Back-Button Auto Focus trên máy Canon [Archive]

View Full Version : Back-Button Auto Focus trên máy Canon

ASAV

01-04-2017, 03:38 AM

Trong một thread khác (http://www.vnphoto.net/forums/showthread.php?t=211061) em có nhắc đến việc dùng Back-Button Auto Focus (BBF), và có bác muốn em viết thêm về vấn đề này. Những thông tin trong bài này là do em học hỏi từ internet và từ kinh nghiệm hạn hẹp cá nhân của em, và chỉ giới hạn trên máy Canon, vì em chưa từng cầm đến Nikon.

Đừng nghĩ rằng xài BBF mới là "pro". Nhiều nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp hạng nặng vẫn dùng "cò chụp", hay là shutter release button (SRB) để focus. BBF hoàn toàn là tùy sở thích cá nhân trong khuôn khổ cho phép của từng máy ảnh. Ngày xưa khi em đi học nghề, rất thường xảy ra là tuy cùng một công việc nhưng mỗi ông thầy bà cô lại có những cách xử lý khác nhau, nhiều lúc làm cho học trò bối rối, không biết ai đúng. Cho đến khi có một ông thầy giải thích rằng: Bổn phận của người học trò là chọn ra phương thức nào mình thích nhất cho tình huống đó, và giữ nó làm bửu bối cho mình.

Các bác nào thấy em viết sai hay thiếu sót chỗ nào thì xin la lên cho em biết, để em học hỏi thêm. Trong bài này em sẽ dùng nhiều chữ tắt (acronyms). Những chữ tắt này sẽ được lần lượt giới thiệu khi cụm từ đó xuất hiện lần đầu tiên trong bài, và từ đó về sau cụm từ đó chỉ được biểu hiện bằng chữ tắt đó mà thôi. Thí dụ như chữ BBF ở trên.

Em sẽ chia làm 3 phần:

I. Giải thích BBF, và cách cài đặt.
II. Ứng dụng của BBF
III. BBF trên máy Canon 7D2

ASAV

01-04-2017, 03:57 AM

BBF là gì và cách thức cài đặt trên máy Canon.

Thông thường, khi ta bấm nhẹ (half press) cái "cò chụp" SRB, thì máy sẽ khởi động bộ phận autofocus (AF), và khi bấm luôn (full press) thì máy sẽ chụp tấm ảnh. Nghĩa là 2 phận vụ này cùng nằm trong một nút "cò chụp" SRB. Nói cách khác, mỗi shutter release (full press) đều bắt buộc phải qua bước AF (half press). Không thể nào full press mà không qua half press!

BBF là việc máy cho phép ta di chuyển lệnh khởi động AF từ SRB đến một nút khác phía sau máy ảnh (nên mới có từ Back-Button) và dùng ngón tay cái để bấm (ra lệnh AF). Cần nhấn mạnh ở đây là phận vụ AF của SRB không còn nữa. Đây là điểm then chốt của BBF, bởi vì mục đích là tách rời việc AF và việc mở màn trập (shutter release) thành hai công việc mà ta có thể điều khiển hoàn toàn độc lập với nhau.

Thế thì cần gì mà phải cài đặt BBF cho rắc rối cuộc đời? Đó là câu hỏi của chính em khi mới đọc về BBF. Nhưng từ khi hiểu được và xử dụng BBF, tất cả các máy ảnh của em đều cài BBF trước khi chụp tấm ảnh đầu tiên, vì bây giờ em đã quen focus bằng ngón tay cái rồi.

Người xử dụng có thể chọn nút AF-ON hay nút (*) để khởi động AF thay cho SRB, nếu máy ảnh có cả hai nút và tùy sở thích cá nhân. Tay em nhỏ nên em chọn nút (*) vì nó "gần" ngón tay cái hơn. Khi mới xài BBF thì em chọn AF-ON, nhưng nhiều lúc phải "chồm" ngón cái cho tới nút AF-ON thì nó lại đè phải nút (*), xảy ra điều không muốn. Nên sau đó em đổi qua nút (*) và xài cho đến nay. Để đơn giản bài viết, em sẽ gọi nút back button (hoặc AF-ON, hoặc *) này là BB.

Hình 1

https://c1.staticflickr.com/3/2911/33761140525_e232751555_b.jpg

Những máy ảnh nào có thể cài đặt BBF? Xem Hình 2. Đây là các máy Canon có khả năng cài đặt BBF. Danh sách này khá cũ. Máy Canon 7D2 cũng được, và em tin chắc là 5DsR, 5D Mark IV, và các máy dòng 1D cũng như 1DX Mark II đều có thể cài đặt BBF.

