The Old Man
10-06-2013, 05:57 AM
Trong khi tò mò dạo web tìm hiểu tin tức về cái về cái chương trình Reikan FoCal Automatic Lens Calibration Software để tự động chỉnh focus cho máy ảnh và lens, mình bắt gặp được một bài viết cùa nhà nhiếp ảnh Keith Cooper về vấn đề AF Microadjustment và mình thấy nó rất hay và cần thiết cho các anh em có máy ảnh và muốn thử coi máy/lens mình có bị cái lổi Font/back focus hay không.
Mình ráng thu gọn cách thức test Font/back focus -> FBf (tôi xin dùng chữ tắt này cho ngắn) lại cho thật gọn và dể hiểu và dể thức hiện.
Thường thì đa số muốn test FBf thì người có máy cần phải có một tấm giấy hay cái đồ nghề đại khái như sau để làm mục tiêu mà test focus:
http://www.vanviet.com/Photo/Tutor/spyderlenscal.jpg
Tuy nhiên với cách thức khác như sau đây ta có thể kiễm soát lổi FBf mà không phải cần cái đồ nghề trên mà chỉ cần một tấm ảnh gif file đơn giản load lên máy PC hay laptop.
Nói tới đây chắc nhiều người lại cười phì cho rằng tôi vớ vẩn không dùng cái đồ nghề đó mà phải dùng cái PC hay Laptop thì quả là chuyện phi lý.
Vì thế trước khi trình bày cách thức sau, tôi xin nói là cách thức này dành cho một người chụp ảnh DSLR với khả năng có và hiểu biết máy vi tính mà thôi.
Trước nhất tôi nói về cái file "mẩu" này, nó là một mẩu hình (pattern) có kich thước là 1000x1000 pixels. Cái pixels này rất quan trọng bạn không thể resize nó lại mà phải giử nguyên kích thước. Và nên nhớ là không phải để in ra giấy vì khi in ra giấy nó sẻ không có hiệu quả chính xác.
Đây là hình cái pattern đó tôi xin hình đưa lên như sau, bạn có thể download cái hình đó theo link sau:
http://www.vanviet.com/Photo/Tutor/pattern.gif
FBf pattern mà software Reikan FoCal củng dùng cách thức tương tự để chỉnh F/Bf
http://www.vanviet.com/Photo/Tutor/pattern.gif
Nhắc lại là cái hình patern trên tạo cái ảo giác lừa con mắt nên cái hình pattern thật sự chỉ là những vòng tròn trắng đen đồng tâm ngay giửa, như với con mắt tầm nhìn xa, gần, rỏ, mờ tạo nên cái ảo giác như là có thêm một số vòng nhỏ to dọc ngang chung quanh vòng tròn lớn. Và nhờ cái ảo giác đó ta phân biệt được rỏ ràng sự khác biệtgiửa ảnh nét ảnh nét (focused) và ảnh không nét (out-of-focused)
Cách thức test FBf:
1. Load hình patern trên lên màn ảnh của máy vi tính (không được resize lớn nhỏ mà phải để nguyên actual size 1:1). Chỉ chỉnh cho nó nằm ngay giửa màn hình cho dể test. Cái hình này khi đưa lên màn hình nó tạo cho ta có cái cảm giác ảo ảnh.
2. Gắn máy ảnh lên tripod. Tuỳ theo ống kiếng, khoảng cách giửa máy ảnh và màn hình máy vi tính không được xa hơn 50 lần cái tiêu cự của ống kính tính theo mm. VD nếu ống kính 80mm thì khoảng cách phải không được quá 50x800mm = 4 mét. Canh và để máy thẳng góc với màn hình.
3. Tôi test với máy 7D của tôi và ống kính 28-300 với liveview LCD. tôi set máy ở mode M ISO 100 F/5.6 (hay nhỏ hơn để cho DOF mỏng) và chỉnh speed cho cân sáng với tiêu cự tối đa 300mm và đặt máy ở khoãng cách 5 mét. Với lens tele thì nên test ở zoom lớn nhất theo lời khuyên của NAG Keith Cooper . Tuy nhiên tôi củng thử lại ở 200, 100, 50, và 28mm cho chắc ăn (khoảng cách máy xa gần phải đặt lại cho phù hợp).
4. Trước tiên tôi để ống kính ở chế độ không IS, Auto focus, tôi chụp với mode remote 2 giây cho không rung. Bấm nữa cò (half-press) cho máy tự động lấy focus (theo dỏi trên màn hình LCD của máy ảnh) lên ô màu xanh là bấm cò chờ 2 giây chụp tấm hình A.
