhất là với trường hợp dùng 2nd curtain.

Những camera body support chức năng E-TTL:
- Tất cả các body EOS SLR kể từ Elan II/EOS 50 trở đi (ra đời từ năm 1995 trở lại đây)
- Các máy EOS DSLR chỉ sử dụng E-TTL (II) đơn giản vì kỹ thuật này tiến bộ hơn, mặt khác DSLR k0 còn sử dụng OTF sensor được nữa vì k0 còn dùng film cổ điển và sự phản xạ từ sensor cũng khác rất nhiều so với từ bản film.

Những flash unit support chức năng E-TTL:
- Tất cả các đèn flash của Canon serie EX.
- Flash của những hãng thứ ba for Canon: xem spesification cụ thể của từng flash.

Notes:

Như vậy, ta có thể rút ra thêm 1 điều rằng những máy DSLR k0 thể dùng với những Canon flash serie E hay EZ vì những flash này k0 support kỹ thuật E-TTL. Đây là điểm cần lưu ý khi chọn mua Canon flash cho máy DSLR.

Những film camera tuy support chức năng E-TTL nhưng vẫn có OTF sensor trong máy. Xem hình OTF sensor của máy Canon Elan II ở mục 3.2.1. Lý do là những máy này vẫn dùng film nên khi sử dụng với những flash unit k0 support E-TTL thì nó vẫn quay lại với các kỹ thuật cũ TTL hoặc A-TTL.

Ta có thể thấy rõ preflash của E-TTL một cách riêng biệt nếu sử dụng flash với chế độ chụp Mirror lock up (MLU) hoặc 2nd curtain ở tốc độ tương đối chậm.

- Khi chụp với MLU thì gương lật lên và nằm im một thời gian thì shutter curtain mới mở ra. Nếu kết hợp với E-TTL thì trước khi gương lật lên, preflash buộc phải phát ra để đo sáng chủ thể. Và chỉ đến khi nào shutter curtain mở ra (sau vài sec hoặc lâu hơn) thì main flash mới kích hoạt. Như vậy sự gián đoạn giữa preflash và main flash rất dài, đủ để phân biệt hai nguồn sáng này.

(Đây chính là nhận xét của Teddy Loves trong phần trước)

- Hoặc khi chụp với 2nd curtain sync thì preflash cũng phải phát ra trước khi gương phản xạ lật lên để đo sáng flash. Tuy nhiên, main flash chỉ được kích hoạt khi second curtain chuẩn bị đóng lại. Do đó, nếu exposure time đủ dài (cỡ 1 - 2 sec hoặc lâu hơn) là ta cũng có thể nhận biết sự gián đoạn giữa hai nguồn sáng này.
Và cũng nên lưu ý một điểm ở đây. Nếu ta chụp người với 2nd curtain trong thời gian phơi sáng cỡ 1 phần vài chục giây - 1sec thì rất có thể preflash sẽ làm người được chụp chớp mắt và khi ảnh chụp thực sự thì người chụp dễ bị nhắm mắt hoặc "xụp mi mắt". Đó là lý do giải thích 1 trong những nhược điểm của E-TTL vừa mới kể trên.

[Cuongga]

Được lời bác At, em xin phản biện chút nhé. Em trích đăng lại 2 hình minh hoạ của bác


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/flash.jpg

http://img.photobucket.com/albums/v600/MrBean/Articles/flashdur1.jpg

Em thấy việc quả núi khôgn thay đổi hình dạng, và công suất phát của flash chỉ phụ thuộc vào t1 là không hợp lý. Vì nếu t1<tmax (đa

phần là thế, vì mấy khi flash dùng hết công suất đâu), thì trong khi màn chập chưa kéo hết lên, đoạn phim phía trên sẽ không còn

được flash chiếu sáng nữa do đó sẽ không sáng bằng đoạn phim phía dưới, vốn được chiếu sáng ngay từ đầu --> phim không sáng đều và đây là điều không thể chấp nhận được.
Nếu chụp ở tốc độ cao hơn X-sync, mà thuật toán của flash vẫn vậy thì càng khó chấp nhận nữa, nhưng như bác At đã nói, ở đây chưa tính đến trường hợp này nên em cũng không phân tích nữa.
Theo em, việc kiểm soát công suất phát flash qua độ cao của quả núi tỏ ra hợp lý hơn, khi giữ nguyên thời điểm tmax, tất nhiên cũng chỉ trong trường hợp chụp với tốc độ < X-sync.
Bác nhận xét ý kiến của em với nhé. Hay là em cũng đi quá nhanh như bác Teddy, em lẫn mất rồi :)

[Atkinson]

Được lời bác At, em xin phản biện chút nhé. Em trích đăng lại 2 hình minh hoạ của bác


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/flash.jpg

http://img.photobucket.com/albums/v600/MrBean/Articles/flashdur1.jpg

Em thấy việc quả núi khôgn thay đổi hình dạng, và công suất phát của flash chỉ phụ thuộc vào t1 là không hợp lý. Vì nếu t1<tmax (đa phần là thế, vì mấy khi flash dùng hết công suất đâu), thì trong khi màn chập chưa kéo hết lên, đoạn phim phía trên sẽ không còn

được flash chiếu sáng nữa do đó sẽ không sáng bằng đoạn phim phía dưới, vốn được chiếu sáng ngay từ đầu --> phim không sáng đều và đây là điều không thể chấp nhận được.
Nếu chụp ở tốc độ cao hơn X-sync, mà thuật toán của flash vẫn vậy thì càng khó chấp nhận nữa, nhưng như bác At đã nói, ở đây chưa tính đến trường hợp này nên em cũng không phân tích nữa.
Theo em, việc kiểm soát công suất phát flash qua độ cao của quả núi tỏ ra hợp lý hơn, khi giữ nguyên thời điểm tmax, tất nhiên cũng chỉ trong trường hợp chụp với tốc độ < X-sync.
Bác nhận xét ý kiến của em với nhé. Hay là em cũng đi quá nhanh như bác Teddy, em lẫn mất rồi :)

Cám ơn bác cuongga đã đóng góp ý kiến,

Em xin trả lời bác như sau:

Đúng là em chỉ lấy ví dụ với trường hợp chụp với tốc độ dưới X-sync để minh họa cho vấn đề đơn giản. Bác thắc mắc như vậy chứng tỏ bác chưa hiểu chính cái hình minh họa mà bác quote lại, cũng như chưa đọc kỹ lắm về nguyên lý hoạt động của màn trập khi chụp ở tốc độ dưới X-sync.

Ngay trong cái hình minh họa kia nó cũng đã nói lên điều này. Đó là: Khi chụp với tốc độ dưới X-sync thì chỉ khi nào màn trập mở hết thì flash mới phát sáng. Như vậy thì chẳng có phần nào của bản film bị curtain che lấp hết cả, phỏng ạ. Làm gì có chuyện k0 sáng đều :). Bác có thấy trong cái hình minh họa Standard flash sync, có những vùng với màu trắng, màu vàng khác nhau k0, vấn đề nằm ở chỗ ấy đấy.

Có lẽ việc đặt cái hình parabol lệch so với cái hình chữ nhật màu vàng (flash single burst) làm cho bác hiểu nhầm về thời điềm kích hoạt flash chăng? Lẽ ra nó phải nằm cân đối ngay dưới cái hình chữ nhật màu vàng đó mới phải.

Còn với trường hợp chụp ở tốc độ trên X-sync (High speed sync) thì:


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/fpflash.jpg

... bác cứ coi mỗi cái "răng lược" kia trong thực tế là một cái parabol (quả núi) nhỏ hơn xíu xíu. Thế là xong, bản chất vấn đề k0 có gì thay đổi cả. Đại khái thế.

[Cuongga]

Em nhớ là ban đầu bác viết thế này mà:
Trong thực tế thì flash k0 nổ tức thời như hình minh họa trên mà cường độ phát sáng của flash sẽ tăng dần từ khi được kích hoạt, đạt tới cường độ lớn nhất rồi giàm dần. Tức là nó đi theo một đường parabol.


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/flash.jpg
nên nếu nó hoạt động đúng theo hình trên, chắc chắn là phần trên phim sẽ không sáng bằng dưới. Trường hợp này càng rõ khi mà t1 <(tmax/2), tức là cường độ flash chưa đạt đến đỉnh. Rất có khả năng xảy ra điều này chứ, ví dụ như chụp subject quá gần chẳng hạn, flash sẽ sử dụng công suất rất thấp.
Chuyện cái parabol nằm lệch so với cái hình màu vàng chẳng ảnh hưởng gì đâu, vì nó là 2 hình riêng biệt mà bác :)

[Atkinson]

Bác cuongga,

Nếu bác nhất trí với em về khoản "màn trập mở hết thì flash mới kích hoạt" thì bác giải thích rõ hơn phần trên, phần dưới của film là phần nào được k0 ah? Em chưa hiểu câu hỏi của bác lắm.