Hình 2 List of cameras

https://c1.staticflickr.com/3/2908/33376488210_d7d382d698_o.jpg

Cách cài đặt BBF:

1. Vào Menu, và Customer Function (C.Fn) như hướng dẫn trong Hình 2. Bấm Set, thì sẽ có một Menu (Custom Controls) khác hiện ra (Hình 4). Một số máy (6D và 7D2, mà em xài) cho phép vào ngay Custom Controls mà không phải qua Menu. Trên LCD của 2 máy này có một icon giống hình máy ảnh. Bấm nút "Q" rồi chọn icon đó (Hình 3). Bấm Set sẽ thấy Custom Controls (Hình 4)

Hình 3 (Q button)

https://c2.staticflickr.com/4/3695/33604680242_8a0cc6d1c7_b.jpg

Hình 4 (Custom Controls Canon 7D2)

https://c1.staticflickr.com/3/2811/33761143895_baae393056_b.jpg

Hình 5 (Custom Controls Canon 6D)

https://c2.staticflickr.com/4/3810/32918045614_c85d49a1d4_b.jpg

Tùy máy, có máy thì Canon cho phép they đổi nhiều nút (11 nút trên 7D2), có máy ít hơn (8 nút trên 6D)

2. Đây là menu để cài đặt BBF: Custom Controls. (Hình 4 hoặc 5)
Nửa bên phải của tấm hình liệt kê các nút mà Canon cho phép người xử dụng thay đổi phận vụ. Đàng trước dấu " : " là tên của nút. Đàng sau dấu " : " là phận vụ mà nút đó đang đảm nhiệm. Nửa bên trái của tấm hình là cái máy ảnh. Khi nút nào bên phải đang có vành màu chung quanh, thì vị trí của nút đó trên máy ảnh bên trái cũng được tô màu. (AF-ON trong Hình 4, và (*) trong Hình 5). Dùng Dial để lần lượt chọn các nút (bên phải của tấm hình) để thay đổi.

Với mục đích cài đặt BBF thì ta chỉ cần để ý đến 3 nút mà thôi: SRB, AF-ON, và (*).
Nếu máy của bác có cả hai nút AF-ON và (*), thì nên xác định xem bác muốn dùng AF-ON hay (*) làm BB trước khi tiếp tục việc cài đặt. Tuy nhiên bác vẫn có thể quay trở lại thay đổi, nếu muốn.

3. Loại bỏ phận vụ AF khỏi SRB (Remove AF from SRB)
Đây là điều thiết yếu nhất của việc cài đặt BBF. Khi vòng màu vẫn bao quanh SRB, bấn Set. Menu mới hiên ra (Hình 6). Nó gồm các nhiệm vụ có thể của SRB, trong đó nhiệm vụ hiện đang được giao phó thì có viền màu. Nếu bác chưa bao giờ cài đặt BBF, thì nhiệm vụ hiện tại là "Metering cộng AF". Bác dùng Dial chọn một nhiệm vụ khác mà không có "AF Start". Điều này bảo đảm rằng SRB sẽ không ra lệnh cho máy focus nữa. Em chọn Metering (như trong Hình 6). Bấm Set để xác định.

Hình 6 (SRB menu)

https://c1.staticflickr.com/3/2910/32918047414_351423db4b_b.jpg

4. Chọn BB và cài AF vào nút đó. Tuỳ bác chọn nút AF-ON hay nút (*), bác Dial vào nút đó trên Custom Controls. Trong Hình 5, em chọn (*) làm BB. Bấm Set. Menu như trong Hình 7 sẽ hiện lên. Dùng Dial chọn "Metering and AF Start". Bấm Set.

Hình 7 (*) Menu

https://c2.staticflickr.com/4/3754/33376487500_e83a742829_b.jpg

5. Kiểm tra software lần cuối. Bây giờ nhìn lại Custom Controls, bác phải thấy bên phải của SRB là icon ủa Metering, và không có AF. Và bên phải của BB (của riêng bác) là icon Metering/AF Start. Tương tự như Hình 4 và Hình 5 (đó là Custom Controls của em sau khi cài đặt BBF xong).