5. Tôi giử y nguyên set-up chỉ có nhẹ nhàng bật cái nút Auto Focus trên ống kính thành M (manual). Digital zoom cho thật to trên LCD view và tự tay Manual adjust focus cho thật nét (Mánh lới: nhìn kỷ khi nét sẻ thấy cả pixel của màn hình vi tính, lúc đó là nét). Và bấm cò chờ 2 giây chụp tấm hình B.
6. View trên LCD của máy 2 tấm ảnh A và B, qua lại vài lần nếu không thấy có khác biệt hay sự khác biệt quá nhỏ không đáng kể thì máy và lens của bạn focus tốt.
Hình ví dụ do máy chụp:
http://www.vanviet.com/Photo/Tutor/FBFs-01.jpg
Hình A= focused , hình B=out-of-focused.
Tuỳ theo mắt bạn và màn hình của bạn hình ảnh có thể khác chút đỉnh.
Kết quả:
Vì chỉ có 2 hình để so sánh nên ta có vài cái điều kiện như sau, nếu:
1. A và B cùng mờ thì thay cái màn hình hay cái máy vi tính khác cho tốt hơn, hoặc lau chùi body và lens rồi làm lại.
2. A và B cùng rỏ giống nhau. Chúc mừng bạn có máy tốt lens tốt.
3. A mờ và B rỏ. Bạn nên chỉnh con mắt của bạn lại và không nên chụp hình với lens mode MF.
4. A rỏ mà B mờ. Máy hay lens bạn bị lổi FBf.
Đặt trường hợp số 4 là máy bị FBf:
Trước khi đổ lổi cho máy hay lens thì nên làm vài test nửa với ống kính khác (mượn hay có sẳn). Nếu lens nào củng bị lổi FBf thì khả năng là máy của bạn bị lổi. Còn lổi đi tuỳ theo lens thì dúng là lổi ở lens.
Khi bị lổi FBf, nếu muốn xác định là lổi ở Front hay Back thì sau khi ở step số 6 chỉ cần chỉnh nhẹ focus tới (bị Back focus) hay lui (bị Front) cho hình rỏ lại biết là bị lổi Front hay lổi Back ngay.
Còn cách chỉnh lại Micro Adjust focus trong máy thì xin các bạn tìm trong diễn đàn đã có chỉ cách rồi nói rồi.
Mình ráng thu gọn cách thức test Font/back focus -> FBf (tôi xin dùng chữ tắt này cho ngắn) lại cho thật gọn và dể hiểu và dể thức hiện.
Thường thì đa số muốn test FBf thì người có máy cần phải có một tấm giấy hay cái đồ nghề đại khái như sau để làm mục tiêu mà test focus:
http://www.vanviet.com/Photo/Tutor/spyderlenscal.jpg
Tuy nhiên với cách thức khác như sau đây ta có thể kiễm soát lổi FBf mà không phải cần cái đồ nghề trên mà chỉ cần một tấm ảnh gif file đơn giản load lên máy PC hay laptop.
Nói tới đây chắc nhiều người lại cười phì cho rằng tôi vớ vẩn không dùng cái đồ nghề đó mà phải dùng cái PC hay Laptop thì quả là chuyện phi lý.
Vì thế trước khi trình bày cách thức sau, tôi xin nói là cách thức này dành cho một người chụp ảnh DSLR với khả năng có và hiểu biết máy vi tính mà thôi.
Trước nhất tôi nói về cái file "mẩu" này, nó là một mẩu hình (pattern) có kich thước là 1000x1000 pixels. Cái pixels này rất quan trọng bạn không thể resize nó lại mà phải giử nguyên kích thước. Và nên nhớ là không phải để in ra giấy vì khi in ra giấy nó sẻ không có hiệu quả chính xác.