Mà cường độ flash chưa đạt đến đỉnh thì sao hở bác?

Em đã lưu ý các bác là đừng quan tâm đến cái đỉnh Pmax làm gì. Nó chẳng có ý nghĩa gì đâu. Quan trọng là cái phần gạch chéo và t1 ấy. Phần gạch chéo ấy là lượng ánh sáng mà subject nhận được trong thời gian t1. Và các phương pháp đo sáng để quyết định ngắt flash hay k0 là đo cái diện tích phần gạch chéo ấy chứ k0 đo cái chiều cao của hình đó là bao nhiêu đâu.

Tại t = Tmax, diện tích đạt được là lớn nhất và nó tương đương với GN của flash, chứ k0 phải cái Pmax ~ GN của flash đâu nhé. Em đồ rằng bác cuongga và những bác nào quá mê hoặc bởi cái Pmax sẽ nhầm lẫn ở chỗ này.

Một ví dụ liên hệ:
Bác đi xe, lúc đầu đi chậm, rồi tốc độ tăng dần, tăng đến tốc độ cao nhất rồi lại giàm dần tốc độ xe. Cho dù tốc độ xe của bác có giảm dần nhưng bác vẫn đang tiếp tục đi và quãng đường đi được vẫn ngày một dài. Cái chiều dài quãng đường đi được ở đây mới là quan trọng, chứ k0 phải cái tốc độ cao nhất kia.

[11002]

Em nhớ là ban đầu bác viết thế này mà:
Trong thực tế thì flash k0 nổ tức thời như hình minh họa trên mà cường độ phát sáng của flash sẽ tăng dần từ khi được kích hoạt, đạt tới cường độ lớn nhất rồi giàm dần. Tức là nó đi theo một đường parabol.


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/flash.jpg
nên nếu nó hoạt động đúng theo hình trên, chắc chắn là phần trên phim sẽ không sáng bằng dưới. Trường hợp này càng rõ khi mà t1 <(tmax/2), tức là cường độ flash chưa đạt đến đỉnh. Rất có khả năng xảy ra điều này chứ, ví dụ như chụp subject quá gần chẳng hạn, flash sẽ sử dụng công suất rất thấp.
Chuyện cái parabol nằm lệch so với cái hình màu vàng chẳng ảnh hưởng gì đâu, vì nó là 2 hình riêng biệt mà bác :)


Chào Anh Cường,

Tôi hiểu ý Anh hỏi rồi,
Xin mạn phép Anh Atkinson, Tôi trích dẫn lại phần bài đã đăng của Anh.

Theo như Anh Cường hỏi có 2 trường hợp xãy ra:
1. Tốc độ chụp chậm hơn tốc độ màng trập --> chậm hơn tốc tộ flash - Anh Atkinson đã giải thích lại ở trên Flash nổ lúc màng trập mở ra hòan tòan va tắt trước khi màng trập đóng lại.
2. Tốc độ chụp nhanh hơn tốc độ màng trập --> màng trập không mở ra hòan tòan, lúc đó flash sẽ phát ra rất nhiều xung nhỏ (không phát 1 xung duy nhất) và mổ̉i xung nhỏ này cũng sẽ bị chặt ngay tại phần cuối (tức là các xung nhỏ này có cường độ phát sáng hòan tòan giống nhau từ khi 1st curtain bắt đầu mở cho đến khi 2nd curtain đóng hòan tòan) như vậy phía trên và phía dưới film nhận AS hòan tòan giống nhau.


3. High speed sync (H-sync)


Flash phát sáng dưới dạng xung (pulse). Mỗi lần phát sáng diễn ra trong một khoảng thời gian cực ngắn, cỡ phần nghìn sec hoặc nhanh hơn, tùy thuộc công suất phát. Một lần phát sáng là 1 xung duy nhất (single flash burst), sau đó, ta thường phải đợi flash recharged cho lần chụp tiếp theo.

Mục đích chụp flash là để chiếu sáng chủ thể, và phải đảm bảo chiếu sáng trên toàn bộ khuôn hình. Do đó, nếu chỉ phát 1 xung duy nhất, thì phải đợi khi 100% tiết diện bản film được phơi sáng thì camera mới ra lệnh kích hoạt flash.


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/flash.jpg

Điều này chỉ đạt được khi tốc độ chụp (thời gian phơi sáng) chậm hơn tốc độ màn chập X-sync như đã nói ở trên.

3.2 Hi-speed Flash Synchronization (H-sync)

Thuật ngữ này thường được gọi dưới tên khác là focal plane sync (FP sync) để chỉ việc dùng flash khi tốc độ chụp cao hơn tốc độ màn chập X-sync. Trường hợp này thường gặp khi ta dùng flash làm fill in.

Với tốc độ chụp cao hơn X-sync, bản film k0 thể phơi sáng 100% diện tích của mình mà chỉ nhận ánh sáng qua khe quét tạo bởi hai màn trập FC & SC. Như vậy, flash muốn rọi sáng toàn bộ bản film thì k0 thể phát sáng 1 lần (1 xung duy nhất) được, mà nó phải "chạy theo" khe quét kia và phát liên tục để phủ sáng dần dần những tiết diện bản film được lộ sáng bởi khe quét. Tức là flash phát nhiều xung liên tục. Việc "chạy theo" khe quét bằng nhiều xung phát sáng chính là sự đồng bộ giữa flash với tốc độ chụp cao. Đó là xuất xứ của thuật ngữ High speed sync.


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/fpflash.jpg

Nếu chỉ phát 1 xung duy nhất như trường hợp trên, flash có thể đạt công suất lớn nhất của nó và phát trong 1 khoảng thời gian cực ngắn. Nay phải phát làm nhiều xung, thời gian phát kéo dài, cường độ flash sẽ giảm đi đáng kể. GN của flash giảm.

Như vậy, nếu tốc độ chụp chậm, khe quét lớn, số lần phát xung sẽ ít, cường độ flash giảm ít. Tốc độ chụp cao, khe quét hẹp, số lần phát xung nhiều hơn, cường độ flash giảm nhiều hơn. Do đó, khi chụp fill in thì flash có GN càng lớn càng tốt.

[Cuongga]

Cám ơn bác VAD, nhất trí với bác At. Có nghĩa là toàn bộ cái parabol nằm gọn trong phần màu vàng, vậy là phim sẽ sáng đều.

http://www.photozone.de/3Technology/mtf/flash.jpg

Những cuộc trao đổi thể này sẽ giúp bác thêm hưng phấn để viết tiếp đấy :congratul

[Atkinson]

Cám ơn bác VAD, nhất trí với bác At. Có nghĩa là toàn bộ cái parabol nằm gọn trong phần màu vàng, vậy là phim sẽ sáng đều.

Những cuộc trao đổi thể này sẽ giúp bác thêm hưng phấn để viết tiếp đấy :congratul

Vầng,

Cám ơn bác cuongga, rất hưng phấn đấy ạ. Hy vọng có thêm nhiều ý kiến tham gia đóng góp của mọi người cho vấn đề thêm sáng tỏ. Có khi các bác nhìn từ ngoài vào lại dễ thấy những lỗi chủ quan của người viết hơn chính bản thân họ.

3.2.4 E-TTL II flash mettering

Canon trình làng hệ thống đo sáng flash cải tiến của E-TTL vào năm 2004. E-TTL II xuất hiện trong các body mới nhất của Canon hiện nay như 1D(s) mark II, EOS 20D, 350D, EOS Elan 7N/30V/7S...

E-TTL II tiến bộ hơn so với E-TTL ở thuật toán đo sáng preflash gồm hai điểm chính:

- Ngoài việc đo lượng ánh sáng phản xạ từ chủ thể, sensor mettering còn đo cả lượng sáng trước và sau khi có preflash. Từ đó nó tìm ra những vùng có ít sự thay đổi về mức phản xạ trước và sau khi có preflash. Đây chính là những vùng có tính chất phản xạ phức tạp (quá sáng hoặc quá tối). Những vùng đó sẽ được "để ý" nhiều hơn trong các bước tính toán tìm ra công suất phát hợp lý. Nhờ đó flash của E-TTL II ít khi bị "đánh lừa" bởi những vùng phản xạ phức tạp này.

- Lần đầu tiên, Canon đưa thêm tham số về cự ly chụp vào các tính toán đo sáng flash. Với những ống kính có khả năng truyền "distance data" về cho camera body, tiện ích này được sử dụng giúp cho việc xác định công suất flash chính xác hơn rất nhiều. Đến bước này, Canon mới đuổi kịp kỹ thuật D-TTL của Nikon đã ra đời từ nhiều năm trước.