6. Kiểm tra hardware. Bây giờ đưa máy lên mắt, nhắm vào một vật, và bấm BB bằng ngón tay cái. Máy bắt đầu focus vào vật đó. Dùng SRB để chụp. Vẫn đứng yên để giữ máy ở vị trí cũ, hướng điểm focus trong viewfinder vào một vật khác nhưng không bấm BB. Bây giờ bấm SRB đế chụp. Trong tấm ảnh thứ hai này, vật mà bác focus trong ảnh thứ nhất vẫn phải căng nét mặc dầu điểm focus trong viewfinder của bác không nhắm vào nó. Như thế là bác đã cài đặt BBF thành công.

Congratulations!

Treo một con nhạn biển cho vui

https://c1.staticflickr.com/3/2884/33720377506_ec8f04b30d_b.jpg

ILO AC&T

01-04-2017, 08:34 AM

bản thân em thấy dùng BBF xài tốt trong trường hợp dùng AI focus hay AI Server. Trong trường hợp chụp mẫu dùng BBF rất ổn khi mẫu chuyển động không nhiều, lúc đó ta chỉ cần focus 1 lần rồi cứ thế mà chụp. Loại bỏ hẳn thời gian để máy re-focus và confirm focus. Chính lý do này mà em vẫn dùng DSLR.
Theo ngu ý của em thì cứ tác việc focus ra khỏi nút chụp khá tiện lợi. Tuy nhiên khi mang mấy cái lens to và nặng như 300 f2.8L handhold thì focus bằng SRB giúp giảm đáng kể sự rung máy và khá thuận tiện cho thao tác. Còn nếu dùng trên tripod hay monopod thì em lại xài BBF.
Việc xài BBF hay SRB tùy thuộc vào thói quen của mỗi người thôi ạ.

https://c1.staticflickr.com/1/367/31923853536_15b36c606c_b.jpg (https://flic.kr/p/QD16rS)_MG_1436 (https://flic.kr/p/QD16rS) by Anh Ngo Tuan (https://www.flickr.com/photos/salemmeo/), on Flickr

6D + 300 f2,8L @ 2.8 , AI server, BBF chụp liên tục

ASAV

02-04-2017, 04:57 AM

........
Việc xài BBF hay SRB tùy thuộc vào thói quen của mỗi người thôi ạ.

........

Rất đúng! Và em đã nói rõ như thế ngay từ đầu.

ASAV

02-04-2017, 05:23 AM

Ưu điểm của BBF:

• BBF sẽ không làm cho ảnh có nét căng hơn, nhưng giúp khấu trừ/giảm bớt sai lỗi trong việc focus.
• Có thể luôn luôn dùng AI Servo AF mà không cần đổi qua One-Shot AF. Khi đè ngón tay trên BB thì máy sẽ liên tục focus trên điểm mà mình muốn, ngay cả khi chủ thể di động. Nếu chủ thể hoàn toàn bất động (một tượng đá, chẳng hạn), bấm BB rồi khi có được focus thì nhấc ngón tay ra, máy sẽ giữ focus như trong One-Shot AF.
• Dễ dàng trong việc focus rồi re-compose: Sau khi focus vào chủ thể xong, nhấc ngón tay cái khỏi BB, máy vẫn giữ focus trong mặt phẳng song song với chủ thể, re-compose, rồi bấm SRB để chụp bao nhiêu tấm cũng được, vì bấy giờ khi bấm SRB thì máy vẫn giữ nguyên focus, chứ không khởi động AF nữa.
• Dễ chọn khoảng khắc hơn: Thí du muốn chụp một người đang diễn thuyết, chỉ cần bấm BB vào mặt người đó, rồi nhấc ngón tay khỏi BB. Máy sẽ giữ yên focus vào mặt phẳng đó, và khi có khoảng khắc hay thì chỉ việc nhấn SRB bao nhiêu lần cũng được.

Ảnh minh họa: Hình 7

https://c2.staticflickr.com/4/3944/32967678093_7a9e878a56_b.jpg

• Nếu chụp thể thao hay chim cò thì còn tiện lợi hơn. Nếu đang focus trên con cò, bỗng nhiên có vật khác đến giữa máy và con cò, và có thể làm máy lẫn lộn focus, có thể nhấc ngón tay khỏi BB mà máy vẫn giữ focus trên con cò và cứ tiếp tục bấm SRB để chụp, không lo là máy sẽ đổi focus sang vật gần máy hơn khi bấm SRB. Tương tự như thế khi bạn đang chụp một cầu thủ mà bị người hay vật khác chen vào giữa.
• Hoặc đang chụp một trận banh, hay chụp một con sư tử qua hàng rào trong sở thú. Sau khi bấm BB và focus trên con sư tử đang nằm, bạn nhấc tay khỏi BB, và khi con sư tử ngáp hay gãi, bạn có thể xoay máy một tí để chụp khoảng khắc đó, mà không lo là máy sẽ focus vào hàng rào khi bấm SRB.