Đây là hình cái pattern đó tôi xin hình đưa lên như sau, bạn có thể download cái hình đó theo link sau:
http://www.vanviet.com/Photo/Tutor/pattern.gif
FBf pattern mà software Reikan FoCal củng dùng cách thức tương tự để chỉnh F/Bf
http://www.vanviet.com/Photo/Tutor/pattern.gif
Nhắc lại là cái hình patern trên tạo cái ảo giác lừa con mắt nên cái hình pattern thật sự chỉ là những vòng tròn trắng đen đồng tâm ngay giửa, như với con mắt tầm nhìn xa, gần, rỏ, mờ tạo nên cái ảo giác như là có thêm một số vòng nhỏ to dọc ngang chung quanh vòng tròn lớn. Và nhờ cái ảo giác đó ta phân biệt được rỏ ràng sự khác biệtgiửa ảnh nét ảnh nét (focused) và ảnh không nét (out-of-focused)
Cách thức test FBf:
1. Load hình patern trên lên màn ảnh của máy vi tính (không được resize lớn nhỏ mà phải để nguyên actual size 1:1). Chỉ chỉnh cho nó nằm ngay giửa màn hình cho dể test. Cái hình này khi đưa lên màn hình nó tạo cho ta có cái cảm giác ảo ảnh.
2. Gắn máy ảnh lên tripod. Tuỳ theo ống kiếng, khoảng cách giửa máy ảnh và màn hình máy vi tính không được xa hơn 50 lần cái tiêu cự của ống kính tính theo mm. VD nếu ống kính 80mm thì khoảng cách phải không được quá 50x800mm = 4 mét. Canh và để máy thẳng góc với màn hình.
3. Tôi test với máy 7D của tôi và ống kính 28-300 với liveview LCD. tôi set máy ở mode M ISO 100 F/5.6 (hay nhỏ hơn để cho DOF mỏng) và chỉnh speed cho cân sáng với tiêu cự tối đa 300mm và đặt máy ở khoãng cách 5 mét. Với lens tele thì nên test ở zoom lớn nhất theo lời khuyên của NAG Keith Cooper . Tuy nhiên tôi củng thử lại ở 200, 100, 50, và 28mm cho chắc ăn (khoảng cách máy xa gần phải đặt lại cho phù hợp).
4. Trước tiên tôi để ống kính ở chế độ không IS, Auto focus, tôi chụp với mode remote 2 giây cho không rung. Bấm nữa cò (half-press) cho máy tự động lấy focus (theo dỏi trên màn hình LCD của máy ảnh) lên ô màu xanh là bấm cò chờ 2 giây chụp tấm hình A.
5. Tôi giử y nguyên set-up chỉ có nhẹ nhàng bật cái nút Auto Focus trên ống kính thành M (manual). Digital zoom cho thật to trên LCD view và tự tay Manual adjust focus cho thật nét (Mánh lới: nhìn kỷ khi nét sẻ thấy cả pixel của màn hình vi tính, lúc đó là nét). Và bấm cò chờ 2 giây chụp tấm hình B.
6. View trên LCD của máy 2 tấm ảnh A và B, qua lại vài lần nếu không thấy có khác biệt hay sự khác biệt quá nhỏ không đáng kể thì máy và lens của bạn focus tốt.
Hình ví dụ do máy chụp:
http://www.vanviet.com/Photo/Tutor/FBFs-01.jpg
Hình A= focused , hình B=out-of-focused.
Tuỳ theo mắt bạn và màn hình của bạn hình ảnh có thể khác chút đỉnh.
Kết quả:
Vì chỉ có 2 hình để so sánh nên ta có vài cái điều kiện như sau, nếu:
1. A và B cùng mờ thì thay cái màn hình hay cái máy vi tính khác cho tốt hơn, hoặc lau chùi body và lens rồi làm lại.
2. A và B cùng rỏ giống nhau. Chúc mừng bạn có máy tốt lens tốt.
3. A mờ và B rỏ. Bạn nên chỉnh con mắt của bạn lại và không nên chụp hình với lens mode MF.
4. A rỏ mà B mờ. Máy hay lens bạn bị lổi FBf.
Đặt trường hợp số 4 là máy bị FBf:
Trước khi đổ lổi cho máy hay lens thì nên làm vài test nửa với ống kính khác (mượn hay có sẳn). Nếu lens nào củng bị lổi FBf thì khả năng là máy của bạn bị lổi. Còn lổi đi tuỳ theo lens thì dúng là lổi ở lens.
Khi bị lổi FBf, nếu muốn xác định là lổi ở Front hay Back thì sau khi ở step số 6 chỉ cần chỉnh nhẹ focus tới (bị Back focus) hay lui (bị Front) cho hình rỏ lại biết là bị lổi Front hay lổi Back ngay.
Còn cách chỉnh lại Micro Adjust focus trong máy thì xin các bạn tìm trong diễn đàn đã có chỉ cách rồi nói rồi.