Tuy nhiên, những ống kính k0 có "distance data" hiển nhiên sẽ k0 tận dụng được cải tiến thứ hai này của E-TTL II. Dù sao, đặc điểm thứ nhất mới là át chủ bài của E-TTL II.

Quá trình chụp ảnh với E-TTL II flash mettering diễn ra hoàn toàn giống với E-TTL. Sự khác nhau chỉ nằm trong các tính toán đo sáng preflash.

Những camera body support chức năng E-TLL II:
- EOS 1D(s) mark II, 20D, 350D, EOS 7N/7S/30V/33V

Những flash unit support chức năng E-TTL II:
- Tất cả các Canon flash serie EX
- Flash của những hãng thứ ba for Canon: xem spesification cụ thể của từng flash.

Những Canon lens support chức năng distance data:

EF 14mm 2.8L USM
EF 20mm 2.8 USM
EF 24mm 1.4L USM
EF 28mm 1.8 USM
EF 35mm 1.4L USM
MP-E 65mm 2.8 1-5x Macro
EF 85mm 1.8 USM
EF 100mm 2 USM
EF 100mm 2.8 Macro USM
EF 100mm 2.8 Macro (discontinued)
EF 135mm 2L USM
EF 180mm 3.5L Macro USM
EF 200mm 2.8L II USM
EF 200mm 2.8L USM (discontinued)
EF 300mm 2.8L IS USM
EF 300mm 4L IS USM
EF 300mm 4L USM (discontinued)
EF 400mm 2.8L IS USM
EF 400mm 4 DO IS USM
EF 400mm 5.6L USM
EF 500mm 4L IS USM
EF 600mm 4L IS USM
EF 1200mm 5.6L USM

EF 16-35mm 2.8L USM
EF 17-35mm 2.8L USM (discontinued)
EF 17-40mm 4L USM
EF 20-35mm 3.5-4.5 USM
EF 24-70mm 2.8L USM
EF 24-85mm 3.5-4.5 USM
EF 28-70mm 2.8L USM (discontinued)
EF 28-80mm 3.5-5.6 USM (discontinued)
EF 28-105mm 3.5-4.5 USM (discontinued)
EF 28-105mm 3.5-4.5 II USM
EF 28-105mm 4-5.6 USM
EF 28-105mm 4-5.6
EF 28-200mm 3.5-5.6 USM
EF 28-200mm 3.5-5.6 (discontinued)
EF 28-300mm 3.5-5.6L IS USM
EF 35-135mm 4-5.6 USM (discontinued)
EF 70-200mm 2.8L IS USM
EF 70-200mm 2.8L USM
EF 70-200mm 4L USM
EF 70-210mm 3.5-4.5 USM (discontinued)
EF 70-300mm 4.5-5.6 DO IS USM
EF 90-300mm 4.5-5.6 USM
EF 90-300mm 4.5-5.6
EF 100-300mm 4.5-5.6 USM
EF 100-400mm 4.5-5.6L IS USM

EF-S 18-55mm 3.5-5.6 USM (Japan only)
EF-S 18-55mm 3.5-5.6

Những lens k0 nằm trong danh sách trên coi như k0 có chức năng "distance data" phục vụ cho E-TTL II flash mettering.

Một số lens EF vẫn đang phổ biến hiện nay KHÔNG có chức năng "distance data", các bạn lưu ý rằng kể cả EF 50mm f/1.4 và EF 85 f/1.2 L USM cũng nằm trong danh sách này:

EF 15mm 2.8 fisheye
EF 24mm 2.8
EF 28mm 2.8
EF 35mm 2.0
EF 50mm 1.4 USM
EF 50mm 1.8 II
EF 85mm 1.2L USM
EF 135mm 2.8 SF

EF 28-80mm 3.5-5.6 II
EF 28-90mm 4-5.6 II USM
EF 28-90mm 4-5.6 II
EF 35-80mm 4-5.6 III
EF 55-200mm 4.5-5.6 II USM
EF 75-300mm 4-5.6 IS USM
EF 75-300mm 4-5.6 III USM
EF 75-300mm 4-5.6 II
EF 80-200mm 4.5-5.6 II

[xichlo]

Cái khoản distance data này hay phết, nếu sử dụng 85mm f1.8 với High Speed Sync E-TTL II, ngoài trời ánh sáng cực đẹp do nó biết distance data của con 85mm f1.8.

Trong khi đó nếu sử dụng E-TTL II với Tamron 28-75mm High Speed Sync, kết quả khác hẳn so với E-TTL cũ + HSS ở 10D.

XL

[Cuongga]

Cái khoản distance data này hay phết, nếu sử dụng 85mm f1.8 với High Speed Sync E-TTL II, ngoài trời ánh sáng cực đẹp do nó biết distance data của con 85mm f1.8.

Trong khi đó nếu sử dụng E-TTL II với Tamron 28-75mm High Speed Sync, kết quả khác hẳn so với E-TTL cũ + HSS ở 10D.

XL
Hihi, bác viết tiết kiệm quá, "Trong khi đó" làm em đang dùng con Tamron đó, chẳng hiểu "khác hẳn" là mình nên mừng hay vui nữa :unsure:

[Cuongga]

Bác At viết hay quá. Bác với bác Apham trao đổi với nhau, để thống nhất nội dung, "lên khuôn" trang nhất đi, mọi người đọc lại cho có hệ thống

[Atkinson]

Lâu không chụp bằng Flash, tối nay có thằng bạn nhờ chụp sinh nhật, mượn tạm cái F90X và Flash SB-22s.(Len 28-200mm 3.5 5.6D, phim ISO 200)
Có thắc mắc nhờ các bác tư vấn giúp:
-Theo tờ hướng dẫn của Flash SB-22s thì nếu set TLL trên Flash thì trên camera set chế độ chụp là A, lúc này trên len mình set như thế nào? Khóa khẩu độ nhỏ nhất trên len thì Camera có hiểu để làm việc đồng bộ với Flash không?
-Nếu theo chế độ A2 trên Flash thì mình thấy ở ISO 200 đèn báo là 8 (tầm hoạt động flash từ 0.6 đến 5m). Lúc này mình thắc mắc là:
+Nếu mình set chế độ chụp là A2 thì trên camera tự động set s=60,trên len mình xoay f=8 (như trên flash hiển thị) có đúng không? Hay trên len mình khóa f nhỏ nhất và camera sẽ hoạt động theo Flash? Nếu mình set cố định f=8 như trên thì Zoom ở 28-50mm thì LCD cũng hiển thị f=8, đồng bộ với flash, nhưng nếu Zoom đến 50-70mm thì LCD lại hiển thị F=11, lúc này mình có phải xoay F=11 như LCD báo không? (mà mình xoay F=11 thì nó lại hiển thị F=16). Khó hiểu quá.
+Nếu mình set chế độ chụp là A2 trên flash, trên camera mình set chế độ S=125, len khóa ở f nhỏ nhất thì mình thấy S luôn = 125 F sẽ tự theo mỗi khi mình Zoom. Nhưng như vậy thì trên Flash chỉ hiển thị f=8 có đồng bộ với camera không? Trên tờ hướng dẫn của flash không chỉ cách chụp bằng chế độ S.
Nhờ các bác giải thích và chỉ ra chụp ở chế độ nào là tối ưu.
Vì chưa quen sử dụng, diễn giải hơi dài mong các bác thông cảm và tư vấn giúp.
Cám ơn nhiều.

Hy vọng là mớ lý thuyết em lảm nhảm từ đầu đến giờ giúp các bác hiểu rõ hơn về mấy cái nguyên lý đo sáng flash. Còn khi bắt tay vào chụp cụ thể với flash thì đúng là nhiều cái nảy sinh lắm. Nó tùy thuộc vào từng đèn, từng camera và từng mode chụp cụ thể.

Như cái phần mô tả của bác thanhcong67 ở trên, quả thật em cũng thấy ù ù cạc cạc, vì em k0 rành về Nikon lắm, cũng như chưa biết mặt mũi cái đèn SB22s của bác ntn. Nhưng trót hứa với bác, mặc dù đã muộn, em sẽ trình bày các trường hợp chụp với flash ở các mode khác nhau. Em chỉ reference được với Canon thôi, nhưng về nguyên tắc chung, em nghĩ là giống nhau. Các bác chia sẻ thêm thông tin và kinh nghiệm cho em mừng nhé.

4. Flash photography in different modes

Phần này chỉ nói đến các Creative modes (P, Av, Tv, M) thôi, chứ còn Auto mode và các programmed modes khác (Portrait, Landscape...) thì là hoàn toàn tự động rồi, k0 có gì phải bàn cả.