Trong thí dụ dưới đây, con egret này đang kiếm mồi sau bụi lau. Em bấm BB để focus vào mắt nó, rồi nhấc ngón tay khỏi BB. Máy vẫn focus trên con egret. Khi nó bắt được con cá, em chỉ việc bấm SRB mà không lo là máy sẽ đổi focus vào mấy cọng cây lau gió thồi qua lại trước con egret, vì con egret chì cần vài giây đồng hồ để nuốt con cá. Đây là thí dụ One-shot AF.

Hình 8

https://c1.staticflickr.com/3/2826/33739798736_b363c3018d_b.jpg

Hình 9

https://c1.staticflickr.com/3/2904/32967793393_293cf16952_b.jpg

Hình 10

https://c1.staticflickr.com/3/2912/32937668914_ae0342f02b_b.jpg

Trong loạt ảnh con Red-tailed Hawk dưới đây, em thấy nó đậu rồi căn máy, đè ngón tay cái trên BB chờ nó cất cánh. Khi nó bay, em quay máy theo con chim và bấm SRB. Lúc này máy dùng AI Servo AF.

Hình 11

https://c2.staticflickr.com/2/1536/25775393862_a96b0f10ba_b.jpg

Hình 12

https://c2.staticflickr.com/2/1461/25267438073_598777bce3_b.jpg

Hình 13

https://c2.staticflickr.com/2/1566/25595603970_d34008aa68_b.jpg

Hình 14

https://c2.staticflickr.com/2/1685/25263442784_5b6845a82d_b.jpg

Hình 15

https://c2.staticflickr.com/2/1485/25263441814_4876a2a480_b.jpg

Hình 16

https://c2.staticflickr.com/2/1538/25263440624_763c4a5414_b.jpg

Hình 17

https://c2.staticflickr.com/2/1483/25775386692_f5761d6bb9_b.jpg

Hình 18

https://c2.staticflickr.com/2/1700/25267431333_c8dd23bfde_b.jpg

Hình 19

https://c2.staticflickr.com/2/1718/25595597330_4698a2b4ca_b.jpg

blurrist

02-04-2017, 06:47 AM

nguoi ko co may

02-04-2017, 09:28 AM

Hoan hô anh ASAV đã bỏ thời gian viết bài rất chi tiết.

Máy em chắc là chưa bỏ cái half press ở SRB nên cứ phải bấm miết BlackBerry vì nếu nhả ra là máy nó tự động focus lại khi mình rê máy.

Em thấy việc gán được 2 nút riêng biệt cho AFC và AFS sẽ rất hay khi phải đổi chế độ focus theo trường hợp chụp.

Cảm ơn anh!

Dòng 1DXII và 5D mark VI đả giải quyết cho Photo grapher vấn đè đó
Ban có thể xài AFon cho chế đô Alservo và half shutter cho single shot
đăt biêt cho 1DXII focus subject bay thắng vao Óng kinh sẻ ko còn bi mất nét 1005 sharp cho 14Fps

yashicanon

02-04-2017, 10:25 PM

tôi cũng đã chuyển sang nút AF on từ sau khi mua 1 cái máy khác sau cái 30D ,giờ thì quen rồi nên cứ đưa máy lên là ngón cái lập tức chạy đến đó .bất kể máy của mình hay bạn bè !
nút AF chỉ thực sự hiệu quả toàn diện khi mình tắt AF của nút chụp đi , và có 1 cái hơi bất tiện là khi nhờ ai hay người khác cầm máy mình chụp thử mà họ ko biết xài nút naỳ thì coi như xong , out toàn bộ vì nó có work AF đâu . có 1 lần mình để máy tại hội nghị ,đi vệ sinh ,thằng em lên trong giờ giải lao ,có người nhờ chụp , shot xong mình lên ,thấy nó chụp là mình biết tiêu rồi !!!
sau đó mình đưa cái cust control lên my menu để khi nào cần thì chỉnh lại cho mau . hoặc sử dụng C1 C2 C3 . khi cần chuyển qua rất nhanh tùy theo thể loại mình cần