Giả thiết thứ hai là tốc độ chụp đều dưới X-sync. Trường hợp chụp ở High-sync xét sau các bác nhé.

4.1 Flash photography in P mode

P mode cũng gần như một auto mode, khác với auto ở chỗ các bác có thể chủ động bật tắt flash nếu muốn.

Khi chụp ở mode này, camera thường đặt tốc độ chụp từ 1/60 sec đến X-sync, khẩu độ theo đó mà tính ứng với ISO và amibance light đo được.

Sở dĩ Canon k0 set tốc độ thấp hơn 1/60sec vì nó giả định tốc độ này là đủ để hand hold, để chậm hơn sợ các bác rung tay. Thứ nữa, P mode mà, nên máy nó can thiệp khá nhiều.

Flash duration bằng bao nhiêu thì camera và đèn của các bác có sao dùng vậy (từ TTL cho đến E-TTL II, từ GN nhỏ đến GN lớn).

Nói chung là chụp trong nhà với lens 28-80mm, flash cỡ 380EX trở lên là tương đối ổn. Nếu phòng rộng quá, background có thể hơi tối. Nếu muốn background sáng hơn thì có thể tăng ISO.

4.2 Flash photography in Tv mode

Các bác chọn tốc độ chụp, tất nhiên là từ X-sync trở xuống.
Máy đo ánh sáng ambiance và cho khẩu độ tương ứng.

Điều cần lưu ý ở đây là khẩu độ do máy chọn là căn cứ vào tốc độ chụp, ISO, ánh sáng ambiance và phương pháp đo sáng của camera (k0 phải đo sáng flash đâu nhé). Cho nên khẩu độ này là "đảm bảo" bức ảnh đủ sáng ngay cả trong trường hợp k0 có flash. Vì vậy có thể xảy ra 1 trong 2 trường hợp:

- TH 1: ambiance khá sáng, ứng với tốc độ và ISO đã chọn, khẩu độ đưa ra vẫn nằm trong giới hạn của lens. Vạch báo đo sáng trong viewfinder nằm ở vị trí 0 (giả sử các bác k0 dùng Exposure compensation). Lúc này, khẩu độ sẽ được khép tương đối sâu, flash làm việc gần giống trường hợp chụp fill in (dù tốc độ vẫn dưới X-sync). Công suất flash phát ra vẫn được tính toán một cách hợp lý. Hiển nhiên là tiền cảnh (thậm chí cả hậu cảnh) của bức ảnh sẽ sáng hơn so với khi chụp k0 có flash. Trong những trường hợp này, nên giảm ISO ở mức tối thiểu có thể để ảnh được mịn hơn.

- TH 2: ambiance light yếu, chụp buổi tối ngoài trời, hay trong nhà, ánh sáng yếu. Lúc này, với tốc độ và ISO đã chọn, ống kính mở hết khẩu mà ảnh vẫn bị thiếu sáng theo nhận xét của hệ thống đo sáng ambiance. Vạch báo đo sáng sẽ lệch về phía dấu trừ (-) báo hiệu ảnh thiếu sáng. Tuy nhiên, các bạn đừng lo lắng vì chính lý do thiếu sáng ta mới phải dùng đến flash. Cứ bấm chụp bình thường, flash sẽ phát công suất để đảm bảo cho tiền cảnh của ảnh đủ sáng. Tất nhiên là hậu cảnh ở xa sẽ k0 sáng bằng.
Nếu thấy tiền cảnh cũng chưa đủ sáng như mong muốn thì có thể tiến lại gần chủ thể hơn, tăng ISO lên, hoặc thay đèn có GN lớn hơn. Trong trường hợp này, việc tiếp tục giảm tốc độ chụp k0 đem lại hiệu quả gì đâu, có khi còn làm nhòe ảnh do rung máy. Lý do em đã giải thích ở phần đầu. Vì ở đây, nguồn sáng chính sẽ là flash (nguồn sáng tức thời), tiền cảnh bị thiếu sáng là flash k0 đủ tầm với, chứ ambiance light (nguồn sáng liên tục) k0 giúp ích gì hơn cho tiền cảnh cả.

Nói chung, chụp ảnh với flash hầu như em k0 chụp ở Tv mode.

4.3 Flash photography in Av mode

Các bác chọn khẩu độ,
Máy đo sáng ambiance và đưa ra tốc độ chụp, tất nhiên là vẫn dưới X-sync. (Còn nếu tốc độ chụp cao hơn X-sync, chuyển về chế độ chụp High-sync flash)

Cũng giống như trường hợp với Tv mode, tốc độ mà máy đưa ra vẫn là để đảm bảo toàn bộ bức ảnh đủ sáng căn cứ vào ambiance light.

Nếu tốc độ chụp tương đối cao đủ để các bác hand hold thì coi như k0 vấn đề gì. Ảnh sẽ đủ sáng và tiền cảnh sẽ tương đối sáng sủa nhờ sự tác động của flash.

Vì giới hạn dưới của tốc độ chụp coi như k0 có gì phải lo (until 30 sec) với phần lớn các máy SLR, vạch báo đo sáng luôn nằm ở vị trí 0. Tuy nhiên, đây là điều tương đối "nguy hiểm" khi chụp ở những khung cảnh như ngoài trời tối, trong nhà có ánh sáng yếu. Các bác cần lưu ý ở chỗ này.

Bởi vì nếu khung cảnh thiếu sáng quá, máy sẽ cho tốc độ chụp rất chậm. Nếu k0 để ý, các bác cứ vô tư chụp thì đèn flash vẫn nổ và soi đủ sáng tiền cảnh, nhưng sau đó camera tiếp tục lộ sáng cho hết thời gian phơi sáng. Nếu tốc độ chụp cỡ 1/15 sec hoặc lâu hơn thì sự rung máy rất dễ làm nhòe hậu cảnh, hoặc một phần tiền cảnh, dù trước đó nó được frezze bởi flash.

Việc tăng ISO lên trong trường hợp này cũng k0 cải thiện thêm gì nhiều, lại còn làm ảnh thêm nhiễu.

Chính vì thế, riêng chụp flash với Av mode này, một số máy Canon có Custom Function để cho người chụp lựa chọn.

- Option 1: Automatic đưa tốc độ chụp về X-sync của máy. Với X-sync cỡ 1/90 sec và nhanh hơn thì phần lớn sẽ k0 sợ rung tay nữa. Nhưng lúc đó thì chỉ có tiền cảnh là sáng rõ thôi, hậu cảnh cơ bản là sẽ tối. Nhưng chẳng sao cả, subject đủ sáng là ok rồi.

- Option 2: K0 can thiệp gì cả, mà để camera set tốc độ như bình thường. Hiện tượng sẽ như những gì em đã mô tả ở trên.

Riêng máy Nikon D70 thì lựa chọn này có linh hoạt hơn.

D70 k0 có option đưa shutter speed automaticaly về X-sync mà nó cho phép người dùng chọn tốc độ chụp thấp nhất trong trường hợp chụp với flash ở mode A & P (Custom Function 21: Shuteer spd). Các giới hạn tốc độ này là 1/60, 1/30, 1/15... đến tận 30sec với scale là 1 stop. Như vậy, người chụp có thể khống chế tốc độ chụp thấp nhất trong trường hợp này tùy theo khả năng hand hold của mình.

Ví dụ, nếu cứng tay mà đặt ở 1/15sec thì máy chỉ set tốc độ chụp trong trường hợp này thấp nhất là 1/15sec, cho dù theo tính toán để ảnh đủ sáng với ambiance light thì tốc độ chụp phải thấp hơn nữa. Còn nếu các bác đặt ở 30sec thì coi như tương tự Option 2 của Canon rồi.

Đây là một điểm khá hay mà Canon nên học tập để giúp người dùng linh hoạt hơn trong việc chụp ảnh với flash.

Riêng em, một phần vì Canon k0 có chức năng kia, một phần em muốn chủ động can thiệp cả tốc độ chụp, nên em toàn chọn M mode khi dùng flash.

4.4 Flash photography in M mode

Chúng ta hoàn toàn chủ động trong việc chọn tốc độ, độ mở khi chụp với flash.Tất nhiên, em vẫn chỉ xét trong trường hợp tốc độ chụp dưới X-sync.

- Tốc độ đặt ở mức mong muốn để tránh rung máy, hay để frezze chủ thể (up to X-sync).
- Khẩu độ đặt tùy theo mục đích bokeh của ảnh (up to largeast aperture).

Bây giờ chỉ việc quan sát vạch báo đo sáng trong viewfinder khi ngắm chụp.

- Nếu vạch nằm ở về phía dấu trừ (-), tức thiếu sáng thì k0 đáng ngại vì chủ thể sẽ được flash soi sáng. Nếu vẫn còn thấy thiếu sáng thì sẽ mở khẩu lớn hơn, move lại gần hay tăng ISO.

- Nếu vạch nằm ở vị trí dấu (+) thì giảm ISO (nếu được) hay điều chỉnh khẩu độ khép sâu hơn. Nếu ISO đã tối thiểu, khẩu độ đã ở mức hợp lý, tốc độ đã ở X-sync mà vạch báo đo sáng vẫn ở vị trí (+) thì nên chuyển sang High-sync flash.

Nói chung, M mode là lựa chọn của em khi dùng flash vì mình chủ động.

Các bác lưu ý một điều là dù ở P, Av, Tv, hay M thì chúng ta vẫn đang sử dụng đo sáng flash hoàn toàn tự động. Tức là công suất phát của flash vẫn được máy điều khiển tự động dựa vào các kết quả đo sáng flash.
Còn trừ phi các bác chuyển đèn sang chế độ Manual (flash manual) và chủ động điều khiển luôn cả công suất flash thì.... em chịu thua. Lúc đó thì quá mênh mông rồi.



Cuối cùng, nếu tốc độ chụp cao hơn X-sync, do các bác chọn (Tv, M) hay do máy chọn (Av), thì mời các bác chuyển sang chế độ chụp ở High-sync flash. Việc chuyển có thể thực hiện trên camera hoặc flash, tùy từng máy và đèn cụ thể.


Bác thanhcong67 kính mến,
Em k0 biết những gì trình bày ở trên có giúp được bác ít nhiều gì k0, riêng câu hỏi cuối cùng của bác là chụp ở chế độ nào là tối ưu thì em chọn M mode.

[thanhcong67]

Rất cám ơn loạt bài của bác At,
Hôm đưa ra câu hỏi trên, tối đó mình chụp với chế độ A, mình set trên flash khẩu độ = 8 (film ISO200), trên máy mình cũng set khẩu độ = 8, khi chụp trong nhà thì tạm được, nhưng chụp ngoài trời thì theo mình nghĩ flash chỉ đánh đủ sáng đến chủ đề thôi còn back thì tối thui. (Mà làm sao flash nó biết đượcmình muốn gì nhỉ? Nó chỉ làm tự động thôi mà) Nói chung chụp với flash khó thật.
Theo mình chắc phải chụp nhiều rồi rút kinh nghiệm thôi.
Cám ơn bác nhiều

[Cuongga]

À, em mới để ý đến cách phát hiện cái pre-flash mà không cần phải đặt chế độ 2nd curtain. Các bác chụp SLR, dSLR có để ý không, khi các bác bấm chụp 1 cái, vẫn nhìn thấy flash loé lên trong view finder, đấy chính là pre-flash. Đến cái flash thật thì gương đã lật lên rồi, làm sao thấy gì nữa phải không ạ?

[panavision]

Đó là: Khi chụp với tốc độ dưới X-sync thì chỉ khi nào màn trập mở hết thì flash mới phát sáng. Như vậy thì chẳng có phần nào của bản film bị curtain che lấp hết cả, phỏng ạ. Làm gì có chuyện k0 sáng đều :). Bác có thấy trong cái hình minh họa Standard flash sync, có những vùng với màu trắng, màu vàng khác nhau k0, vấn đề nằm ở chỗ ấy đấy.

Có lẽ việc đặt cái hình parabol lệch so với cái hình chữ nhật màu vàng (flash single burst) làm cho bác hiểu nhầm về thời điềm kích hoạt flash chăng? Lẽ ra nó phải nằm cân đối ngay dưới cái hình chữ nhật màu vàng đó mới phải.

Còn với trường hợp chụp ở tốc độ trên X-sync (High speed sync) thì:


http://www.photozone.de/3Technology/mtf/fpflash.jpg

... bác cứ coi mỗi cái "răng lược" kia trong thực tế là một cái parabol (quả núi) nhỏ hơn xíu xíu. Thế là xong, bản chất vấn đề k0 có gì thay đổi cả. Đại khái thế.
em muốn hỏi lại là bác nói thế có đúng cho mọi trg hợp ? , có lần em chụp bằng đèn Starblitz gì gì đó :D , máy FE 2 lens 28-80 f để 5.6 tốc độ 90 , ảnh ra thấy rìa phía dưới bị tối , thiếu sáng , hỏi sư phuj thì ddc nghe 1 hồi , đại ý là do để tốc độ nhanh quá , mà flash nổ chậm nên mới thế , giờ lại thấy bác nói như này ( in đậm ) , em lại rối hết cả lên

[Atkinson]

Bác Pana,

Những gì em trình bày ở trên là hoàn toàn mang tính nguyên lý hoạt động (lý thuyết) và nó đúng với mọi trường hợp (cũng lý thuyết nốt).

Còn trong thực tế sử dụng thì có thể có những yếu tố khác tác động làm sai lệch kết quả. Ví dụ như trường hợp của bác, em cứ mạnh dạn đoán rằng có prob gì đó về sự compatibility giữa camera & flash trong việc xác định thời điểm phát của flash.

Nếu đúng như vậy thì k0 thể nói là tốc độ chụp nhanh quá. Con FE 2 của bác là một huyền thoại về X-sync đấy (1/200sec) và đời sau của nó lên đến tận 1/250 sec kia. Chụp ở 1/90sec mà đã bị rìa đen phía dưới thì em hơi ngạc nhiên.

Vấn đề có thể nằm ở chỗ thời điểm phát của flash k0 đúng. Lẽ ra flash phải nổ ngay sau khi first curtain mở hết, tức ngay sau thời điểm 1/250th sec. (máy này k0 có chế độ chụp 2nd curtain sync thì phải). Rìa đen ở dưới chứng tỏ flash nổ sau khi second curtain kéo lên, tức sau thời điểm 1/90th sec. Cho nên phần dưới của ảnh bị second curtain che mất, k0 được hỗ trợ bởi ánh sáng flash, tạo nên rìa đen hoặc tối hơn phần trên.

Mà bác xem kỹ lại hộ em, nếu đúng như vậy thì cái rìa đen ấy sẽ phải rất thẳng và chạy ngang mép dưới ảnh, càng gần mép ảnh càng đen hơn. Còn nếu cái mép ấy k0 thẳng ngang thì có khi lúc chụp, lens bị che bởi một vật nào chăng? Khi đó vấn đề lại khác rồi.

[panavision]

quên bổ xung :D là em phải chụp 1/90s vì hôm đó máy em hết pin , flash để auto , sau lần lỗi , chụp lại với 1/60 ( trở xuống ) mới thấy ko có vệt đen nhưng background vẫn tối như ....

[Atkinson]

Bác Pana,

Thêm một câu nữa của bác làm em khó hiểu. Tại sao hết (yếu) pin thì phải chụp ở 1/90sec ? Pin phải khỏe thì mới chụp nhanh / chậm hơn được? Máy FE2 của bác chỉ dùng mỗi pin để chạy cái đồng hồ đo sáng thôi chứ có làm gì nhiều đâu?

Bác chụp lại với tốc độ 1/60sec trở xuống thì hết vệt đen à. Cũng lạ nhỉ. Nhưng mà bgr vẫn tối là tối so với yêu cầu của bác chứ em nghĩ nó vẫn phải sáng hơn so với khi chụp ở 1/90s chứ.

Tóm lại là cũng khó theo dõi và so sánh lắm vì chụp bằng máy film thì có khi 2 kiểu chụp trên của bác cách nhau cả tuần ấy chứ. Liệu các thông số khác có y nguyên ko. Đấy, lúc này có máy số thực nghiệm là sướng nhất.

Nói chung là em nghĩ bác nên xem lại cái sự tương thích giữa body với flash xem thế nào. Em cũng k0 rành lắm. Trước mắt thử chụp với flash xịn của Nikon xem còn bị vệt đen nữa k0 nhé.

Good luck

[nldquy]

Cảm ơn bác ạ... Tập xài dslr gần một năm mà giờ em mới tập tọe flash... ">

[e63d90]

Em cũng phải cám ơn bác đã lôi topic này lên để em có thêm kiến thức về sử dụng flash. Em cũng đang có ý định đầu tư thêm quả flash đây.

Cảm ơn bác ạ... Tập xài dslr gần một năm mà giờ em mới tập tọe flash... ">

[banhmitrung]

Mình đang tìm hiểu về flash duration thì lại mò ra topic cách đây 8 năm này.

Về con đèn flash studio của mình có ghi chú kỹ thuật flash duration 1/2600s (t=0.5). Đọc mấy tài liệu của bọn Tây thì cái trị số t=0.5 này có nghĩa là flash đã phát ra lượng ánh sáng = 50% full power? Tức là khi mình chụp ở tốc 1/2600s thì cường độ flash 1/2 chỉ còn 1/4 thôi đúng không các bác? Hay là nó tự quyết định đánh 50% công suất thôi?