Nori

02-04-2017, 11:16 PM

Em xài D610, không có nút AF-ON nên cài BB vô nút AE/F-L. Chụp được nhanh hơn và đỡ tốn pin. Em không hành nghề, chỉ chụp chơi khi du lịch, thỉnh thoảng nhờ người khác (chụp bản thân em & vợ), đa số người em nhờ không biết sử dụng DSLR, vì vậy em lấy nét trước vô vợ, giao máy cho họ rồi chạy lại đứng kế bên vợ, thường là đúng nét. Nếu để AF = half press đa số out khi nhờ chụp.

kevinle4230

04-04-2017, 12:24 AM

Hoan hô anh ASAV đã bỏ thời gian viết bài rất chi tiết.

Máy em chắc là chưa bỏ cái half press ở SRB nên cứ phải bấm miết BlackBerry vì nếu nhả ra là máy nó tự động focus lại khi mình rê máy.

Em thấy việc gán được 2 nút riêng biệt cho AFC và AFS sẽ rất hay khi phải đổi chế độ focus theo trường hợp chụp.

Cảm ơn anh!

Máy nào của anh cần bỏ. Half Press thì anh phải vào menu tắt đi. Máy nào của em (nikon hoặc Canon) về thì việc đầu tiên là set cái BBF liền và bỏ half press.

kevinle4230

04-04-2017, 12:33 AM

ASAV

04-04-2017, 01:59 AM

Kinh nghiệm cho thấy em mà đưa ai chụp thì em chuyển sang Auto, vậy là xong, ka ka ka ka.

Em cũng giống như bác KevinLe, nghĩa là em chuyển qua Mode Auto (A) nếu đưa máy nhờ người khác chụp cho mình, vì BBF không ảnh hưởng đến Mode Auto.

@blurrist: Như em nói, cần thiết là phải tắt lệnh AF trên cò chụp SRB, vì cho dù mình đã có focus bằng cách bấm BB, nếu chưa tắt AF trên SRB, khi mình bấm SRB để chụp thì máy lại nhận được lệnh từ SRB là focus lại, bị confused, và như thế sẽ bị OOF (out of focus).

Hồi tháng Hai vừa rối em phải gửi cái 7D2 vào CPS (* sẽ nói thêm ở dưới) vì các chữ và số trong viewfinder bị nhòe, giống như bị double vision. Họ nói phải thay cả bộ phận viewfinder và chỉnh lại AF. Sau khi nhận máy trở lại, em xách đi chụp chim một ngày, khoảng trên 2000 frames. Về xem lại thì hỡi ôi, hoàn toàn OOF, không có tấm nào xài được. Em xách ra sau vườn chụp cái hàng rào, cũng không focus. Em xem lại máy thì thấy thế này: Khi CPS nhận được máy, họ đã restore (hồi phục ?) phận vụ AF của SRB, có lẽ để họ test, nhưng khi xong họ đã không đổi lại như của em đã set.

Thế nên em ước chi Canon nó cho phép người xử dụng có thể save tất cả các settings của máy vào trong thẻ, có thể save lại trên computer, rồi khi cần thì bỏ thẻ vào máy và restore các settings đó, mà không lo bị thiếu chi tiết nào. Sau kinh nghiệm nói trên, em phải rà lại từng setting trên máy, hơi mất thì giờ.

*CPS: {Không liên quan gì đến BBF ở đây.} Thường thì nếu em cần gửi máy hay lens cho họ, em chỉ cần email, và khoảng 1 tiếng sau là họ gửi cho em cái shipping label của FedEx, em chỉ cần bỏ máy vào hộp, dán shipping label, và đưa ra FedEx hoặc gọi FedEx đến nhà em lấy. Nếu em gửi thứ Hai, thì sáng thứ Ba nó tới Costa Mesa (CA), họ sửa liền, thứ Tư họ gửi lại, và thứ Năm là em nhận máy lại. Nhưng lần vửa rồi họ bảo phải mất 2 tuần để sửa (em đoán họ phải gừi đi New Jersey), và họ hỏi em có cần một cái máy khác để xài trong thời gian chờ không. Sau đó họ gửi cho em một cái 7D2 khác, kèm theo shipping label để em gửi trả khi xong. Hoàn toàn free. Máy em gửi sửa là đã trên 2 năm cũ, hết guarantee rồi, nhưng không biết vì lỳ do nào mà họ vẫn sửa free, em không phải trả đồng nào cả! Bravo CPS!