[nnk]

Mình đang tìm hiểu về flash duration thì lại mò ra topic cách đây 8 năm này.

Về con đèn flash studio của mình có ghi chú kỹ thuật flash duration 1/2600s (t=0.5). Đọc mấy tài liệu của bọn Tây thì cái trị số t=0.5 này có nghĩa là flash đã phát ra lượng ánh sáng = 50% full power? Tức là khi mình chụp ở tốc 1/2600s thì cường độ flash 1/2 chỉ còn 1/4 thôi đúng không các bác? Hay là nó tự quyết định đánh 50% công suất thôi?

câu trả lời là ko, cái đó tức là ở 50% full power thì thời gian phát sáng của flash là 1/2600s, không phải là tốc độ chụp của máy, cùng 1 đèn thì khi chỉnh CS càng lớn flash duration càng dài, vd cái trên 50% là 1/2600, còn full có thể là 1/800s, 25% có thể là 1/5000s
còn nếu đè máy ra set 1/2600 ( chắc ko có tốc này ) thì hình chịp ra sẽ đen sì gần hết, chỉ có 1 dải ngang là có hình

[banhmitrung]

câu trả lời là ko, cái đó tức là ở 50% full power thì thời gian phát sáng của flash là 1/2600s, không phải là tốc độ chụp của máy, cùng 1 đèn thì khi chỉnh CS càng lớn flash duration càng dài, vd cái trên 50% là 1/2600, còn full có thể là 1/800s, 25% có thể là 1/5000s
còn nếu đè máy ra set 1/2600 ( chắc ko có tốc này ) thì hình chịp ra sẽ đen sì gần hết, chỉ có 1 dải ngang là có hình

đèn studio này ăn đèn ở tốc tối đa 1/2600s mà bác, combo với yn622c, hình chụp bình thường như dùng hss với đèn canon ex. Mình chỉ thắc mắc về công suất thôi.

[jamesdo]

câu trả lời là ko, cái đó tức là ở 50% full power thì thời gian phát sáng của flash là 1/2600s, không phải là tốc độ chụp của máy, cùng 1 đèn thì khi chỉnh CS càng lớn flash duration càng dài, vd cái trên 50% là 1/2600, còn full có thể là 1/800s, 25% có thể là 1/5000s
còn nếu đè máy ra set 1/2600 ( chắc ko có tốc này ) thì hình chịp ra sẽ đen sì gần hết, chỉ có 1 dải ngang là có hình
Em nghĩ bác hơi nhầm lẫn giữa flash studio và speedlight. Với speedlight thì đúng là công suất đèn phụ thuộc vào flash duration. Tại full power thì speedlight sẽ xả hết toàn bộ điện trong capacitor. Nhưng ở cs thấp hơn, ví dụ 1/2 thì khi lượng as đã phát ra được 50% lượng sáng tại full power thì dòng diện sẽ được ngắt đột ngột, falling time ở đây hầu như không có. Ví dụ theo spec của đèn nikon sb800 thì có bảng sau

1/1050 sec. at M1/1 (full) output
1/1100 sec. at M1/2 output
1/2700 sec. at M1/4 output
1/5900 sec. at M1/8 output
1/10900 sec. at M1/16 output
1/17800 sec. at M1/32 output
1/32300 sec. at M1/64 output
1/41600 sec. at M1/128 output

Chú ý là flash duration tại fullpower cũng xấp xỉ flash duration tại 1/2 power là do người ta tính flash duration là tại thời điểm cường độ as đạt 50% cường độ max (cái này thường gọi là T.5 period). Thực tế khi đánh ở fullpower, do flash xả hết điện trong capacitor nên thời gian falling time là rất dài. 1/1050 sec ở đây chỉ là khoảng thời gian từ đầu cho đến khi cường độ sáng giảm còn 50% (bỏ qua rising time rất ngắn). Khi đánh tại 1/2 power thì đến khi lượng as phát ra được 50%, cũng gần với thời điểm cường độ giảm còn 50% thì điện được ngắt đột ngột, cường độ as giảm về 0 ngay lập tức. Bởi vậy duration tại fullpower và halfpower là gần như nhau.

Công suất của studio flash được điều khiển bằng lượng điện trong capacitor. Mỗi khi đánh thì toàn bộ điện trong capacitor được xả hết. Ở cs thấp thì capacitor sẽ nạp một lượng điện ít hơn lượng điện dùng cho khi đánh cs cao. Bở vậy với studio flash thì khi đánh cs thấp, flash duration sẽ dài hơn (em không viết nhầm đâu, cs càng thấp thì flash duration càng dài). Lý do là khi điện nhiều thì xả rất nhanh, điện càng ít thì xả càng lâu. Cũng bởi lý do này mà T.1 thường dài tới gấp ba lần T.5. Và để giảm tới zero (T.0) thì còn dài hơn rất nhiều.


Mình đang tìm hiểu về flash duration thì lại mò ra topic cách đây 8 năm này.

Về con đèn flash studio của mình có ghi chú kỹ thuật flash duration 1/2600s (t=0.5). Đọc mấy tài liệu của bọn Tây thì cái trị số t=0.5 này có nghĩa là flash đã phát ra lượng ánh sáng = 50% full power? Tức là khi mình chụp ở tốc 1/2600s thì cường độ flash 1/2 chỉ còn 1/4 thôi đúng không các bác? Hay là nó tự quyết định đánh 50% công suất thôi?
Em không hiểu bác có ý gì khi viết "cái trị số t=0.5 này có nghĩa là flash đã phát ra lượng ánh sáng = 50% full power" nhưng theo em đoán thì bác cũng hơi hiểu lầm. Khi flash đánh thì ngay lập tức power đạt đỉnh (rising time rất ngắn), sau đó power giảm từ từ cho đến khi toàn bộ điện trong capacitor được xả hết. 1/2600s là khoảng thời gian bắt đầu cho đến khi power giảm còn 50% của maximum power (bỏ qua rising time). Khoảng thời gian này thường được gọi là T.5 (ngoài ra còn T.1 nghĩa là khoảng thời gian từ đầu đến khi power giảm còn 10%).

Khi bác chỉnh cs 50% thì capacitor sẽ nạp vào một lượng điện bằng 50% lượng điện cần nạp để đánh full power. Flash duration khi đánh tại 50% power sẽ dài hơn khi đánh tại fullpower.

Mấy cái sau bác nói chụp tốc 1/2600s gì đấy thì bác nhầm hết rồi ạ. Thực ra đánh flash high speed sync là một câu chuyện hoàn toàn khác. Ở high speed sync thay vì đánh 1 tia duy nhất, flash sẽ đánh liên tiếp nhiều tia. Với đèn speedlight thì do nó dùng cơ chế ngắt điện đột ngột nên có thể đóng mở mạch liên tục để flash liên tục đánh rồi ngắt. Còn với cơ chế mỗi lần đánh là xả toàn bộ điện như studio flash thì em hông bit nó hoạt động kiểu nào. Mối liên hệ giữa tốc và công suất của đèn speedlight thì em có lần tìm hiểu. Đại loại ở ngoài tốc sync của camera thì hầu như khi tăng tốc gấp đôi thì flash power sẽ giảm một nửa (nói chính xác là giảm từ một nửa cho tới giảm hơn). Lý do là khi đánh tốc cao hơn thì flash phải chia ra đánh nhiều tia hơn, nên duration sẽ ngắn hơn. Vì có khoảng cách giữa những tia này nên khi tăng tốc gấp đôi thì flash power sẽ giảm hơn một nửa một tí.

Nhưng cho dù thế nào thì ớ tốc 1/2600s, nghĩa là hơn sync speed rất nhiều, thì cs sẽ giảm rất nhiều chứ không phải là 1/2 hay 1/4 đâu. Giả sử sync speed là 1/200s thì với đèn speedlight cs sẽ giảm xấp xỉ còn 1/16. Với flash studio thì em hông bit :D.

[banhmitrung]

Em nghĩ bác hơi nhầm lẫn giữa flash studio và speedlight. Với speedlight thì đúng là công suất đèn phụ thuộc vào flash duration.

Mấy cái sau bác nói chụp tốc 1/2600s gì đấy thì bác nhầm hết rồi ạ. Thực ra đánh flash high speed sync là một câu chuyện hoàn toàn khác. Ở high speed sync thay vì đánh 1 tia duy nhất, flash sẽ đánh liên tiếp nhiều tia. Với đèn speedlight thì do nó dùng cơ chế ngắt điện đột ngột nên có thể đóng mở mạch liên tục để flash liên tục đánh rồi ngắt. Còn với cơ chế mỗi lần đánh là xả toàn bộ điện như studio flash thì em hông bit nó hoạt động kiểu nào.

Ý bác là flash duration ở speed light và studio strobe khác nhau ạ?

Cơ chế hoạt động hss của speed light mình biết vì chơi strobis với đèn nhỏ cũng nhiều. Vấn đề là các studio strobe đời mới bây giờ đánh ở 1/2000 - 1/4000 rất nhiều và mình đang sử dụng 1 bộ đèn đánh dc ở tốc như thế, cái mình không biết là cơ chế hss của studio strobe lúc đó có giống speedlight là đánh liên tục những phát cực nhanh và công suất sẽ bị giảm bao nhiêu thôi.

[nnk]

Ý bác là flash duration ở speed light và studio strobe khác nhau ạ?

Cơ chế hoạt động hss của speed light mình biết vì chơi strobis với đèn nhỏ cũng nhiều. Vấn đề là các studio strobe đời mới bây giờ đánh ở 1/2000 - 1/4000 rất nhiều và mình đang sử dụng 1 bộ đèn đánh dc ở tốc như thế, cái mình không biết là cơ chế hss của studio strobe lúc đó có giống speedlight là đánh liên tục những phát cực nhanh và công suất sẽ bị giảm bao nhiêu thôi.

Nếu studio mà chơi được hss thì bắt buộc nó phải bật tắt liên tục như speedlite và dùng IBGT để đóng cắt, và như vậy thì CS sẽ giảm tương tự như dùng speedlite, còn giảm bao nhiêu thì tuỳ tần số đóng cắt và tuỳ thiết kế của nhà SX. mà vấn đề là studio thì chỉ nhận 1 tín hiệu kích nổ duy nhất, làm sao mà nó hiểu máy chạy tốc nào mà cắt theo -> khả năng là luôn luôn hss ở speed cao nhất có thể của đèn
banhmitrung tét thử vụ này bằng cách dùng chế độ slave của studio, mồi bằng flash manual trên body thử coi có ăn hss không, nếu vẫn ăn tức là đèn stu luôn luôn đánh hss với tốc tối đa có thể
ha95c là flash duration sẽ kéi dài thiệt dài đủ để phơi sáng toàn bộ sénor ở tốc cao, cái này thì có máy hiện sóng cắm vô 1 phát là có kết quả chíng xác liền

[banhmitrung]

Nếu studio mà chơi được hss thì bắt buộc nó phải bật tắt liên tục như speedlite và dùng IBGT để đóng cắt, và như vậy thì CS sẽ giảm tương tự như dùng speedlite, còn giảm bao nhiêu thì tuỳ tần số đóng cắt và tuỳ thiết kế của nhà SX. mà vấn đề là studio thì chỉ nhận 1 tín hiệu kích nổ duy nhất, làm sao mà nó hiểu máy chạy tốc nào mà cắt theo -> khả năng là luôn luôn hss ở speed cao nhất có thể của đèn
banhmitrung tét thử vụ này bằng cách dùng chế độ slave của studio, mồi bằng flash manual trên body thử coi có ăn hss không, nếu vẫn ăn tức là đèn stu luôn luôn đánh hss với tốc tối đa có thể
ha95c là flash duration sẽ kéi dài thiệt dài đủ để phơi sáng toàn bộ sénor ở tốc cao, cái này thì có máy hiện sóng cắm vô 1 phát là có kết quả chíng xác liền

Không ăn bác ạ, master là đèn speedlight cắm trực tiếp và đánh hss, slave có đánh theo nhưng hoàn toàn không ăn ở tốc > 1/200. Vì thế mình nghĩ đánh nhại sáng không sử dụng được trong trường hợp đánh hss.

Mình dùng trigger có khả năng hss (yn622c) và bắt buộc phải dùng 3 trigger cho ba đèn, không dùng slave mode được.

Để ngày mai qua studio test công suất tăng giảm thế nào, mình nghĩ suy luận giảm cs giống đèn speed light là hợp lý.

[jamesdo]

câu trả lời là ko, cái đó tức là ở 50% full power thì thời gian phát sáng của flash là 1/2600s, không phải là tốc độ chụp của máy, cùng 1 đèn thì khi chỉnh CS càng lớn flash duration càng dài, vd cái trên 50% là 1/2600, còn full có thể là 1/800s, 25% có thể là 1/5000s
còn nếu đè máy ra set 1/2600 ( chắc ko có tốc này ) thì hình chịp ra sẽ đen sì gần hết, chỉ có 1 dải ngang là có hình


Ý bác là flash duration ở speed light và studio strobe khác nhau ạ?

Cơ chế hoạt động hss của speed light mình biết vì chơi strobis với đèn nhỏ cũng nhiều. Vấn đề là các studio strobe đời mới bây giờ đánh ở 1/2000 - 1/4000 rất nhiều và mình đang sử dụng 1 bộ đèn đánh dc ở tốc như thế, cái mình không biết là cơ chế hss của studio strobe lúc đó có giống speedlight là đánh liên tục những phát cực nhanh và công suất sẽ bị giảm bao nhiêu thôi.

dạ, như em nói, studio flash mỗi lần đánh xả toàn bộ điện, còn speedlight nó ngắt điện đột ngột, nếu đánh fullpower thì flash duration của 2 đèn này tương tự nhau (thực ra speedlight còn dài hơn do mạch ngắt ở speedlight thường xả chậm hơn mạch RC ở studio flash), còn đánh ở power thấp hơn thì flash duration của speedlight rất ngắn (thế nên người ta mới gọi là speedlight). Nhưng cái em nói là theo em đọc được về studio flash truyền thống, loại studio đời mới bác nói thì em hông bit gì hết, có thể nó hoạt động giống speedlight chăng :D Nếu đúng thế thì có lẽ cs sẽ giảm giống em nói về speedlight, ở ngoài sync speed thì khi tăng tốc gấp đôi power sẽ giảm một nửa :D

[nnk]

Không ăn bác ạ, master là đèn speedlight cắm trực tiếp và đánh hss, slave có đánh theo nhưng hoàn toàn không ăn ở tốc > 1/200. Vì thế mình nghĩ đánh nhại sáng không sử dụng được trong trường hợp đánh hss.

Mình dùng trigger có khả năng hss (yn622c) và bắt buộc phải dùng 3 trigger cho ba đèn, không dùng slave mode được.

Để ngày mai qua studio test công suất tăng giảm thế nào, mình nghĩ suy luận giảm cs giống đèn speed light là hợp lý.

coi qua cái yn622c thì nó kết nối với đèn studio cũng chỉ là ngõ pc-sync 2 tiếp điểm, như vậy thì không hề có tín hiệu data của vụ hss -> khả năng là kích qua slave ( cũng chỉ là 2 tiếp điểm ) thì ko hss nhưng qua pc-sync thì lại có hss, như vậy khả năng đèn sẽ vẫn hoạt động hss với tốc tối đa chứ không hoàn toàn đồng bộ với máy
giờ test vầy đi, set khẩu và ío cố định, đánh đèn oncam manual hoàn toàn ( ko dùng ttl/ko dùng hss )stu ở chế độ slave máy dưới 1/200, sau đó cắm trigger vô test ở các tốc khác nhau cao dần lên tới giới hạn tối đa ăn đèn hss của stu, so sánh hình chụp đướcẽ có kết quả là đèn stu có giảm cs khi chơi hss ko ( so sánh độ sáng dưới 1/200 ở slave và trên 1/200 với trigger ), đồng thời so sánh hình ở hss tăng dần sẽ biết đèn stu chơi hss hết tốc độ hay như thế nào

[jamesdo]

coi qua cái yn622c thì nó kết nối với đèn studio cũng chỉ là ngõ pc-sync 2 tiếp điểm, như vậy thì không hề có tín hiệu data của vụ hss -> khả năng là kích qua slave ( cũng chỉ là 2 tiếp điểm ) thì ko hss nhưng qua pc-sync thì lại có hss, như vậy khả năng đèn sẽ vẫn hoạt động hss với tốc tối đa chứ không hoàn toàn đồng bộ với máy
giờ test vầy đi, set khẩu và ío cố định, đánh đèn oncam manual hoàn toàn ( ko dùng ttl/ko dùng hss )stu ở chế độ slave máy dưới 1/200, sau đó cắm trigger vô test ở các tốc khác nhau cao dần lên tới giới hạn tối đa ăn đèn hss của stu, so sánh hình chụp đướcẽ có kết quả là đèn stu có giảm cs khi chơi hss ko ( so sánh độ sáng dưới 1/200 ở slave và trên 1/200 với trigger ), đồng thời so sánh hình ở hss tăng dần sẽ biết đèn stu chơi hss hết tốc độ hay như thế nào

chuyện đánh HSS dùng optical slave sensor thì em cũng có thử với đèn Yongnuo 560 (đèn này không đánh HSS trên camera). Em có lần viết cái artical trên dpreview về chuyện này
http://www.dpreview.com/articles/1653552682/high-speed-sync-with-yn560-flash

còn về chuyện dùng yn622 thì em cũng có tí kinh nghiệm luôn, vì em đang dùng trigger yn622 for nikon, khi gắn trigger này lên flash YN560 (non-hss) thì con này cũng đánh được hss luôn. Như bác có thể đoán, flash yn560 là flash manual nên nó chỉ có 1 chân chính giữa thôi, hoàn toàn không có các chân giao tiếp khác, thế nhưng nó vẫn nhận tín hiệu từ trigger yn622 để đánh HSS. Và một điều nữa là không phải nó cứ chia ra đánh nhiều tia nhất có thể, vì em test thấy khi tăng tốc thì cs sẽ giảm, hệt như khi đánh với flash HSS.

ngoài ra em cũng đã dùng pc-sync cord để nối trigger yn622 với flash yn560, đúng như bác nói, nó chỉ có 2 ngõ thôi, một bên ngoài, một lỗ nhỏ bên trong, em không biết nó truyền tín hiệu hss kiểu nào, nhưng cái flasy yn560 của em cũng sync được hoàn toàn tới tận tốc 1/8000s. Và khi nối qua pc-sync cord thì flash vẫn đánh y hệt như gắn flash yn560 vào trigger, khi tăng tốc thì cs sẽ giảm, nghĩa là nó có sự đồng bộ nhất định với máy, chứ không phải sync với tốc tối đa.

p.s. để flash yn560 đánh hss trong bất cứ trường hợp nào thì flash phải để full power

[banhmitrung]

coi qua cái yn622c thì nó kết nối với đèn studio cũng chỉ là ngõ pc-sync 2 tiếp điểm, như vậy thì không hề có tín hiệu data của vụ hss -> khả năng là kích qua slave ( cũng chỉ là 2 tiếp điểm ) thì ko hss nhưng qua pc-sync thì lại có hss, như vậy khả năng đèn sẽ vẫn hoạt động hss với tốc tối đa chứ không hoàn toàn đồng bộ với máy
giờ test vầy đi, set khẩu và ío cố định, đánh đèn oncam manual hoàn toàn ( ko dùng ttl/ko dùng hss )stu ở chế độ slave máy dưới 1/200, sau đó cắm trigger vô test ở các tốc khác nhau cao dần lên tới giới hạn tối đa ăn đèn hss của stu, so sánh hình chụp đướcẽ có kết quả là đèn stu có giảm cs khi chơi hss ko ( so sánh độ sáng dưới 1/200 ở slave và trên 1/200 với trigger ), đồng thời so sánh hình ở hss tăng dần sẽ biết đèn stu chơi hss hết tốc độ hay như thế nào

Phải khóa sáng và giữ iso cố định để tăng tốc thì khẩu mở thêm chứ bác, nếu chỉ tăng tốc đơn thuần thì dĩ nhiên lượng ánh sáng vào sẽ nhỏ hơn nhiều, vì studio strobe đánh manual đâu có ttl.

Nói chung chiều mai sẽ test và đưa hình ảnh lên các bác xem thử.

[banhmitrung]

dạ, như em nói, studio flash mỗi lần đánh xả toàn bộ điện, còn speedlight nó ngắt điện đột ngột, nếu đánh fullpower thì flash duration của 2 đèn này tương tự nhau (thực ra speedlight còn dài hơn do mạch ngắt ở speedlight thường xả chậm hơn mạch RC ở studio flash), còn đánh ở power thấp hơn thì flash duration của speedlight rất ngắn (thế nên người ta mới gọi là speedlight). Nhưng cái em nói là theo em đọc được về studio flash truyền thống, loại studio đời mới bác nói thì em hông bit gì hết, có thể nó hoạt động giống speedlight chăng :D Nếu đúng thế thì có lẽ cs sẽ giảm giống em nói về speedlight, ở ngoài sync speed thì khi tăng tốc gấp đôi power sẽ giảm một nửa :D

Mình cũng nghĩ thế, tuy nhiên hss của studio strobe chỉ có chế độ manual chứ không có ttl giống speed light

[nnk]

Phải khóa sáng và giữ iso cố định để tăng tốc thì khẩu mở thêm chứ bác, nếu chỉ tăng tốc đơn thuần thì dĩ nhiên lượng ánh sáng vào sẽ nhỏ hơn nhiều, vì studio strobe đánh manual đâu có ttl.

Nói chung chiều mai sẽ test và đưa hình ảnh lên các bác xem thử.

test so sánh độ sáng mà mở khẩu ra cho đúng sáng thì test làm chi nữa

[banhmitrung]

Mình đã test thử hôm nay.

1. Khi dùng slave thì tốc chỉ ăn ở 1/200. trên 1/200 sẽ bị hiện tượng dải sáng. Nói chung cái này giống như đánh hss bằng flsah studio ko có hss nên mình không bỏ hình.

2. Dùng trigger hss (yn622) nối bằng pc-cord, thì thấy đánh đúng 1 cs duy nhất chứ không sync TTL. Cái này cũng dễ hiểu vì studio strobe chỉnh manual hoàn toàn và nó không có nhận dc thông số TTL.

Tốc và khẩu và ISO giữ nguyên:

http://farm3.staticflickr.com/2872/11925125683_ceeda37e56_z.jpg
http://farm4.staticflickr.com/3796/11925723166_bc5a841db9_z.jpg
http://farm4.staticflickr.com/3818/11925314214_07fb48d0cc_z.jpg
http://farm4.staticflickr.com/3693/11925314064_a52e261a78_z.jpg

Tới đây thì mình cho rằng flash sẽ đánh với cs=50% khi bắt đầu hss. Vì lượng ánh sáng giảm đột ngột khi thay tốc từ 1/160--1/200 (máy mình chỉ sync ở speed 160). Sau đó nó sẽ giữ đúng cs này cho tới 1/2600s.

Việc bị tối đi là do tăng tốc nên hình bị tối.

Để thử lại mình tiến hành chụp với các thông số f&speed thay đổi nhằm giữ lượng ánh sáng vào sensor như nhau.

http://farm6.staticflickr.com/5472/11925558224_9f17b7ca96_z.jpg
http://farm8.staticflickr.com/7346/11925099025_3aaeb00917_z.jpg
http://farm8.staticflickr.com/7309/11925970146_1ec481c0de_z.jpg
http://farm6.staticflickr.com/5492/11925557564_04ed507b36_z.jpg

[nnk]

Mình đã test thử hôm nay.

1. Khi dùng slave thì tốc chỉ ăn ở 1/200. trên 1/200 sẽ bị hiện tượng dải sáng. Nói chung cái này giống như đánh hss bằng flsah studio ko có hss nên mình không bỏ hình.

2. Dùng trigger hss (yn622) nối bằng pc-cord, thì thấy đánh đúng 1 cs duy nhất chứ không sync TTL. Cái này cũng dễ hiểu vì studio strobe chỉnh manual hoàn toàn và nó không có nhận dc thông số TTL.

Tốc và khẩu và ISO giữ nguyên:

http://farm3.staticflickr.com/2872/11925125683_ceeda37e56_z.jpg
http://farm4.staticflickr.com/3796/11925723166_bc5a841db9_z.jpg
http://farm4.staticflickr.com/3818/11925314214_07fb48d0cc_z.jpg
http://farm4.staticflickr.com/3693/11925314064_a52e261a78_z.jpg

Tới đây thì mình cho rằng flash sẽ đánh với cs=50% khi bắt đầu hss. Vì lượng ánh sáng giảm đột ngột khi thay tốc từ 1/160--1/200 (máy mình chỉ sync ở speed 160). Sau đó nó sẽ giữ đúng cs này cho tới 1/2600s.

Việc bị tối đi là do tăng tốc nên hình bị tối.

Để thử lại mình tiến hành chụp với các thông số f&speed thay đổi nhằm giữ lượng ánh sáng vào sensor như nhau.

http://farm6.staticflickr.com/5472/11925558224_9f17b7ca96_z.jpg
http://farm8.staticflickr.com/7346/11925099025_3aaeb00917_z.jpg
http://farm8.staticflickr.com/7309/11925970146_1ec481c0de_z.jpg
http://farm6.staticflickr.com/5492/11925557564_04ed507b36_z.jpg

xong, với kết quả trên thì nếu thực sự stu đánh hss thì nó sẽ rơi vô trường hợp 2, tức là stu sẽ đánh hss hết tốc độ cho phép của đèn bất kể cam chụp kiểu gì cũng vậy

[kunhat]

Cảm ơn bác chủ, e giờ mới dần dần ngộ ra cách dùng flash như thế nào cho đúng...